Page 22 - การผลิตสัตว์
P. 22
8-20 การผลิตสัตว์
กิจกรรม 8.1.1
จงอ ธบิ ายข ้อควรพ ิจารณาในก ารคัดเลือกโคเนื้อจากลกั ษณะภ ายนอก
แนวตอบกิจกรรม 8.1.1
ข้อค วรพจิ ารณาในการค ัดเลอื กโคเน้อื จากลกั ษณะภายนอก ได้แก่
1. การประมาณอ ายุจากการดูลกั ษณะฟนั
2. การพ ิจารณาก ารให้ลกู จากลักษณะรอยค อดบ นเขา
3. การพจิ ารณาล กั ษณะโคเน้อื ทด่ี จี ากลักษณะภายนอกของต วั โค
4. การป ระเมนิ น ้ำห นกั จากค วามย าวของร อบอ ก
5. การต รวจโรคติดตอ่
เร่อื งที่ 8.1.2
การจ ัดการพอ่ แม่พันธุ์โคเนอ้ื
การจ ัดการพ่อแ ม่พ ันธุ์โคเนื้อในท ี่น ี้จ ะกล่าวถ ึง การจ ัดการผ สมพันธุ์ การจ ัดการเลี้ยงแ ม่โคระยะอุ้มท ้อง และ
การจ ัดการแม่โคระยะค ลอด ซึ่งม ีรายล ะเอียดดังต ่อไปนี้
1. การจ ดั การผสมพ นั ธ์ุ
โดยปกติโคสาวเมื่อพร้อมผสมพันธุ์จะเป็นสัดเมื่ออายุประมาณ 18-24 เดือน และสำหรับแม่โคหลังคลอด
ลูกจะกลับเป็นส ัดภ ายใน 30-50 วัน แต่ควรผสมห ลัง 60 วัน และค วรผสมให้ติดภ ายใน 80 วันห ลังคลอด จึงจ ะทำให้
แมโ่คใหล้ ูกไดอ้ ย่างต ่อเนื่องป ลี ะ 1 ตวั อย่างไรก ็ตาม ถา้ ห ากผ สมแ มโ่คเรว็ เกินไปอ าจท ำใหเ้ กดิ ก ารต ดิ เชือ้ จ ากแ บคทเี รยี
และหากผสมช้าเกินไปก็จะทำให้แม่โคให้ลูกห่าง ทั้งนี้จะขึ้นอยู่กับสภาพร่างกายและความสมบูรณ์ของโคสาวและ
แม่โค ในการจัดการก ารผสมพันธุ์โคน ี้ สำหรับโคที่น ำเข้าฟ าร์มใหม่ ควรม ีการค ัดเลือกพ่อแม่พันธุ์โคที่ดี ดังก ล่าวมา
แล้วในตอนที่ 8.1 เรื่องที่ 8.1.1 และมีการตรวจโรคทางระบบสืบพันธุ์ เช่น โรคแท้งติดต่อ และตรวจความสมบูรณ์
พันธุข์ องพ ่อแ มพ่ ันธุ์ พ่อพ ันธุท์ ีใ่ชผ้ สมพ ันธุไ์ดค้ วรม ีอายุ 2-8 ปี และถ ้าห ากใชพ้ ่อพ ันธุค์ ุมฝ ูงค วรใชพ้ ่อพ ันธุใ์นจ ำนวนท ี่
เหมาะส ม และในก ารผ สมพ นั ธโุ์ คแ ตล่ ะค รัง้ จ ะต อ้ งอ ยใู่ นร ะยะท เี่ ปน็ “สดั ” ซึง่ เปน็ ร ะยะท แี่ มโ่ คจ ะแ สดงอ าการพ รอ้ มท จี่ ะ
ยอมใหผ้ สมพ นั ธุ์ โดยแ มโ่ คจ ะแ สดงอ าการก ระวนกระวายก วา่ ป กติ ไลข่ ึน้ ท บั ต วั อ ืน่ ห รอื ย อมใหต้ วั อ ืน่ ข ึน้ ท บั อวยั วะเพศ
จะบ วมก ว่าป กติ ผนังด้านในช ่องค ลอดเมื่อใช้ม ือเปิดอ อกดูจ ะมีสีชมพูออกแดง ในช่วงต้นข องก ารเป็นส ัดอ าจมีเมือก
ใสๆ ไหลออกมาก ในช่วงหลังๆ น้ำเมือกจ ะข้นแ ละเหนียวขึ้น แม่โคจะเป็นสัดอ ยู่นานป ระมาณ 24-36 ชั่วโมง ถ้าไม่ได้
รับการผสมหรือผ สมไม่ติด จะกลับเป็นสัดใหม่อีกครั้งประมาณ 20-22 วัน (เฉลี่ย 21 วัน) ในการจ ัดการผสมพันธุ์โคมี
สิ่งสำคัญท ี่ควรท ราบ ดังนี้
ลขิ สทิ ธ์ิของมหาวทิ ยาลยั สุโขทยั ธรรมาธริ าช
