Page 53 - วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการพิมพ์และบรรจุภัณฑ์
P. 53
กรด เบส และเกลือ 2-41
Ag + C1— + Dev— Ag + Cl—
ซิลเวอร์คลอไรด์ สารสร้างภาพ โลหะเงิน คลอไรด์
ภาพที่ 2.5 การเพ่มิ ปรมิ าณผลึกอะตอมของโลหะเงินในน ้ํายาสร้างภาพ
สารส ร้างภาพท ี่อ ยู่ในนํ้ายาสร้างภ าพ เป็นสารสร้างภาพท ี่เป็นสารอ ินทรีย์พ วกแอโรม าติก เช่น ไฮโดรควิโนน
(hydroquinone) เมทอล (metol) และเฟนิโดน (phenidone) สารสร้างภาพเหล่านี้จะทำ�ปฏิกิริยาสร้างภาพได้เร็ว
เมื่อนํ้ายาสร้างภ าพมีความเป็นเบสส ูง หรือม ีค่า pH มากกว่า 10 สภาพนํ้ายาส ร้างภาพที่ม ีค วามเป็นเบสส ูง จะมีความ
สามารถในก ารร ีดิวซ์ได้ด ี จึงเกิดซ ิลเวอร์อ ะตอมได้เร็วข ึ้น ดังน ั้น จึงต ้องม ีก ารเติมต ัวเร่ง (accelerator) ที่ม ีส มบัติเป็น
เบสแ ก่ เพื่อเร่งป ฏิกิริยาก ารส ร้างภ าพให้เกิดข ึ้นได้ด ีข ึ้น อย่างไรก ็ตามส ารส ร้างภ าพแ ต่ละช นิดจ ะท ำ�ป ฏิกิริยาได้ด ีท ี่สุด
ในสภาวะที่มีค ่า pH ต่างกัน ในข ณะที่เกิดป ฏิกิริยาส ร้างภาพระหว่างสารส ร้างภาพกับซ ิลเวอร์แ ฮไลด์ นอกจากจ ะเกิด
ซิลเวอร์อ ะตอมในปริมาณท ี่ม ากขึ้นแล้ว ยังมีกรดเกิดขึ้นด้วย ทำ�ให้ค่า pH ลดล งอย่างร วดเร็ว ดังน ั้นจึงจ ำ�เป็นต ้อง
ควบคุมความเป็นเบสของน ํ้ายาสร้างภาพให้คงที่ ไม่ให้เปลี่ยนแปลงในขณะที่สร้างภ าพ จึงต ้องเติมส ารท ี่เป็นบัฟเฟอร์
ควบคู่กับตัวเร่งที่เป็นด่างล งไปในน ํ้ายาส ร้างภาพด้วย
ตัวอย่างสารเคมีที่เป็นเบสในนํ้ายาสร้างภาพ เช่น โซเดียมไฮดรอกไซด์ และ โพแทสเซียมไฮดรอกไซด์
คโ(pซาoเรดt์บaียอsมsเนเiมuตmแ(ทphโoบytdเaรrsตosxiu(isdmoed,ciKauOrmbHo)mnตaeัวtteอa,ยbK่าo2งrCสaาtOeร3ท))ี่เโโปซซ็นเเดดบียียัฟมมเฟคซาอัลรรไ์บฟ์ท อีต่อเย์น(ู่ใsตนodน(siํ้าuoยmdาiสusรmu้างlfภictาeaพ,rbNเoชan่น2aSบtOeอ,3แ)รNกaซ2์C(bOo3r)axโพ, Nแaท2สBเ4ซOีย7ม)
OH O
+ 2Ag0 + 2H Br—
+ 2AgBr
O
OH เบนโซควิโนน อะตอมของโลหะเงนิ กรดไฮโดรโบรมิก
ไฮโดรควิโนน ซิลเวอร์ไบรไมต์
2.2 กรดในนํา้ ยาค งภาพ นํ้ายาคงภ าพเป็นนํ้ายาที่ใช้เพื่อหยุดการสร้างภาพ ฟิล์มท ี่ผ ่านน ํ้ายาสร้างภาพแล้วก็
ยังมีค วามไวแ สงอ ยู่ และย ังม ีการส ร้างภาพเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ จึงต้องผ ่านลงในนํ้ายาคงภาพ สารเคมีท ี่อยู่ในน ํ้ายาคงภาพ
จะทำ�ปฏิกิริยากับซิลเวอร์แฮไลด์ที่ไม่ถูกแสงให้เป็นสารประกอบเชิงซ้อนที่ละลายได้ในนํ้า ทำ�ให้ซิลเวอร์แฮไลด์ที่ยัง
ไวแสงหมดไปจ ากเยื่อไวแ สงได้เมื่อน ำ�ไปล ้างนํ้าในขั้นต อนถัดไป
