Page 15 - การวิจัยเพื่อพัฒนาการศึกษานอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัย หน่วยที่ 5
P. 15
ระเบียบวิธีทางสถิติและการรวบรวมข้อมูล 5-5
เรื่องที่ 5.1.1 ความร เู้ บ้ืองต ้นเก่ยี วก ับสถิติ
ขอ้ มลู ท รี่ วบรวมไดม้ าจ ากก ารว ิจยั ม ตี ัวเลขจ ำ�นวนม าก การต อบป ัญหาก ารว จิ ยั ต อ้ งผ ่านก ระบวนการ
ทางสถิติ ด้วยการนำ�ข้อมูลตัวเลขเหล่านั้นมาวิเคราะห์ ผู้ศึกษาวิธีการทางวิจัยจึงจำ�เป็นต้องทำ�ความเข้าใจ
กับส ถิติประเภทต ่างๆ เพื่อก ารเลือกใช้ส ถิติให้ถูกต ้อง
1. ความหมายข องส ถิติ
คำ�ว่า สถิติ (statistics) มาจากภาษาเยอรมันว่า Statistik มีรากศัพท์มาจาก state ความหมาย
ดั้งเดิมหมายถึง ข้อมูลหรือข่าวสารที่เป็นประโยชน์ต่อรัฐ เช่น ข้อมูลการเก็บภาษีอากร การสาธารณสุข
การจัดการศึกษา การวางแผนกำ�ลังคน เป็นต้น ปัจจุบันคำ�ว่า สถิติ เป็นคำ�ที่ใช้กันอยู่ในหลายความหมาย
ความหมายท ี่ส ำ�คัญด ังนี้
สถิติ หมายถึง ศาสตร์ที่เป็นวิธีการที่เกี่ยวข้องกับการตัดสินใจ ที่มีเนื้อหาและรากฐานมาจากวิชา
คณติ ศาสตร์ (mathematic) และต รรกวทิ ยา (logic) โดยส ถติ เิ ปน็ ศ าสตรข์ องก ารต ดั สนิ ใจภ ายใตส้ ถานการณ์
ที่ยังไม่แ น่นอน วิธีการทางสถิติป ระกอบด ้วยก ารเก็บร วบรวมข้อมูล การวิเคราะห์ข ้อมูล การนำ�เสนอข ้อมูล
และการแปลค วามหมายข ้อมูล สถิติในความหมายน ี้ค ือ ระเบียบวิธีก ารท างสถิติ
สถิติ หมายถึง ค่าตัวเลขท ี่เป็นผลวิเคราะห์ข้อมูลจ ากก ลุ่มต ัวอย่าง เช่น ค่าเฉลี่ยของก ลุ่มต ัวอย่าง
(X) ค่าส ่วนเบี่ยงเบนม าตรฐานข องก ลุ่มต ัวอย่าง (S.D.) เป็นต้น สถิติในค วามห มายน ี้ค ือ ค่าส ถิติ (statistical
value)
สถิติ หมายถึง ตัวเลขที่ใช้แทนข้อเท็จจริงของสิ่งต่างๆ ที่ได้จากการเก็บรวบรวม เช่น จำ�นวน
ผู้สมัครเรียนในแต่ละปี อัตราการเกิดของเด็กทารก คะแนนปริมาณน้ำ�ฝนในแต่ละปี เป็นต้น ดังนั้น สถิติ
ในค วามหมายน ี้เป็นความห มายที่คนทั่วไปรู้จักคือ ข้อมูลส ถิติ (statistical data)
สรุปได้ว่า สถิติมีหลายความหมาย แต่ความหมายในฐานะที่เป็น “ระเบียบวิธีการทางสถิติ” คือ
เป็นวิธีก ารท ี่เกี่ยวข้องกับก ารตัดสินใจ ประกอบด ้วยก ารเก็บรวบรวมข ้อมูล การว ิเคราะห์ข้อมูล การนำ�เสนอ
ข้อมูล และการแปลความหมายข้อมูล สถิติในความหมายนี้เป็นเครื่องมือสำ�คัญที่นักวิจัย นักวิชาการ และ
นักบ ริหารนำ�ข้อมูลตัวเลขไปส ู่การหาค ำ�ตอบข องการว ิจัย
2. ประเภทข องสถิติ
เครื่องม ือสำ�คัญข องนักวิจัยท ี่ป ระกอบด ้วยการเก็บร วบรวมข ้อมูล การนำ�เสนอข ้อมูล การวิเคราะห์
ข้อมูล และก ารแปลค วามห มายข ้อมูล สถิติท ี่ใช้ในการศ ึกษาจ ึงแ บ่งเป็น 2 ประเภท คือ
