Page 56 - นโยบาย การวางแผน และการพัฒนาคุณภาพการศึกษา หน่วยที่ 7
P. 56
7-46 นโยบาย การวางแผน และการพัฒนาคุณภาพการศึกษา
เรอื่ งท่ี 7.3.2 บทบาทแ ละห นา้ ทใี่ นก ารจ ดั ท ำแ ผนก ลยทุ ธข์ องผ บู้ รหิ าร
สถานศึกษา
การจัดทำแผนกลยุทธ์ในระดับสถานศึกษาเป็นหน้าที่และความรับผิดชอบโดยตรงของผู้บริหาร
สถานศึกษา ในฐานะหัวหน้าสถานศึกษาซึ่งเป็นผู้บังคับบัญชาสูงสุดของหน่วยงานระดับปฏิบัติ การจัดทำ
แผนก ลยุทธใ์นร ะดับส ถานศ ึกษาใหเ้ป็นอ ย่างม ปี ระสิทธิภาพแ ละบ ังเกิดป ระโยชนส์ ูงสุด ผูบ้ ริหารส ถานศ ึกษา
จะต ้องม บี ทบาทส ำคัญ จำแนกเป็น 2 ลักษณะ ได้แก่ บทบาทในก ารว างแผนก ลยุทธ์ และบ ทบาทในก ารบ ริหาร
แผนก ลยุทธ์ ซึ่งมีส าระสำคัญ ดังนี้
1. บทบาทในการวางแผนกลยทุ ธ์
บทบาทในก ารว างแผนก ลยทุ ธข์ องผ บู้ ริหารส ถานศ กึ ษา สามารถจ ำแนกต ามข ัน้ ต อนข องก ารว างแผน
กลยุทธ์เป็น 2 ลักษณะ คือ
1.1 ในข น้ั ก ารว างแผนห รอื ว างก ลยทุ ธ ์ ซึง่ ม กี จิ กรรมประกอบด ว้ ย การร วบรวมข อ้ มลู แ ละข อ้ เทจ็ จ รงิ
การร ะบุป ัญหาแ ละค วามต ้องการ การว ิเคราะห์ส าเหตุป ัญหาแ ละค วามต ้องการ การก ำหนดว ัตถุประสงค์แ ละ
เป้าห มาย และการก ำหนดก ลยุทธ์หรือว ิธีการแ ก้ป ัญหา บทบาทข องผู้บ ริหารสถานศึกษาในขั้นตอนนี้ ได้แก่
บทบาทการเป็นท ี่ป รึกษา การเป็นนักเจรจาต ่อรอง การเป็นผู้ประสานง านแ ละการเป็นผ ู้อำนวยความส ะดวก
1.2 ในขั้นปฏิบัติการหรือดำเนินการให้เกิดผลสำเร็จตามกลยุทธ์ ซึ่งมีกิจกรรมประกอบด้วย การ
กำหนดกิจกรรมที่ต้องปฏิบัติ การกำหนดเวลาระยะในการทำกิจกรรม การกำหนดทรัพยากรและค่าใช้จ่าย
การกำหนดผู้รับผิดชอบกลยุทธ์ แผนงานและโครงการ การชี้แจงผู้เกี่ยวข้องในการนำแผนกลยุทธ์ไปสู่
การปฏิบัติ และการดำเนินการเพื่อให้เกิดผลสำเร็จตามกลยุทธ์ที่วางไว้ บทบาทของผู้บริหารสถานศึกษา
ในข ั้นต อนน ี้ ได้แก่ บทบาทในการเป็นผู้ก ระตุ้น การเป็นผู้เชื่อมสัมพันธ์และก ารเป็นน ักสื่อสาร
2. บทบาทในก ารบรหิ ารแ ผนกลยุทธ์
ผู้บริหารสถานศึกษามีหน้าที่รับผิดชอบในการบริหารแผนกลยุทธ์ของสถานศึกษาให้เกิดผลสำเร็จ
ตามวัตถุประสงค์และเป้าหมาย โดยต้องมีบทบาทในการบริหารแผนกลยุทธ์ของสถานศึกษา จำแนกเป็น
3 ลักษณะ คือบ ทบาทในก ารบ ริหารโครงการ บทบาทในก ารบ ริหารค วามเสี่ยง และบ ทบาทในก ารเป็นผ ู้นำก าร
เปลี่ยนแปลง โดยม ีสาระส ำคัญ (Jitsumu, 2548: 234-241; ไตรรัตน์ โภคพลากรณ์ 2551ข: 13-44) ดังนี้
2.1 บทบาทในก ารบ รหิ ารโครงการ โครงการที่ส ถานศึกษาร ับผ ิดชอบ มี 2 ลักษณะ คือ โครงการท ี่
จัดท ำข ึ้นต ามก ลยทุ ธข์ องห น่วยง านต ้นส ังกัดแ ละโครงการท ีจ่ ัดท ำข ึน้ ต ามก ลยทุ ธข์ องส ถานศ กึ ษา ซึง่ โครงการ
ทั้งส องลักษณะดังกล่าว ผู้บ ริหารสถานศึกษาจ ะต ้องมีบทบาทในการบ ริหารโครงการ คือ