Page 14 - สารัตถะและวิทยวิธีทางสังคมศึกษา
P. 14
10-4 สารัตถะและวิทยวิธีทางสังคมศึกษา
ตอนที่ 10.1
แนวทางก ารพ ัฒนาหลักสูตรในวชิ าสังคมศกึ ษา
โปรดอ ่านแผนการสอนป ระจำ�ตอนท ี่ 10.1 แล้วจ ึงศึกษาเนื้อหาส าระ พร้อมปฏิบัติก ิจกรรมในแต่ละเรื่อง
หัวเร่ือง
เรื่องท ี่ 10.1.1 การกำ�หนดจุดหมายของหลักสูตรวิชาส ังคมศึกษา
เรื่องท ี่ 10.1.2 การกำ�หนดเนื้อหาส าระข องว ิชาสังคมศึกษา
เรื่องท ี่ 10.1.3 การนำ�หลักสูตรว ิชาส ังคมศึกษาไปใช้
เรื่องที่ 10.1.4 การป ระเมินและปรับปรุงห ลักสูตรวิชาสังคมศึกษา
เรื่องที่ 10.1.5 ตัวอย่างรายวิชาสังคมศึกษา
แนวคิด
1. จุดหมายหรือวัตถุประสงค์ เป็นองค์ประกอบสำ�คัญที่สุดของหลักสูตร เพราะจุดหมาย
ของหลักสูตรจะเป็นแนวทางในการพิจารณาเนื้อหาสาระและการจัดกิจกรรมการเรียน
การส อนส ำ�หรับผ ู้เรียน การกำ�หนดจ ุดห มายของหลักสูตรน ับเป็นขั้นต อนส ำ�คัญข ั้นตอน
แรกของก ารพ ัฒนาห ลักสูตร โดยท ั่วไปโครงสร้างข องจ ุดมุ่งหมายมี 2 ส่วน คือ จุดห มาย
ในส่วนที่เป็นพ ฤติกรรมการเรียนร ู้และจ ุดหมายในส่วนท ี่เป็นเนื้อหา
2. การกำ�หนดเนื้อหาของหลักสูตร เป็นขั้นตอนที่ดำ�เนินการหลังจากได้มีการวิเคราะห์
จุดหมายของหลักสูตรแล้ว ดังนั้น ในขั้นตอนนี้จึงเป็นการนำ�กรอบของเนื้อหาที่ปรากฏ
ในจ ุดห มายด ้านเนื้อหา มาข ยายให้เห็นรายละเอียดของเนื้อหาม ากยิ่งขึ้น แล้วจึงนำ�เสนอ
เป็นคำ�อธิบายร ายวิชา ทั้งนี้ การพิจารณาเลือกเนื้อหาจ ะต ้องคำ�นึงถ ึงวุฒิภ าวะ และระดับ
ความสามารถข องผ ู้เรียนด ้วย
3. ขั้นนำ�หลักสูตรไปใช้ นับเป็นขั้นตอนสำ�คัญของกระบวนการพัฒนาหลักสูตร เพราะ
จุดห มายป ลายท างข องห ลักสูตรค ือ การเรียนร ูท้ ีจ่ ะเกิดก ับผ ูเ้รียน โดยค รสู ังคมศึกษาเป็น
ผู้มีบ ทบาทม ากท ี่สุดในขั้นต อนน ี้
4. การประเมินหลักสูตรและการปรับปรุงหลักสูตร นับเป็นขั้นตอนสำ�คัญของกระบวนการ
พัฒนาหลักสูตร โดยเฉพาะข ั้นตอนการป ระเมินห ลักสูตร เพราะผลท ี่ได้จ ากการประเมิน
จะเป็นข้อมูลในการตัดสินใจแก้ไขและปรับปรุงห ลักสูตรให้เหมาะส มต ่อไป
5. การพัฒนาร ายวิชาสังคมศึกษา ตามหลักสูตรแกนกลางการศ ึกษาข ั้นพ ื้นฐ าน พุทธศักราช
2551 จะป ระกอบด้วยร ายวิชา 2 ประเภท คือ รายวิชาพื้นฐาน และรายวิชาเพิ่มเติม