Page 16 - การวิจัยเพื่อพัฒนาการศึกษานอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัย หน่วยที่ 5
P. 16
5-6 การวิจัยเพื่อพัฒนาการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย
2.1 สถิติพรรณนา (descriptive statistics) เป็นพื้นฐานสถิติพื้นฐานที่ใช้บรรยายคุณลักษณะของ
สิ่งที่ต ้องการศ ึกษาจ ากกลุ่มใดก ลุ่มหนึ่ง ผลท ี่ได้จะอ ธิบายเฉพาะคุณลักษณะข องก ลุ่มที่ศ ึกษาเท่านั้น ไม่น ำ�
ผลไปอ ้างอิงค่าข องกลุ่มอ ื่น สถิติพรรณนาที่ส ำ�คัญ เช่น ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน เป็นต้น
2.2 สถิติอนุมาน (inferential statistics) เป็นสถิติที่ใช้วิเคราะห์ข้อมูลที่ได้จากกลุ่มตัวอย่างเพื่อ
ส รุปอ้างอิงไปส ู่ค ่าของป ระชากร การเลือกใช้ต้องพิจารณาถึงว ัตถุประสงค์ข องก ารวิจัย ระดับก ารว ัดตัวแปร
และข ้อต กลงเบื้องต ้นข องส ถิติแต่ละประเภท สถิติการท ดสอบแ บ่งเป็น 2 ประเภท คือ
2.2.1 สถิติพาราเมตริก (parametric statistics) เป็นสถิติการทดสอบสมมติฐานการวิจัยที่มี
ข้อตกลงเบื้องต้นเกี่ยวกับการแจกแจงของประชากรและระดับการวัดข้อมูล สถิติอนุมานประเภทนี้ เช่น
สถิติทดสอบซี (Z-test) สถิติท ดสอบท ี (t-test) การว ิเคราะห์ความแ ปรปรวน (ANOVA) เป็นต้น
2.2.2 สถติ นิ นั พ าราเมตรกิ (nonparametric statistics) เปน็ ส ถติ กิ ารท ดสอบส มมตฐิ านเมือ่ ข อ้ มลู
ไม่เป็นไปตามข้อตกลงเบื้องต้นของสถิติพาราเมตริก สถิติอนุมานป ระเภทนี้ เช่น ไคสแควร์ (chi-square)
สถิติทดสอบเครื่องหมาย (sign test) สถิติท ดสอบแ มกน ีม าร์ (mc.nemar test) เป็นต้น
3. การวดั ตัวแปร
ก่อนท ี่ท ราบถ ึงความห มายก ารว ัดตัวแปร ขอก ล่าวถ ึงค วามหมายข องตัวแปรและข้อมูล ดังนี้
ตัวแปร (variable) หมายถ ึง คุณลักษณะข องสิ่งที่ผู้วิจัยส นใจศ ึกษา คุณลักษณะนี้ต้องม ีมากกว่า
หนึ่งค ่าห รือส ามารถแ ปรค่าได้ เช่น ขนาดข องโรงเรียน ระดับช ั้นข องนักเรียน ความคิดเห็นของครูต่อการให้
บริการข องส ถานศ ึกษา คะแนนข องน ักเรียน น้ำ�หนัก ส่วนส ูง อายุ เพศ เป็นต้น
ข้อมูล (data) คือ ค่าที่ได้จากการวัดตัวแปร (การเก็บรวบรวมข้อมูล) เป็นหลักฐานท ี่ใช้ต อบปัญหา
การวิจัย ข้อมูลการวิจัยเป็นได้ทั้งข้อเท็จจริง (fact) สารสนเทศ (information) เป็นได้ทั้งตัวเลขและไม่ใช่
ตัวเลข
การว ัดตัวแปร หมายถ ึง กระบวนการแปลงสภาพแ นวคิดหรือต ัวแปรให้เป็นข้อมูลเชิงปริมาณด ้วย
เครื่องมือวัดที่เหมาะสมกับลักษณะของตัวแปร ในการวิจัยการวัดตัวแปรเกิดขึ้นในกระบวนการเก็บข้อมูล
ค่าที่ได้จากก ารวัดเรียกว ่า ข้อมูล ซึ่งเป็นได้ทั้งต ัวเลขหรือข ้อความ
องค์ประกอบข องก ารวัดต ัวแปร การว ัดตัวแปรป ระกอบด้วย ตัวแปร วิธีก ารว ัด หน่วยก ารวัด และ
ข้อมูลที่ได้จ ากการว ัด ในกระบวนการวิจัยเรียก การวัดตัวแปรว ่า เป็นการเก็บรวบรวมข ้อมูล
ตัวอย่าง ถ้าต้องการศึกษาผลิตภัณฑ์ตำ�บลประเภทผลิตภัณฑ์น้ำ�พริกทั้งจังหวัด ตัวแปรที่ศึกษามี
3 ด้านคือ ผลผลิต (ปริมาณน้ำ�พริกต ่อเดือน) เงินทุน (เงินล งทุนต่อก ิโลกรัม) อาชีพผู้ป ระกอบก าร (จำ�นวน
คนที่ร่วมโครงการในแต่ละอาชีพ) ข้อมูลที่ได้จากการวัดตัวแปรเหล่านี้ใช้วิธีการวัดต่างๆ กัน เช่น การวัด
ตัวแปรผลผลิตใช้ว ิธีช ั่ง ตวง วัด การว ัดต ัวแปรเงินท ุนใช้ว ิธีส ังเกตจ ากห ลักฐ านบ ัญชีท ุน การว ัดต ัวแปรอาชีพ
ผู้ประกอบ การใช้ว ิธีส อบถามผ ู้ร่วมโครงการ เป็นต้น
ตัวแปรที่ศ ึกษาตัวแปรแ รก คือ ปริมาณน ้ำ�พริกต ่อเดือน วิธีก ารว ัดค ือเก็บข ้อมูลน้ำ�หนักน้ำ�พริก จาก
ผู้ป ระกอบก ารจ ำ�นวน 40 ราย ข้อมูลที่ได้ คือ 80, 92, 85, 113, … กิโลกรัม