Page 18 - สารัตถะและวิทยวิธีทางสังคมศึกษา
P. 18
10-8 สารัตถะและวิทยวิธีทางสังคมศึกษา
ดังนั้น ครูสังคมศึกษาจึงต้องพิจารณาว่าจะสอนอ ะไรให้แก่ผู้เรียน สำ�หรับจุดม ุ่งห มายในส่วนท ี่เป็น
เนื้อหาในว ิชาส ังคมศึกษาน ั้น คงต ้องเน้นเนื้อหาท ีม่ ุ่งใหผ้ ูเ้รียนเป็นพ ลเมืองด ี เพราะจ ุดม ุ่งห มายส ำ�คัญข องว ิชา
สังคมศึกษา คือ การพัฒนาเยาวชนส ู่ความเป็นพลเมืองด ี ดังน ั้น เนื้อหาจ ึงต้องม ุ่งเตรียมผู้เรียนเป็นพลเมือง
ดีท ี่พ ึงประสงค์ ทั้งพลเมืองด ีในระดับป ระเทศแ ละความเป็นพ ลเมืองด ีในร ะดับโลก หมวดวิชาส ังคมศาสตร์
มีเนื้อหาสาระที่สอดคล้องกับจุดม ุ่งห มายข องวิชาส ังคมศึกษาด ังก ล่าว
หลังจากศึกษาเนื้อหาส าระเรื่องที่ 10.1.1 แล้ว โปรดป ฏิบัติกิจกรรม 10.1.1
ในแ นวการศ ึกษาหน่วยท ี่ 10 ตอนที่ 10.1 เรื่องท ี่ 10.1.1
เร่อื งท่ี 10.1.2 การก�ำ หนดเนือ้ หาสาระของวชิ าส งั คมศึกษา
ภายหลังจากการกำ�หนดจุดหมายของหลักสูตรวิชาสังคมศึกษาแล้ว ขั้นตอนต่อมาคือ การกำ�หนด
เนือ้ หาส าระข องว ชิ าส งั คมศกึ ษา ซึง่ ก ารก �ำ หนดเนือ้ หาส าระต อ้ งส อดคลอ้ งก บั จ ดุ ห มายท กี่ �ำ หนดไวใ้ นข ัน้ ต อนท ี่
1 และจ ดุ ป ระสงคข์ องว ชิ าส งั คมศกึ ษาด ว้ ย คอื การเนน้ ค วามร ู้ ทกั ษะ และเจตคติ ผจู้ ดั ท �ำ หลกั สตู รส งั คมศกึ ษา
จงึ ต อ้ งพ จิ ารณาเลอื กสรรเนือ้ หาส าระอ ยา่ งร อบคอบ เพือ่ ใหผ้ เู้ รยี นเกดิ ก ารเรยี นร ูม้ ากท ีส่ ดุ เมือ่ ค ดั เลอื กเนือ้ หา
ได้แ ล้ว จึงน ำ�มาเรียบเรียงแ ละจ ัดล ำ�ดับให้สอดคล้องกับว ัตถุประสงค์ข องห ลักสูตรที่ได้ก ำ�หนดไว้แล้ว
ทาบ า (Taba 1962 อ้างใน ปราณี สังขะตะว รรธน ์ และธวัชชัย ชัยจ ิรฉายากุล 2553: 1–62) ได้เสนอ
เกณฑ์หรือแนวทางในก ารพิจารณาเลือกเนื้อหาไว้ ดังนี้
1. เนื้อหามีความเหมาะสมและสำ�คัญ แม้คำ�ว่า “เหมาะสม” เป็นคำ�ที่ค่อนข้างยืดหยุ่น แต่ก็พอ
จ ะมีแนวทางในก ารส ร้างค วามเห็นท ี่ตรงกันได้ โดยทั่วไปเราอาจมอ งคว ามเหมาะส มได้ในป ระเด็นข องความ
ถูกต ้องของเนื้อหา มีความท ันส มัย นักวิชาการในแต่ละสาขายอมรับ โดยเน้นท ี่ความคิดร วบย อด หลักก าร
และร ะบบความคิดมากก ว่าข้อเท็จจ ริง เป็นต้น
2. มคี วามส อดคล้องก บั ค วามเปน็ จริงข องสงั คม หลักสูตรท ี่ม ีประโยชน์ต่อการเรียนร ู้น ั้น เนื้อหา
และผ ลท ีพ่ ึงไดร้ ับจ ำ�เป็นจ ะต ้องส อดคล้องก ับค วามเป็นจ ริงท างส ังคมแ ละว ัฒนธรรมในเวลาน ั้น ในท างป ฏิบัติ
นักพัฒนาหลักสูตรจ ะต้องร วบรวมเนื้อหาที่ม ีค ุณสมบัติตามเกณฑ์ในข้อที่ 1 ก่อน แล้วจ ึงพิจารณาต ่อไปว่า
มีเนื้อหาใดบ้างที่มีความสอดคล้องกับสภาพความเป็นจริงของสังคม และยังขาดเนื้อหาใดอีกบ้างที่จำ�เป็น
ต่อการส่งเสริมความเป็นอยู่ข องค นในส ังคมให้ด ีขึ้น