Page 38 - ความรู้ทางสังคมศาสตร์และเทคโนโลยี สำหรับนักนิเทศศาสตร์
P. 38
1-28 ความรู้ทางสงั คมศาสตรแ์ ละเทคโนโลยสี �ำ หรบั นักนเิ ทศศาสตร์
อย่างรวดเร็ว ส่ิงที่เกิดข้ึน ณ จุดใดจุดหน่ึงของโลกสามารถขยายอิทธิพลไปยังส่วนอ่ืนๆ ของโลกอย่าง
รวดเร็วและกว้างขวาง โลกาภิวัตน์สลายข้อจ�ำกัดด้านมิติเวลาและพ้ืนที่ท�ำให้โลกถูกย่อส่วนกลายเป็น
หมบู่ ้านเล็กๆ
ทงั้ นี้แนวคดิ เรอื่ งทว่ี า่ โลกกลายเป็นหม่บู า้ นเลก็ ๆ สะทอ้ นอยูใ่ นแนวคดิ เรื่อง “หมูบ่ า้ นโลก” หรือ
Global village ของ มารแ์ ชล แมคลฮู ัน (Marshall McLuhan, 1992) ซึ่งหมายถงึ ยคุ ทโี่ ลกไรพ้ รมแดน
การตดิ ตอ่ ทางการคา้ การลงทนุ ตลอดจนการถา่ ยโอนขอ้ มลู ขา่ วสาร คา่ นยิ ม ความคดิ และวฒั นธรรมตา่ งๆ
เป็นไปอย่างสะดวกรวดเร็ว คนในโลกเข้าถึงข้อมูลข่าวสารที่เกิดขึ้นทั่วโลกและติดต่อเห็นหน้ากันโดย
ไม่ต้องเดินทางมาพบหน้ากัน ในทางเศรษฐกิจ โลกาภิวัตน์ท�ำให้เกิดการขยายขอบเขตกิจกรรมด้าน
เศรษฐกจิ ระหวา่ งพรมแดนของรฐั ชาติ โดยการขยายระบบเศรษฐกจิ ใหเ้ ปดิ กวา้ ง เกดิ การการพง่ึ พาเศรษฐกจิ
ระหวา่ งกนั และการรวมกลมุ่ ทางเศรษฐกจิ ทงั้ ระดบั ภมู ิภาคและระดับโลก
นอกจากนี้โลกาภิวัตน์ยังท�ำให้มนุษย์ในสังคมมีกิจกรรม มีบรรทัดฐาน มีความคิดหรือทัศนคติ
ตลอดจนการผลิตหรือใช้สินค้าและบริการ เงินตราและอ่ืนๆ เปลี่ยนแปลงไปจากที่เคยอยู่ภายในข้อจ�ำกัด
ของขอบเขตทางภูมิศาสตร์ หรือเคยมีวิธีปฏิบัติดั้งเดิมท่ีแตกต่างกัน กลายมาเป็นอยู่ร่วมกันในขอบเขต
ระดับโลก และมีวิธีปฏิบัติอย่างเดียวกัน กล่าวคือเกิดการพ่ึงพิงกัน ความคล่องตัวในการเคล่ือนย้ายถ่าย
โอนข้อมูลข่าวสารและสินค้าบริการ การมีมาตรฐานเดียวกันทั้งโลก ท�ำให้การเปล่ียนแปลงที่เกิดข้ึนจาก
ระบบเศรษฐกิจของประเทศหน่ึงส่งผลกระทบต่อประเทศอ่ืนๆ ได้ แม้ผลกระทบต่อประเทศต่างๆ อาจ
ไมเ่ ท่ากนั ข้นึ อย่กู ับปัจจยั หลายประการ (เชน่ ขนาดของระบบเศรษฐกจิ สถานการณ์ความไมแ่ นน่ อน)
โลกาภวิ ตั นส์ ง่ ผลกระทบตอ่ สงั คมไทยทง้ั ในดา้ นบวกและดา้ นลบ เนอ่ื งจากโลกาภวิ ตั นท์ ำ� ใหส้ งั คม
ท่ีมีทุน เทคโนโลยี การบริหารจัดการ อ�ำนาจทางการเมือง อ�ำนาจทางเศรษฐกิจท่ีเหนือกว่า สามารถ
ครอบงำ� หรอื ใชอ้ ทิ ธพิ ลแทรกแซงระบบเศรษฐกจิ สงั คม การเมอื ง และวถิ ชี วี ติ ของฝา่ ยทด่ี อ้ ยกวา่ หรอื ออ่ นแอกวา่
ในดา้ นหนง่ึ กระแสโลกาภวิ ตั นส์ ง่ ผลใหส้ งั คมไทย การเกดิ ความตน่ื ตวั ในการพฒั นาเศรษฐกจิ ขยาย
โอกาสในการพฒั นาประเทศ เกดิ การปฏริ ปู การศกึ ษาและการสรา้ งคนในชาตสิ สู่ งั คมฐานความรู้ และสง่ เสรมิ
ความรว่ มมอื ระหวา่ งประเทศในภมู ภิ าค ในอกี ดา้ นหนง่ึ กระแสโลกาภวิ ตั นก์ ส็ ง่ ผลใหเ้ กดิ ปญั หาบางประการ
ตอ่ สงั คมไทย เชน่ ระดบั การพง่ึ พาระหวา่ งประเทศสงู ขนึ้ สนิ คา้ ของไทยบางประเภทไมส่ ามารถแขง่ ขนั กบั
ต่างประเทศได้ ธุรกิจขนาดกลางและขนาดเล็กของไทยพบกับความเสี่ยงจากการคุกคามของบรรษัทข้าม
ชาตขิ นาดใหญ่ ประเทศตอ้ งเผชญิ กบั แรงกดดนั จากประเทศมหาอำ� นาจเพมิ่ ขนึ้ การถกู กลนื ทางวฒั นธรรม
และการขดั แยง้ ทางวฒั นธรรม การไหลบ่าของแรงงานต่างดา้ วเข้ามาในไทยและปญั หาดา้ นจรยิ ธรรม
กิจกรรม 1.2.1
1. ววิ ัฒนาการของสังคมโลกแบง่ ออกเป็นกี่ยุค อะไรบ้าง
2. จงอธิบายแนวคดิ โลกาภิวตั น์
