Page 40 - ความรู้ทางสังคมศาสตร์และเทคโนโลยี สำหรับนักนิเทศศาสตร์
P. 40
13-30 ความรทู้ างสังคมศาสตร์และเทคโนโลยีสำ� หรับนักนิเทศศาสตร์
จากธรรมชาตหิ รอื ปรากฏการณ์ท่ีไมส่ ามารถอธิบายไดช้ ัดเจน เชน่ ก�ำเนิดของมนุษยค์ นแรก ก�ำเนดิ ของ
โลก มนุษย์คิดว่าเป็นการกระท�ำของพลังมหาศาลเกินกว่ามนุษย์หรือธรรมชาติและขนานนามพลังนั้นว่า
พระเจ้า พระเจ้าจะให้รางวัลเมื่อมนุษย์ท�ำความดีและลงโทษเม่ือท�ำความชั่ว จะติดต่อกับมนุษย์โดยผ่าน
ทตู ของพระเจา้ ซง่ึ เปน็ บคุ คลทไี่ ดร้ บั การเลอื กสรร ทตู เหลา่ นกี้ ค็ อื ศาสดา (Prophet) ศาสนาประเภทเทวนยิ ม
แบ่งยอ่ ยออกไดเ้ ป็น 3 ประเภท ได้แก่
- มีพระเจ้าองค์เดียว (Monotheism) ได้แก่ ศาสนายูดาย ศาสนาคริสต์ ศาสนา
อสิ ลาม ศาสนาซิกข์ เป็นตน้
- มีพระเจ้ามากกว่าหนึ่งองค์ (Polytheism) เช่น ศาสนาพราหมณ์-ฮินดู ศาสนา
ประเภทท่ีสองนบี้ างทมี ีลกั ษณะประเภทผสมคือการนับถือพระเจ้าร่วมกับการนบั ถอื ธรรมชาติ
- มีพระเจ้าท่ัวไปในทุกหนแห่ง (Pantheism) ได้แก่ ศาสนาท่ีนับถือพลังศักดิ์สิทธิ์
หลายๆ อย่างผา่ นสอ่ื ต่างๆ อาจเปน็ เทพเจา้ เจา้ พ่อ เจ้าแม่ ดงั เชน่ ศาสนาบางระบบในประเทศอนิ เดยี
ในภาพรวมศาสนาฝา่ ยเทวนยิ มมลี กั ษณะของความเชอื่ ทว่ั ไป ไดแ้ ก่ การมคี วามเชอื่ ในเรอ่ื ง
พระเจา้ สรา้ งโลกและสรรพสง่ิ รวมทง้ั ความเชอื่ ในการทพ่ี ระเจา้ สรา้ งคำ� สอนทงั้ จรยิ ธรรมและกฎหมาย เชอื่
ถงึ สง่ิ ที่เปน็ อจนิ ไตย (เรือ่ งทไี่ มค่ วรคิด) เป็นสงิ่ ทีอ่ ยเู่ หนือสติปญั ญาของมนุษย์จะคาดเดา ต้องเชอ่ื ไปกอ่ น
ตามค�ำสอนและตอ้ งไม่พสิ ูจน์หรือหาเหตผุ ล
2) ประเภทอเทวนิยม เปน็ กลมุ่ ทไ่ี มย่ อมรบั ในความศกั ดส์ิ ทิ ธแ์ิ ละความมอี ยขู่ องพระเจา้ แต่
เช่ือในเหตุผลเป็นส�ำคัญ เป็นศาสนาที่นับถือบุคคลที่ดี เป็นปราชญ์ เสียสละ เป็นผู้วิเศษมาสั่งสอน เช่น
ศาสนาพทุ ธ ศาสนาชนิ โต เปน็ ตน้ ศาสนาประเภทอเทวนยิ มนม้ี ลี กั ษณะความเชอื่ ทว่ั ไปคอื ไมเ่ ชอ่ื วา่ พระเจา้
สรา้ งโลกแตก่ รรมเปน็ ผสู้ รา้ งโลกและสรรพสงิ่ ประการตอ่ มาไมเ่ ชอ่ื วา่ คำ� สอนจะมาจากแหลง่ เดยี วหรอื จาก
บุคคลเดียวคือพระเจ้าเท่าน้ัน แต่อเทวนิยมเช่ือว่าน่าจะมาจากผู้รู้หลายๆ ท่านรวมกัน นอกจากน้ีผู้ที่จะ
นับถอื จะไม่มกี ารบังคบั จะต้องพสิ ูจน์ดว้ ยสตปิ ัญญาและเหตุผลของตนเอง รวมท้ังมนุษยม์ อี สิ รภาพไม่ตก
อยู่ในอำ� นาจเหนอื ใดๆ เปน็ ทีพ่ ่งึ ของตนเอง
3.2 การแบ่งประเภทตามข้อเท็จจริงคือมีและไม่มี การแบ่งในลักษณะตามข้อเท็จจริงสามารถ
แบ่งประเภทของศาสนาได้ 2 ประเภทใหญ่ๆ คือศาสนาท่ีตายไปแลว้ (Dead religions) กบั ศาสนาท่มี ี
ผ้นู บั ถืออยู่ (Living religions)
1) ศาสนาท่ีตายไปแล้ว คอื ศาสนาทเี่ คยเกดิ ขนึ้ และตอ่ มาไมม่ ผี สู้ บื ทอด ศาสนาทต่ี ายไปแลว้
มจี �ำนวน 12 ศาสนา ได้แก่
ในทวีปแอฟริกามี 1 ศาสนา คอื ศาสนาอยี ิปตโ์ บราณ
ในทวีปอเมริกามี 2 ศาสนาไดแ้ ก่ ศาสนาเปรโู บราณ ศาสนาของเมก็ ซิโก
ในทวปี เอเชยี มี 5 ศาสนา ได้แก่ ศาสนามถิ รา (ศาสนาทีน่ บั ถอื พระอาทิตย์ของพวก
เปอรเ์ ซีย) ศาสนามนกี ิ ศาสนาของเผ่าบาบโิ ลเนีย และศาสนาของฮติ ไต
ในทวีปยุโรปมี 4 ศาสนา ได้แก่ ศาสนาของกรีกโบราณ ศาสนาของโรมันโบราณ
ศาสนาของพวกดิวตันยุคแรก และศาสนาของพวกแถวสแกนดเิ นเวยี
