Page 17 - การจัดประสบการณ์การเรียนรู้วิชาอาชีพ
P. 17
แนวคิดเก่ียวกับการจัดประสบการณ์การเรียนรู้วิชาอาชีพ 1-7
การจัดการศึกษาวิชาอาชีพนอกระบบ เป็นการจัดกิจกรรมการศึกษาเพื่อให้บริการแก่กลุ่มเป้าหมาย
ท่ีเป็นประชากรนอกโรงเรียน มีกระบวนการจัดการเรียนการสอนท่ียืดหยุ่นและสอดคล้องกับสภาพความ
ต้องการของกลุ่มเป้าหมายที่หลากหลาย มีความยืดหยุ่นในเรื่องหลักสูตร เวลาเรียน สถานที่เรียน ผู้เรียน
ไม่มีข้อจ�ำกัดในเรื่องอายุ อาชีพ พื้นฐานการศึกษา เน้นการเรียนเร่ืองที่เป็นสภาพปัจจุบัน เพื่อแก้ปัญหาใน
ชีวิตประจ�ำวัน หน่วยงานท่ีจัดการศึกษานอกระบบมีหลากหลายท้ังหน่วยงานภาครัฐ หน่วยงานภาคเอกชน
องค์กรและสถานประกอบการต่าง ๆ (ส�ำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา, 2553, น.19) ส่วนการจัดการศึกษา
วิชาอาชีพตามอัธยาศัย เป็นกระบวนการเรียนรู้วิชาอาชีพตลอดชีวิตของบุคคลท่ีเกิดข้ึนจากการประสม
ประสานการจัดการศึกษากับและกระบวนการเรียนรู้ในวิถีชีวิตตามธรรมชาติ จากแรงจูงใจภายในของบุคคล
ท�ำให้เกิดการพัฒนาทั้งโดยรู้ตัวและไม่รู้ตัว เป็นการเรียนรู้ที่มีคุณค่าต่อชีวิตมนุษย์ เพราะทุกคนสามารถ
แสวงหาและสะสมได้จากประสบการณ์การท�ำงาน จากสิ่งแวดล้อม จากกระบวนการปฏิบัติจริงในชีวิต ท�ำให้
เกิดการพัฒนาเจตคติ ความรู้และทักษะได้อย่างแท้จริง และมักเกิดขึ้นอย่างยั่งยืน โดยไม่มีการจัดอย่างเป็น
ระบบ ไม่มีรูปแบบกระบวนการที่แน่นอน เป็นการจัดการศึกษาวิชาอาชีพท่ีมีหลาหลายมิติ
ดังน้ันจะเห็นได้ว่าการจัดการศึกษาวิชาอาชีพ เป็นการจัดการศึกษาที่สามารถเกิดข้ึนได้ท้ังในรูปแบบ
การจัดการจัดการศึกษาในระบบ นอกระบบ และตามอัธยาศัย ไม่ว่าในการจัดการศึกษาวิชาอาชีพในรูปแบบ
ใดก็ตาม ก็จะมีองค์ประกอบท่ีส�ำคัญของการจัดการศึกษาคือ หลักสูตร เน้ือหาสาระการเรียนรู้ เวลาเรียน
กิจกรรมการเรียนการสอน การวัดและประเมินผล การก�ำหนดอายุผู้เรียน คุณสมบัติของผู้สอน และ
สถานท่ีเรียน ซึ่งจะสามารถเปรียบเทียบองค์ประกอบของการจัดการศึกษาวิชาอาชีพในระบบ นอกระบบ และ
ตามอัธยาศัยได้ดังตารางท่ี 1.1
ตารางที่ 1.1 เปรยี บเทียบองคป์ ระกอบของรปู แบบการจดั การศึกษาวชิ าอาชีพในระบบ นอกระบบ และตามอัธยาศัย
องคป์ ระกอบ รปู แบบการจัดการศึกษา รูปแบบการจัดการศึกษา รูปแบบการจัดการศึกษา
หลักสูตร วชิ าอาชีพในระบบ วชิ าอาชีพนอกระบบ วชิ าอาชพี ตามอธั ยาศัย
มีการก�ำหนดหลักสูตร มคี วามยดื หยนุ่ ไมก่ ำ� หนด ไม่มีการก�ำหนดหลักสูตร
ตายตัว
เนื้อหาสาระ มีการจัดโครงสร้างสาระ
การเรียนรู้ การเรียนรู้ มคี วามยดื หยนุ่ ไมก่ ำ� หนด ไม่มีการก�ำหนดเน้ือหา
ตายตัว
เวลาเรียน มีการก�ำหนดเวลาเรียน
มคี วามยดื หยนุ่ ไมก่ ำ� หนด ไม่มีการก�ำหนดเวลาเรียน
กิจกรรมการเรียน มีการก�ำหนดกิจกรรม ตายตัว
การสอน การเรียนการสอนของ มคี วามยดื หยนุ่ ไมก่ ำ� หนด ไม่มีการก�ำหนดกิจกรรม
ตายตัว การเรียนการสอน
แต่ละระดับชั้น