Page 53 - สังคมและวัฒนธรรมอาเซียน
P. 53
สาธารณรฐั แหง่ สหภาพเมียนมา 11-43
ทศิ ทงั้ แปดเปน็ แผนภมู ิ ชอ่ งตา่ งๆ นบั เวยี นตามเขม็ นาฬกิ าจากชอ่ งวนั เกดิ ของเขาแตล่ ะชอ่ ง มวี ตั ถปุ ระสงค์
ตา่ งกนั ดงั ตอ่ ไปนี้
1. เร่ิมท่ีช่องวันเกิด และทิศประจ�ำวันเกิด จะเป็นการบูชาเพ่ือเกียรติยศ และต�ำแหน่งหน้าท่ี
การงาน
2. ชอ่ งถดั ไปจากวนั เกดิ ของตนเอง บชู าเพอื่ มอี ายยุ นื ยาว อาทิ ผทู้ เี่ กดิ วนั องั คารปว่ ยไขไ้ มส่ บาย
เขาก็จะไปบูชาพระ และเทวาประจำ� ดาวนพเคราะห์ประจ�ำวนั พธุ ภาคเชา้ ทางทศิ ใต้ เพราะเปน็ วนั และทิศ
ที่อยู่ถดั จากวนั เกดิ ของตนไปหน่ึงวัน
3. ช่องบูชาเพือ่ สรา้ งบรวิ าร
4. ตกทอี่ บุ าทว์ เปน็ ทท่ี ผี่ นู้ นั้ พงึ หลกี เลยี่ ง เชน่ สำ� หรบั ผเู้ กดิ วนั องั คาร วนั พฤหสั บดแี ละทศิ ตะวนั ตก
ถอื เป็นอบุ าทว์ เป็นตน้
5. บูชาเพอ่ื ความร่าํ รวย
6. บชู าเพ่อื อำ� นาจและความร่งุ เรอื ง
7. บูชาเพื่อความยงั่ ยืนถาวรในความส�ำเรจ็ และ
8. บูชาเพอ่ื ความมีชื่อเสียงในสังคม และอาชพี การงาน และความสุขสดชน่ื ในชีวิตสมรส
ทศิ ตามทก่ี ลา่ วนี้ สามารถใชก้ ับสถานที่ทว่ั ๆ ไปนอกเหนือจากที่ระเบียงพระเจดยี ์ด้วย เช่น เม่ือผู้
ท่เี กดิ วนั อาทติ ยต์ ำ� ราทายทักว่าเขามีเคราะห์ เขาจะนำ� เอารองเทา้ เกา่ ๆ และผา้ ขีร้ วิ้ ของเขาไปโยนทิ้งทาง
ทิศใตข้ องที่อยู่อาศยั ของเขา เป็นตน้ 67
ในการตง้ั ชอ่ื นนั้ ชาวพมา่ นยิ มตง้ั ชอื่ ตามวนั เกดิ โดยกำ� หนดอกั ษรประจำ� วนั เกดิ เปน็ ตวั อกั ษรแรก
ของชอ่ื เชน่ วนั อาทติ ย์ เรมิ่ ดว้ ยอกั ษร อ วนั จนั ทร์ เรมิ่ ดว้ ยอกั ษร ก ข ค ฆ ง เปน็ ตน้ นอกจากนช้ี าวพมา่
เช่ือว่าวันเกิดจะบง่ บอกลักษณะนิสยั ของแต่ละคน เชน่ ผเู้ กิดวนั อาทติ ย์จะเป็นคนตระหน่ี ถีเ่ หนียว ผเู้ กิด
วันจนั ทร์จะเป็นคนใจน้อยแถมอิจฉา ผ้เู กดิ วันอังคารจะเป็นคนซ่ือตรง เป็นต้น68
ความเชื่อเรื่องนัต
กอ่ นทชี่ าวพมา่ จะรบั นบั ถอื พทุ ธศาสนา ชาวพมา่ มคี วามเชอื่ ดงั้ เดมิ แบบวญิ ญาณนยิ ม คอื ความเชอ่ื
และการบชู า นตั นตั ในสงั คมพมา่ หมายถึง วิญญาณศักด์สิ ิทธิ์ เป็นวญิ ญาณศักด์สิ ทิ ธข์ิ องผู้ตายร้าย เปน็
ภูตผู้เป็นท่ีพ่ึงของปุถุชนทั่วไป นัตท่ีเป็นภูตผีนี้จะมีฐานะก่ึงเทพก่ึงผี คืออยู่ระหว่างเทพและผี มีระดับสูง
กวา่ ผที วั่ ไป แตไ่ มเ่ ทยี บเทา่ เทวดา นตั จงึ ไมใ่ ชผ่ ธี รรมดาสามญั หากทวา่ เปน็ วญิ ญาณของมนษุ ยผ์ ตู้ ายจาก
ด้วยภัยอันร้ายแรง ผู้คนให้ความเคารพและมีพิธีเข้าทรงลงผี ด้วยเชื่อว่านัตจะให้ความช่วยเหลือและคุ้ม
กันภัยในหมู่ผู้ศรัทธากราบไหว้ อีกท้ังเหล่าสาวกของนัตจะต้องนอบน้อมต่อนัตดุจเจ้า ยามพูดคุยกับนัต
ผ่านร่างทรงก็ต้องกล่าวด้วยวาจาด้วยภาษาช้ันสูงอย่างกับพูดกับพระราชา ตลอดจนให้ความย�ำเกรงต่อ
ศาลซง่ึ เปน็ ทสี่ ถติ ของนตั ไมส่ วมรองเทา้ เขา้ ศาลนตั และจะไมแ่ สดงอาการลบหลู่ นตั จงึ เปน็ ผที ม่ี ฐี านะและ
บทบาทดจุ เดยี วกบั ผเี จา้ พอ่ เจา้ แมข่ องไทย ความเชอื่ เรอื่ งนตั ยงั คงมอี ยอู่ ยา่ งแพรห่ ลายในสงั คมพมา่ ปจั จบุ นั
67 เร่อื งเดยี วกนั . น. 47–49.
68 เรียบเรยี งจาก วริ ชั -อรนุช นยิ มธรรม. เรอ่ื งเดยี วกัน. น. 244.
