Page 18 - การวิจัยเพื่อพัฒนาการศึกษานอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัย หน่วยที่ 5
P. 18
5-8 การวิจัยเพื่อพัฒนาการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย
4.2 ประเภทข องข้อมลู ท แี่ บง่ ต ามแหล่งท่ีมาของข ้อมลู จัดได้เป็น 2 ประเภท คือ
4.2.1 ข้อมูลปฐมภูมิ (primary data) เป็นข้อมูลที่ผู้วิจัยเก็บรวบรวมจากกลุ่มตัวอย่างหรือ
ประชากรโดยตรง ข้อมูลปฐมภูมิเป็นข้อมูลที่ยังไม่เคยมีการเก็บรวบรวมมาก่อน การเก็บรวบรวมข้อมูลมี
หลายว ิธี ได้แก่ การใช้แบบสอบถาม การส ัมภาษณ์ การส ังเกต เป็นต้น
4.2.2 ข้อมูลทุติยภูมิ (secondary data) เป็นข้อมูลที่ได้จากการที่มีผู้อื่นได้เก็บข้อมูลไว้แล้ว
ผู้วิจัยไม่ต้องไปเก็บข้อมูลอ ีก แหล่งข้อมูลท ุติยภ ูมิท ี่ส ามารถส ืบค้นได้ ได้แก่ รายงานก ารว ิจัย วิทยานิพนธ์
รายงานประจำ�ปี ตำ�รา อินเทอร์เน็ต เป็นต้น
4.3 ประเภทขอ้ มลู ท ี่แบ่งต ามระยะเวลาก ารเก็บข อ้ มูล จัดเป็น 3 ประเภท คือ
4.3.1 ข้อมลู ภาคต ัดข วาง (Cross section data) คือ ข้อมูลท ี่เป็นการเก็บ ณ เวลาในเวลาหนึ่ง
เช่น ค่าใช้น้ำ�ในปี พ.ศ. 2540 เป็นต้น ข้อมูลภ าคตัดขวางเป็นข้อมูลที่เก็บในช ่วงเวลาท ี่ผู้วิจัยสนใจ
4.3.2 ข้อมูลอนุกรมเวลา (time series data) คือ ข้อมูลที่เป็นการเก็บต่อเนื่องตั้งแต่ต้นจน
สิ้นสุดช่วงเวลาที่กำ�หนด เช่น การศึกษาค่าใช้น้ำ� ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2540 ถึง ปี พ.ศ. 2546 เป็นต้น ข้อมูล
อนุกรมเวลาเป็นข ้อมูลท ี่ผ ู้ว ิจัยส นใจก ารเปลี่ยนแปลงค ่าข องข ้อมูลในช ่วงเวลาน าน หรือล ักษณะห รือร ูปแ บบ
เปลี่ยนแปลงของข้อมูลในร ะยะเวลาท ี่ต่างกัน
4.3.3 ข้อม ลู พาแนล (panel data) คือ ข้อมูลท ี่ได้จ ากก ารเก็บก ลุ่มตัวอย่างก ลุ่มต่างๆ ในเวลา
เดียวกัน แต่ละกลุ่มจำ�แนกตามช่วงวัย เช่น การศึกษาค่าใช้จ่ายของเยาวชนไทยในช่วงอายุระหว่าง 15-20 ปี
ผู้วิจัยจ ะเก็บข้อมูลข องกลุ่มเยาวชน 6 กลุ่ม คือ กลุ่มอายุ 15 ปี กลุ่มอายุ 16 ปี จนถึงกลุ่มอายุ 20 ปี แต่เก็บ
ในช่วงปี พ.ศ. 2549 เหมือนกัน โดยไม่ต ้องร อข้อมูลถ ึง 6 ปี เป็นต้น
4. ระดบั ก ารวดั ต วั แปร
การวัดตัวแปรที่ได้ข้อมูลเป็นตัวเลข สามารถจำ�แนกได้เป็นระดับการวัดตั้งแต่ระดับต่ำ�สุดคือ
ตัวเลขเป็นเพียงสัญลักษณ์แทนแต่ละกลุ่ม จนถึงระดับการวัดที่ได้ตัวเลขเป็นปริมาณที่สามารถหาสัดส่วน
และม ีศ ูนย์ท ี่แท้จ ริง ข้อมูลที่เป็นผ ลจ ากการว ัดตัวแปรจำ�แนกได้เป็น 4 ระดับ รายละเอียดม ีดังนี้
4.1 ระดับการวัดแบบนามบัญญัติ (nominal scale) การวัดตัวแปรที่ได้ข้อมูลเป็นตัวเลข สามารถ
จำ�แนกได้เป็นระดับการวัดตั้งแต่ระดับต่ำ�สุดคือตัวเลขเป็นเพียงสัญลักษณ์แทนแต่ละกลุ่ม จนถึงระดับ
การวัดที่ได้ตัวเลขเป็นปริมาณที่สามารถหาสัดส่วนและมีศูนย์ที่แท้จริง ข้อมูลที่เป็นผลจากการวัดตัวแปร
จำ�แนกได้เป็น (nominal scale) เป็นการแบ่งข ้อมูลเป็นกลุ่มๆ ตัวเลขใช้เป็นส ัญลักษณ์แทนแต่ละกลุ่ม เช่น
ตัวแปรเพศ ข้อมูลที่ได้จากก ารว ัดคือ ชายหรือห ญิง เราอาจก ำ�หนด 1 แทนชาย 2 แทนห ญิง ตัวเลขที่ส มมตินี้
มิได้ส่ือค วามห มายว่า 2 ต้องม ากกว่า 1 จึงนำ�มาคำ�นวณไม่ได้ แต่ใช้นับค วามถี่แ ยกเป็นก ลุ่มๆ
4.2 ระดับการว ัดแบบเรียงล�ำ ดบั (ordinal scale) เป็นการว ัดท ี่ม ีก ารจัดลำ�ดับข้อมูลโดยใช้เกณฑ์ที่
ชัดเจน แต่ละลำ�ดับที่เรียงลดหลั่นกันมีช่วงห่างไม่เท่ากันหรือไม่สามารถบอกความแตกต่างเชิงปริมาณได้
เช่น ตัวแปรระดับค ุณภาพสินค้า ที่จำ�แนกข้อมูลเป็นร ะดับ 1 (ดี) 2 (ปานก ลาง) และ 3 (ต้องป รับปรุง) หรือ
ตัวแปรว ุฒิก ารศึกษา เรียงลำ�ดับข ้อมูลได้เป็นประถมศ ึกษา มัธยมศึกษา ปริญญาตรี และส ูงกว่าปริญญาต รี
