Page 40 - ความรู้ทางสังคมศาสตร์และเทคโนโลยี สำหรับนักนิเทศศาสตร์
P. 40
9-30 ความรทู้ างสังคมศาสตรแ์ ละเทคโนโลยีส�ำ หรับนกั นิเทศศาสตร์
แนวตอบกิจกรรม 9.2.1
ทรพั ยากรธรรมชาตทิ ที่ ดแทนไดห้ รอื รกั ษาไวไ้ ด้ ไดแ้ ก่ นา้ํ ทอ่ี ยู่ ณ ทใ่ี ดทหี่ นงึ่ ดนิ ปา่ ไม้ ทงุ่ หญา้
สตั วป์ า่ และทรัพยากรมนษุ ย์
เร่ืองท่ี 9.2.2
พัฒนาการของแนวคิดด้านส่ิงแวดล้อมและการพัฒนาอย่างย่ังยืน
มนษุ ยก์ บั ธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดลอ้ มมคี วามสมั พนั ธก์ นั อยา่ งแนน่ แฟน้ มาตงั้ แตม่ นษุ ยป์ รากฏขนึ้ มา
บนพนื้ โลก มนษุ ยเ์ ปน็ องคป์ ระกอบอยา่ งหนงึ่ ของธรรมชาตแิ ละอาศยั ธรรมชาตเิ ปน็ ปจั จยั ในการดำ� รงชวี ติ
ธรรมชาตจิ งึ เปน็ สว่ นสำ� คญั ของชวี ติ มนษุ ยเ์ ชน่ กนั มนษุ ยก์ บั ธรรมชาตไิ มอ่ าจแยกตวั ออกจากกนั และกนั ได้
ในอดตี ผคู้ นในยคุ กอ่ นๆ นนั้ มชี วี ติ อยภู่ ายใตอ้ ทิ ธพิ ลของธรรมชาตแิ ละด�ำรงชวี ติ อยา่ งกลมกลนื กนั แตเ่ มอ่ื
ประชากรเพม่ิ มากขน้ึ มคี วามกา้ วหนา้ ทางวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยเี พมิ่ มากขน้ึ มนษุ ยนก์ ต็ อ้ งการทจ่ี ะ
เอาชนะธรรมชาติ แปลงทรัพยากรธรรมชาติมาเป็นต้นทุนเพ่ืออ�ำนวยความสะดวกในการด�ำเนินชีวิต
ธรรมชาติถูกเปล่ียนแปลงอย่างมากมายและรวดเร็วเพ่ือสนองต่อความต้องการของมนุษย์ ยิ่งเม่ือเราก้าว
เขา้ สยู่ คุ ทนุ นยิ มทเี่ นน้ การแขง่ ขนั ทางดา้ นเศรษฐกจิ ยคุ ของการผลติ ทม่ี งุ่ เนน้ ปรมิ าณมากเพอื่ ลดตน้ ทนุ และ
เพิ่มผลก�ำไร การรุกรานธรรมชาติก็ทวีความรุนแรงจนเกิดขีดความสามารถที่ธรรมชาติจะสามารถปรับ
ตนเองเขา้ สสู่ มดลุ ได้ สง่ ผลกระทบยอ้ นกลบั มาสมู่ นษุ ยท์ อ่ี าศยั อยใู่ นสงิ่ แวดลอ้ มนน้ั จนทำ� ใหม้ นษุ ยต์ อ้ งกลบั
มาต้ังค�ำถามถึงแนวทางของการพัฒนาที่ผ่านมาว่า การมุ่งเน้นไปที่การแปลงทรัพยากรธรรมชาติมาเป็น
ตน้ ทนุ ในการสรา้ งความกนิ ดอี ยดู่ ใี หก้ บั มนษุ ยโ์ ดยเบยี ดเบยี นสงิ่ แวดลอ้ มนน้ั สดุ ทา้ ยแลว้ กจ็ ะสง่ ผลรา้ ยยอ้ น
คืนกลับสู่มวลมนุษยชาติเอง ด้วยเหตุนี้จึงมีความพยายามในการน�ำเสนอแนวทางในการพัฒนารูปแบบ
ใหม่ๆ ท่ีมีความเก้ือกูลกับส่ิงแวดล้อมและจะไม่ส่งผลกระทบต่อมนุษย์ในท้ายท่ีสุด จากการเปล่ียนแปลง
ดงั ทไี่ ดก้ ลา่ วมา เราจะพบวา่ พฒั นาการของแนวคดิ ทางดา้ นสงิ่ แวดลอ้ มและการพฒั นาสามารถแบง่ ออกได้
เป็น 3 ยุคด้วยกัน ได้แก่ ยุคท่ีมนุษย์อยู่อย่างเกื้อกูลกับธรรมชาติและส่ิงแวดล้อม ยุคท่ีมนุษย์รุกราน
ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจนได้รับผลกระทบ และยุคท่ีมนุษย์ตระหนักถึงปัญหาส่ิงแวดล้อมและน�ำไปสู่
แนวทางการพฒั นารูปแบบใหม่
1. ยุคที่มนุษย์อยู่อย่างเก้ือกูลกับธรรมชาติและส่ิงแวดล้อม
ความสมั พนั ธข์ องมนษุ ยก์ บั ธรรมชาตใิ นลกั ษณะทเ่ี กอื้ กลู กนั นมี้ ขี นึ้ นบั ตง้ั แตท่ ี่ โฮโม ซาเพยี น ซงึ่
ถือเป็นบรรพบุรุษของมนุษย์ปัจจุบันถือก�ำเนิดข้ึนมาเม่ือประมาณ 300,000 ปีมาแล้ว มนุษย์ในสมัยเริ่ม
แรกนน้ั อยอู่ ยา่ งอสิ ระไรถ้ นิ่ ฐานใชส้ ง่ิ แวดลอ้ มเปน็ ปจั จยั พน้ื ฐานในการดำ� รงชพี เชน่ อาหารกไ็ ดม้ าจากการ
