Page 66 - การจัดการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ
P. 66
8-6 การจัดการก ารผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธ ุรกิจ
3. ปัจจยั ส ำคัญท ม่ี ผี ลต อ่ ก ารเจริญเตบิ โตข องพ รรณไม้นำ้
พรรณไม้น้ำเป็นส ิ่งมีชีวิตเช่นเดียวก ับพ ืชทั่วไป แต่ต ้องการน ้ำเป็นแหล่งอาศัยส ำหรับการเจริญเติบโต ปัจจัย
สำคัญที่มีผ ลต่อการเจริญเติบโตข องพรรณไม้น้ำ ได้แก่ น้ำ แสง ธาตุอ าหารพืช และพื้นที่ที่พืชขึ้นอยู่
3.1 น้ำ เป็นปัจจัยห ลักที่พรรณไม้น ้ำต้องการ คุณสมบัติของน ้ำที่ม ีบทบาทส ำคัญ ได้แก่ ความก ระด้างข อง
น้ำ ความเป็นกร ดเป็นด่าง อุณหภูมิน ้ำแ ละก๊าซในน้ำ
3.1.1 ความก ระดา้ งข องน ำ้ เป็นป ัจจัยท ี่ม ีผ ลต ่อก ารเจริญเติบโตข องพ รรณไม้น ้ำ พรรณไม้น ้ำบ างช นิด
เช่น สาหร่ายพุงชะโด เจริญเติบโตได้ดีในน้ำที่มีความกระด้างสูง สาหร่ายไฟบางชนิดต้องการน้ำที่ค่อนข้างกระด้าง
เป็นต้น
3.1.2 ความเป็นกรดด่างของน้ำ โดยธรรมชาติพรรณไม้น้ำทั่วไปเจริญเติบโตได้ดีในน้ำที่มีความเป็น
กร ดเป็นด ่าง เป็นกล าง กล่าวค ือ น้ำม ีค ่าค วามเป็นกร ดเป็นด ่างป ระมาณ 6-7 แต่พ รรณไม้น ้ำบ างช นิดเจริญเติบโตได้ด ี
ในน ้ำท ีเ่ป็นกร ดอ ่อน เช่น สาหร่ายแ ปรงล ้างข วดห รือว อล ล ิชช ี่ ต้องการน ้ำท ีม่ คี ่าค วามเป็นกร ดเป็นด ่าง 5.0-7.0 เป็นต้น
พร้อมกันนี้พรรณไม้น้ำบางชนิดเจริญเติบโตได้ดีในน้ำที่มีความเป็นกรดอ่อนถึงด่างอ่อน เช่น สาหร่ายข้าวเหนียว
ซึ่งเจริญเติบโตได้ดีในน้ำที่มีค่าความเป็นกรดเป็นด่าง 5.0-8.0 ส่วนสาหร่ายหางกระรอกต้องการน้ำที่มีค่าความเป็น
กร ดเป็นด ่าง 6.0-8.0 เป็นต้น
3.1.3 อุณหภูมิน้ำ พรรณไม้น้ำส่วนใหญ่ต้องการอุณหภูมิน้ำใกล้เคียงกัน ประมาณ 25-30 องศา-
เซลเซียส แต่พรรณไม้น ้ำบางช นิดต ้องการอ ุณหภูมิน้ำท ี่ต่ำ เช่น บัวส ายเขตห นาว พันธุ์เม็กซ ิกาน ่า เป็นต้น
3.1.4 ก๊าซในน้ำ เป็นปัจจัยสำคัญสำหรับพรรณไม้น้ำที่อยู่ใต้น้ำ หรือพรรณไม้น้ำที่มีบางส่วนของต้น
อยู่ใต้น้ำ ก๊าซสำคัญได้แก่ ก๊าซออกซิเจน และก๊าซค าร์บอนไดออกไซด์ โดยพรรณไม้น ้ำต้องการก๊าซอ อกซิเจนสำหรับ
การหายใจ และต้องการก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์สำหรับการสังเคราะห์แสง ในสภาพธรรมชาติก๊าซในน้ำมักสมดุล
เนื่องจากในกระบวนการสังเคราะห์แสง พืชปลดปล่อยก๊าซออกซิเจนซึ่งพรรณไม้น้ำสามารถนำไปใช้ในการหายใจได้
พร้อมก ันน ี้จ ากกระบวนการห ายใจของพรรณไม้น ้ำและส ัตว์น ้ำ ทำให้เกิดก๊าซค าร์บอนไดออกไซด์ที่พรรณไม้น ้ำใช้ใน
การส ังเคราะห์แสงได้
3.2 แสง พรรณไม้น้ำส่วนใหญ่ต้องการแสงในกระบวนการสังเคราะห์แสงสร้างอาหาร เช่นเดียวกับพืชบก
ทั่วไป ส่วนพ รรณไม้น ้ำประเภทใต้น ้ำต ้องการแสงต ่างก ัน หลายชนิดต ้องการแสงปริมาณม ากจ ึงม ักเจริญเติบโตในน ้ำ
ไม่ลึกนัก เช่น สาหร่ายหางกระรอก ส่วนบ างช นิดไม่ต้องการแสงม าก สามารถอยู่ในทะเลลึกๆ ได้ เช่น สาหร่ายแ ดง
เป็นต้น
3.3 ธาตอุ าหารพ ชื พืชท ั่วไปต้องการธ าตุอาหารพ ืชครบท ั้ง 17 ธาตุ ได้แก่ C, H, O, N, P, K, Ca, Mg, S,
Fe, Cu, Zn, Mo, Mn, Cl, B, Ni สำหรับพรรณไม้น้ำต ้องการธ าตุอ าหารค รบท ั้ง 17 ธาตุแ ละต้องการบางธ าตุม ากกว่า
พืชท ั่วไป ได้แก่ ออกซิเจน ไนโตรเจน ฟอสฟอรัส ซัลเฟอร์ โซเดียม โพแทสเซียม แคลเซียม แมกนีเซียม และเหล็ก
3.4 สภาพข องท ่ีทพ่ี ืชข ้ึนอ ยู่ พื้นใต้น ้ำม ีลักษณะแ ตกต ่างก ัน เช่น เป็นกร วด ทราย หิน ดิน โคลน และด ินที่
เกิดจากซากพืชตายทับถมกัน ลักษณะเช่นนี้มีผลต่อชนิดและการเจริญเติบโตของพืช พรรณไม้น้ำที่มีรากหรือ
ต้นประเภทยึดเกาะ เช่น พลับพลึงธาร เจริญเติบโตได้ดีในลำธารน้ำไหล ที่มีพื้นเป็นหิน กรวด ทราย ส่วนบัวสาย
เจริญเติบโตในด ินโคลน เป็นต้น
น้ำซึ่งมีองค์ประกอบทั้งอุณหภูมิ ก๊าซและธาตุอาหารพืชที่ค่อนข้างคงที่ ช่วยให้พรรณไม้น้ำแพร่กระจายได้
กว้างกว่าพืชบก พรรณไม้น้ำจึงไม่จำเป็นต้องปรับตัวมาก แต่พรรณไม้น้ำบางชนิดสามารถปรับตัวให้เจริญเติบโตได้
ในท ุกสภาพแวดล้อม แพร่ขยายพันธุ์ได้ร วดเร็วจนกลายเป็นว ัชพืช เช่น ผักต บช วา ธูปฤ ๅษี จอก แหน สาหร่ายห าง
กระรอก เป็นต้น
ลิขสิทธิ์ของมหาวทิ ยาลัยสุโขทยั ธรรมาธริ าช
