Page 58 - หลักการและทฤษฎีการศึกษาเกี่ยวกับวิชาชีพครู
P. 58
12-48 หลักการและทฤษฎีการศึกษาเกี่ยวกับวิชาชีพครู
เร่ืองที่ 12.2.1 หลกั ธรรมาภบิ าล
หลักธรรมาภิบาล (Good Governance) เป็นหลักการที่น�ำมาใช้บริหารงานในปัจจุบันอย่าง
แพร่หลายเพ่ือให้กิจการต่าง ๆ ด�ำเนินงานอย่างถูกต้องชอบธรรม ส่งผลให้เป็นท่ียอมรับท้ังในระดับประเทศ
และนานาชาติ ซึ่งครูจ�ำเป็นต้องมีความรู้ความเข้าใจในเร่ืองนี้ อันจะเป็นพื้นฐานในการปฏิบัติตนและปฏิบัติ
งานในสถานศึกษาอย่างมีประสิทธิภาพ ในเร่ืองท่ี 12.2.1 จะน�ำเสนอความหมายและหลักการของธรรมา-
ภิบาล พัฒนาการของหลักธรรมาภิบาลในประเทศไทย หลักธรรมาภิบาลกับการพัฒนาคุณภาพและ
ประสิทธิภาพการบริหารการศึกษา และครูกับหลักธรรมาภิบาล
1. ความหมายของธรรมาภบิ าล
ธรรมาภิบาล หมายถึง การปกครอง การบริหาร การจัดการ การควบคุมดูแลกิจการต่าง ๆ ให้เป็น
ไปในครรลองธรรม นอกจากนี้ยังหมายถึง การบริหารจัดการท่ีดีซ่ึงสามารถน�ำไปใช้ได้ทั้งภาครัฐและเอกชน
ธรรมท่ีใช้ในการบริหารงานนี้มีความหมายกว้างกว่าหลักธรรมทางศาสนา แต่รวมถึงศีลธรรม คุณธรรม
จริยธรรม และความถูกต้องชอบธรรมท้ังปวง ซ่ึงวิญญูชนพึงมีและพึงประพฤติปฏิบัติ เช่น ความโปร่งใส
ตรวจสอบได้ การปราศจากการแทรกแซงจากองค์กรภายนอก เป็นต้น (สุธรรม ส่งศิริ, ม.ป.ป.)
ธรรมาภิบาลเป็นกลไกเพื่อการควบคุมโครงสร้างของหน่วยงาน ระบบการบริหาร และกระบวนการ
ด�ำเนินงาน ซึ่งเป็นกระบวนการก�ำกับการปฏิบัติงาน (Operation) ของคนท้ังหมดในองค์กร เป็นการลดการ
ทุจริตประพฤติมิชอบ ไม่ละเมิดกฎหมาย จริยธรรม จรรยาบรรณ ธรรมาภิบาลมีเป้าหมายน�ำไปสู่การลด
ความสูญเสีย ขจัดความร่ัวไหล ป้องกันทุจริต การประพฤติและด�ำเนินการที่มิชอบ เพ่ิมประสิทธิภาพ
ประสิทธิผล ความคุ้มค่า โปร่งใส ตอบสนอง สุจริต ซ่ือตรง และเที่ยงธรรม เมื่อน�ำมาใช้ในการบริหารงานจะ
ช่วยสร้างสรรค์และส่งเสริมองค์กรให้มีศักยภาพและประสิทธิภาพ (จรวยพร ธรณินทร์, ม.ป.ป.)
ธรรมาภิบาลเป็นหลักการที่น�ำมาใช้บริหารงานในปัจจุบันอย่างแพร่หลายด้วยเหตุเพราะช่วย
สร้างสรรค์และส่งเสริมองค์กรให้มีศักยภาพและประสิทธิภาพ เช่น พนักงานต่างท�ำงานอย่างซ่ือสัตย์สุจริต
และขยนั หมน่ั เพยี รทำ� ใหผ้ ลประกอบการขององคก์ รธรุ กจิ นนั้ ขยายตวั นอกจากนแ้ี ลว้ ยงั ทำ� ใหบ้ คุ คลภายนอก
ที่เก่ียวข้องศรัทธาและเช่ือมั่นในองค์กรน้ัน ๆ อันจะท�ำให้เกิดการพัฒนาอย่างต่อเน่ือง เช่น องค์กรท่ีโปร่งใส
ย่อมได้รับความไว้วางใจในการร่วมท�ำธุรกิจ รัฐบาลท่ีโปร่งใสตรวจสอบได้ย่อมสร้างความเชื่อมั่นให้แก่
นักลงทุนและประชาชน ตลอดจนส่งผลดีต่อเสถียรภาพของรัฐบาลและความเจริญก้าวหน้าของประเทศ
เป็นต้น (สุธรรม ส่งศิริ, ม.ป.ป.)
สรุปได้ว่า ธรรมาภิบาล หมายถึง หลักการบริหารจัดการ ดูแลกิจการต่าง ๆ ให้เป็นไปในทางท่ี
ถูกต้องชอบธรรม เพื่อส่งเสริมให้องค์กรมีศักยภาพและประสิทธิภาพเป็นท่ียอมรับ
