Page 45 - ความรู้ทั่วไปเกี่ียวกับบรรจุภัณฑ์
P. 45
ยี่ห้อ หลักการพื้นฐานเกี่ยวกับบรรจุภัณฑ์ 1-43
ใช้งาน
กลิ่น3.1 แปรเปล่ียนต ามป ระเภทส นิ คา้ เครื่องจักรบรรจุภัณฑ์เป็นอุตสาหกรรมเสริมที่เชื่อมต่อประสานระหว่าง
รูปแบบผู้แปรรูปบรรจุภ ัณฑ์แ ละผ ู้ใช้บรรจุภัณฑ์ ผู้แ ปรรูปบ รรจุภัณฑ์ต้องพึ่งเครื่องจักรในก ารแ ปรรูป ขณะที่ผ ู้ใช้บ รรจุภัณฑ์
บรรจุภัณฑ์ต้องอ าศัยเครื่องจักรในก ารป ฏิบัติง านเพื่อผ ลิตส ินค้าท ี่จ ะน ำไปบ รรจุต ่อไป เครื่องจักรบ รรจุภ ัณฑ์ท ี่ใช้ผ ลิตส ินค้าแ ตก
ขนาดต่างจากเครื่องจักรผลิตสินค้าทั่วไป คือ เครื่องจักรบรรจุภัณฑ์ต้องมีคุณลักษณะและสมรรถนะเฉพาะทางและใช้
ภาษาผู้ควบคุมเครื่องที่มีทักษะและความสามารถเฉพาะทางเช่นกัน เนื่องจากสินค้าและบรรจุภัณฑ์ที่ใช้กับเครื่องจักรนั้น
กล่องมีห ลากห ลายประเภทแ ละต่างรูปแบบ เช่น เป็นถ ุง ขวด กระป๋อง เป็นต้น สินค้าที่ใช้บรรจุอาจม ีปริมาณไม่มาก แต่มี
บรรจุรวมหลากหลายประเภท เช่น แชมพูเป็นผง เป็นน ้ำ เป็นครีม ทั้งยังม ีหลายข นาดและห ลายก ลิ่น เป็นต้น ดังนั้น เครื่องจักร
บรรจภุ ัณฑจ์ ะผ ลิตต ามส ินค้าท ีใ่ชบ้ รรจขุ องผ ูผ้ ลิตแ ต่ละร าย จึงเรียกเครื่องจักรป ระเภทน ีว้ ่า เครื่องจักรส ั่งท ำ (custom
made) ซึ่งม ีร าคาค ่อนข ้างส ูง ความท ี่ไม่ได้เป็นเครื่องท ี่ผ ลิตอ อกม าเป็นเครื่องม าตรฐานท ั่วไปได้ค รั้งละหลาย ๆ เครื่อง
ทำให้การผลิตเครื่องจักรบรรจุภัณฑ์แบบสั่งทำนี้อาจใช้เวลาผลิตนานเป็นปี ด้วยเหตุนี้ โรงงานที่ผลิตเครื่องจักร
บรรจุภัณฑ์มักจะเป็นโรงงานขนาดเล็ก ในยุคเริ่มแรก อุตสาหกรรมเครื่องจักรบรรจุภัณฑ์อาศัยการผลิตที่ใช้ทักษะ
ฝีมือที่ส ืบทอดก ันม า อย่างไรก ็ตามในระยะต ่อมา ตลาดของเครื่องจักรบรรจุภัณฑ์ค่อนข ้างใหญ่ขึ้น ในแ ง่ที่ว่าม ีล ูกค้า
สั่งทำจ ากทั่วโลก เพราะแต่ละประเทศต่างม ีป ระเภทส ินค้าท ี่ผลิตเหมือน ๆ กันแ ละสามารถใช้เครื่องจักรแ บบเดียวกัน
ได้ ปัจจุบันนี้ประเทศสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี และประเทศอิตาลีได้ชื่อว่าเป็นประเทศในระดับแนวหน้าในการ
ผลิตเครื่องจักรบรรจุภัณฑ์
3.2 แปรเปล่ียนตามขนาดบรรจุ คุณลักษณะที่สำคัญอีกประการหนึ่งของเครื่องจักรบรรจุภัณฑ์ คือ การ
เปลี่ยนช ิ้นส ่วนได้ (changover) เพื่อให้สามารถบรรจุได้หลายข นาดตามท ี่ได้กำหนด ดังตัวอย่างในภาพท ี่ 1.22 แสดง
สินค้า 1 ประเภทที่แยกได้ถึง 216 แบบ หรือ SKU (stock keeping unit) ในบางกรณีอาจเปลี่ยนเพื่อใช้กับวัสดุ
บรรจุภัณฑ์ที่มีสมบัติแตกต่างกัน เช่น จากพลาสติกแบบหนึ่งไปเป็นพลาสติกที่มีโครงสร้างเป็นวัสดุประสม และ
มีบ่อยครั้งที่ออกแบบเครื่องจักรให้สามารถปรับปริมาณหรือขนาดบรรจุหรือเปลี่ยนชิ้นส่วนได้ เพื่อให้บรรจุสินค้า
ที่มีสมบัติแ ปรเปลี่ยนและม ีผลกร ะท บต่อการบ รรจุ เช่น ความห นืด
แบบที่แปรเปลี่ยน
1 3 6 12 24 72 216
ภาพท ี่ 1.21 สนิ คา้ 1 ประเภทแยกไ ดถ้ ึง 216 แบบ
ลขิ สิทธิ์ของมหาวิทยาลัยสุโขทยั ธรรมาธริ าช