Page 24 - วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการพิมพ์และบรรจุภัณฑ์
P. 24
3-12 วิทยาศาสตร์แ ละเทคโนโลยีก ารพ ิมพ์และบ รรจุภ ัณฑ์
อะตอมข องค าร์บอนด ้วยพ ันธะเดี่ยว โดยห นึ่งอ ะตอมข องค าร์บอนจ ะย ึดเหนี่ยวก ับไฮโดรเจนอ ะตอมจ ำ�นวน 2 อะตอม
ส่วนอีไทน์ประกอบด้วยคาร์บอน 2 อะตอมที่ยึดเหนี่ยวกันด้วยพันธะสามและมีไฮโดรเจนจำ�นวน 2 อะตอม โดย
คาร์บอน 1 อะตอมจ ะยึดเหนี่ยวกับไฮโดรเจน 1 อะตอมด้วยพันธะเดี่ยว
การเขียนสูตรโครงสร้างของสารประกอบอินทรีย์ยังสามารถจำ�แนกวิธีการเขียนออกได้เป็นหลายแบบเพื่อ
ความส ะดวกในการใช้ง านจ ริง ดังนี้
2.1 สูตรโครงสรา้ งแบบเสน้ เป็นการใช้เส้นห รือข ีดแ ทนพ ันธะโคเวเลนต ์ระหว่างอ ะตอมท ี่อ ยู่ภ ายในโมเลกุล
โดยก ำ�หนดให้เส้นเดี่ยว ( ) แสดงพันธะเดี่ยว เส้นค ู่ (=) แสดงพ ันธะค ู่ และ 3 เส้น ( ) แสดงพันธะสาม ดังตัวอย่าง
ต่อไปน ี้
H H H
H C H C = C H C C H
H H H
มีเทน อีทีน อีไทน์
ภาพท ี่ 3.6 สูตรโครงสรา้ งแบบเสน้ ของมีเทน อที ีน และอ ีไ ทน์
2.2 สตู รโครงสรา้ งแ บบย อ่ เป็นส ูตรโครงสร้างที่แ สดงก ารจัดเรียงต ัวข องธ าตุต ่อเนื่องก ันโดยไม่ใช้เส้นแสดง
พันธะเดี่ยว แตย่ ังค งใชเ้ส้นค ูแ่ สดงพ ันธะค ู่ และ 3 เส้นแ สดงพ ันธะส ามอ ยู่ นอกจากน ีก้ รณมี โีครงส ร้างซ ํ้าๆ กัน สามารถ
ใช้วงเล็บและต ัวเลขแ สดงจ ำ�นวนท ี่ซ ํ้าได้ ดังตัวอย่างต่อไปนี้
CH3CH2CH2CH2CH2CH3
หรือ H2C = CH2 HC CH
CH3 (CH2)4 CH3
เฮกเซน (nexane) อีท ีน อีไทน์
ภาพท่ี 3.7 สูตรโครงสรา้ งแบบย อ่ ของเฮกเซน อีทีน และอีไทน์
2.3 สูตรโครงสร้างแบบเส้นที่ไม่แสดงสัญลักษณ์ธาตุ เป็นสูตรโครงสร้างที่ใช้เส้นตรงแสดงโครงสร้างโดย
ไม่ต้องใช้สัญลักษณ์ของธาตุคาร์บอนและไฮโดรเจน จุดตัดหรือมุมของเส้นจะแสดงตำ�แหน่งของคาร์บอนอะตอม
จุดปลายของเส้นตรงที่ไม่มีสัญลักษณ์ข องอะตอมอื่นแสดงไว้ แสดงว่าเป็นอะตอมของคาร์บอน เส้นตรงระหว่างม ุม
ที่เป็นเส้นเดี่ยวใช้แทนพ ันธะเดี่ยว เส้นค ู่แทนพ ันธะคู่ และ 3 เส้นแ ทนพ ันธะส าม ส่วนจำ�นวนไฮโดรเจนที่อ ะตอมของ
คาร์บอนต่างๆ นั้น ยึดหลักว่าอ ะตอมของคาร์บอน 1 อะตอม สามารถจ ะม ีพันธะได้จำ�นวนทั้งสิ้น 4 พันธะ
