Page 15 - หลักการและทฤษฎีการศึกษาเกี่ยวกับวิชาชีพครู
P. 15
วิถีครู ความเป็นครู และการพัฒนาวิชาชีพครู 14-5
แหล่งเสริมสร้างความสัมพันธ์ระหว่างสมาชิกและเสริมสร้างความแข็งแกร่ง ความก้าวหน้าทางวิชาการ เช่น
แพทยสมาคม
พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 มีบทบัญญัติก�ำหนดองค์ประกอบแต่ละด้านของ
วิชาชีพอย่างชัดเจน เช่น ก�ำหนดให้ผู้ประกอบวิชาชีพครูต้องมีการศึกษาระดับปริญญาตรีขึ้นไป ก�ำหนด
จรรยาบรรณในการประกอบอาชีพ ก�ำหนดใหม้ ีองคก์ รวชิ าชีพ ท้งั องคก์ รควบคมุ มาตรฐานวชิ าชีพ คอื คุรสุ ภา
และองค์กรส่งเสริมความสัมพันธ์และสวัสดิภาพของสมาชิก เช่น คณะกรรมการส่งเสริมสวัสดิการและ
สวัสดิภาพครูและบุคลากรทางการศึกษา
ผู้ที่อยู่ในวิชาชีพครูจะมีวิถีหรือบทบาทหน้าท่ีตามสถานภาพที่หลากหลาย เช่น การเป็นพลเมืองของ
ประเทศ การเป็นสมาชิกของวชิ าชีพ และการเป็นผจู้ ัดการเรียนการสอน ครูจงึ มบี ทบาทหนา้ ที่หลากหลายตาม
สถานภาพท่ีด�ำรงอยู่ บทบาทหน้าท่ีเหล่านี้มีลักษณะบูรณาการ การปฏิบัติบทบาทหน้าท่ีหน่ึงให้ดีที่สุดจึงมีผล
เชิงบวกต่อบทบาทหน้าท่ี บทบาทหน้าที่ส�ำคัญของครู ได้แก่ บทบาทหน้าที่ด้านการเรียนการสอน และบทบาท
หน้าที่ด้านส่งเสริมการเรียนการสอน ส่วนภาระงานของครูครอบคลุมท้ังงานด้านการเรียนการสอนและงาน
อ่ืนตามภาระงานของสถานศึกษา
ผู้ท่ีอยู่ในวิชาชีพครูต้องมีความเป็นครู ได้แก่ จิตวิญญาณความเป็นครู เจตคติที่ดีต่อวิชาชีพครู
คุณลักษณะครู ได้แก่ ครูผู้น�ำทางปัญญา ครูผู้น�ำทางจิตใจ ครูผู้น�ำทางสังคม ครูผู้น�ำทางวิชาชีพ รวมทั้ง
ประพฤตติ ามแบบแผนพฤตกิ รรมตามจรรยาบรรณวชิ าชพี เนอื่ งจากวชิ าชพี ครคู วรเปน็ ทร่ี วมของคนเกง่ คนดี
สามารถเป็นต้นแบบทางคุณธรรม จริยธรรม การประพฤติปฏิบัติตน การด�ำรงชีวิต และการช้ีน�ำสังคมไปใน
ทางท่ีเหมาะสม
การพัฒนาวิชาชีพครูสามารถท�ำได้ท้ังการพัฒนาการผลิตครูให้สอดคล้องกับการพัฒนาวิชาชีพครู
เป็นการพัฒนาการผลิตครูท้ังระบบต้ังแต่การปรับนโยบาย หลักสูตร กระบวนการผลิต ผู้สอน รวมทั้งการ
ประเมินเพ่ือการประกันคุณภาพการผลิตครู และการพัฒนาครูประจ�ำการให้สอดคล้องกับการพัฒนาวิชาชีพ
ครู เป็นการชว่ ยครใู หส้ ามารถปฏบิ ตั งิ านทร่ี ับผิดชอบได้อยา่ งมปี ระสทิ ธิภาพภายใต้ข้อจ�ำกัดในการปฏบิ ัตงิ าน
ตลอดจนการช่วยให้ครูมีความก้าวหน้า ได้รับการยกย่องทางสังคมและมีมาตรฐานท่ีดีทางเศรษฐกิจ ดังน้ัน
การพัฒนาครูประกอบด้วย 2 ข้ันตอน คือ การพัฒนาการผลิตครูในสถาบันผลิตครูก่อนที่บุคคลจะเข้าสู่
อาชีพครู (pre-service) และการพัฒนาครูประจ�ำการเมื่อเข้าสู่อาชีพครูแล้ว (in-service)
ทั้งนี้ ครูประจ�ำการท่ีเข้าสู่อาชีพครูแล้วต้องมีการพัฒนาตนเองเพ่ือให้มีคุณลักษณะครู ได้แก่ ครู
ผู้น�ำทางปัญญา ครูผู้น�ำทางจิตใจ ครูผู้น�ำทางสังคม ครูผู้น�ำทางวิชาชีพ รวมทั้งมีการสร้างความก้าวหน้าใน
วิชาชีพครูตามเส้นทางการพัฒนาวิชาชีพซ่ึงมีความส�ำคัญต่อการส่งเสริมมาตรฐานวิชาชีพและผู้ประกอบ
วิชาชีพ
