Page 54 - สังคมและวัฒนธรรมอาเซียน
P. 54
11-44 สงั คมและวัฒนธรรมอาเซียน
ดังพบว่าภายในบา้ นของชาวพม่าบางบ้านมหี ้งิ บชู านัตตั้งอยใู่ กล้หง้ิ พระพุทธรูป หลายบา้ นปลกู ศาลคลา้ ย
พระภูมิไว้ท่ีหน้าบ้าน ใต้ร่มไม้ใหญ่ริมทางมีศาลนัตอยู่ท่ัวไป และแม้แต่ในเขตลานพระเจดีย์ ก็ยังพบว่ามี
รปู นัตปั้นเป็นองค์เทพ เทวี ผู้เฒ่า หรอื รูปยกั ษ์ เหน็ ชัดวา่ ชาวพมา่ จำ� นวนไม่นอ้ ยยงั คงกราบไหว้บชู านัต
นบั เร่ิมกนั แตท่ ่บี า้ นส่ทู ี่สาธารณะ ตลอดจนในเขตพุทธสถาน
ตามต�ำราว่าด้วยนัตของพม่า มักจัดแบ่งนัตออกเป็น 3 กลุ่ม คือ นัตพุทธ นัตใน และนัตนอก
นัตพุทธ คือ นตั 37 องคท์ ีก่ ลา่ วอยใู่ นคมั ภรี พ์ ุทธศาสนา นตั ใน หมายถงึ นัต 37 องค์ ทถี่ กู ก�ำหนดใหอ้ ยู่
ในเขตกำ� แพงพระเจดีย์ชเวซีโกง ณ เมืองพุกาม สว่ นนตั นอก หมายถงึ เป็นนัต 37 ตนท่อี ยูน่ อกก�ำแพง
พระเจดยี ช์ เวซโี กง69 ชาวพมา่ ตดิ ตอ่ กบั นตั หลายรปู แบบ มที งั้ การกราบไหว้ เซน่ สรวง ลงทรงเพอ่ื ขอความ
ค้มุ ครอง บนบานศาลกล่าว เป็นต้น รปู แบบของการเซน่ ไหว้นตั ในเรือน นตั ตามศาล และนัตทีอ่ ยรู่ ายรอบ
พระเจดยี น์ นั้ สว่ นใหญก่ ระทำ� คลา้ ยๆ กนั มพี ธิ รี ตี รองและเครอื่ งเซน่ แตกตา่ งกนั อยบู่ า้ งขน้ึ อยกู่ บั นตั แตล่ ะตน
เช่น นัตบางตนนิยมมังสวิรัติ ก็จะเซ่นเฉพาะผลไม้ ดอกไม้ ใบไม้ นัตบางตนชอบอาหารดิบ นัตบางตน
ชอบของมึนเมา บางตนชอบพณิ บางตนชอบขลุ่ย บางตนชอบหมวก บางตนชอบห่นุ ม้า และบางตนชอบ
บหุ รี่ เปน็ ต้น
นอกเหนือจากการเซ่นไหว้นัต ชาวพม่ายังมีการบวงสรวงลงทรงนัตเพื่อแก้บนหรือประกอบพิธี
ประจำ� ปี พิธลี งทรงนัตน้ีมักนิยมทำ� กนั ท่ศี าลนตั ซ่งึ อาจอยู่ใกล้พระเจดีย์ แต่ต้องอยนู่ อกเขตลานเจดีย์ บา้ ง
สรา้ งเปน็ ปะร�ำชวั่ คราวเพอ่ื ประกอบพธิ ี หรอื ไมก่ จ็ ดั พธิ กี นั ทบ่ี า้ น แตห่ า้ มจดั บชู านตั ในเขตวดั หรอื ลานเจดยี ์
ชว่ งทน่ี ยิ มจดั งานลงทรงนตั มกั เปน็ ชว่ งกอ่ นและหลงั สงกรานต์ กอ่ นเขา้ พรรษาและหลงั ออกพรรษา ในศาล
นตั จะมหี ุน่ ไม้สลกั เป็นรูปนตั จ�ำนวนมาก มกั มีไม่นอ้ ยกวา่ 37 ตน หนา้ รปู สลักนัตจะวางเคร่อื งเซ่น และตก
แตง่ ศาลนตั ดว้ ยผ้าขาวและผ้าแดง ผู้ทำ� หน้าท่ีเป็นรา่ งทรงของนัตเรยี กวา่ นตั กะดอ่ 70
ภาพที่ 11.5 ลักษณะของนัตในพม่า
ท่ีมา: http://www.myanmartouring.com/นตั ในพมา่ หมายถงึ อะไร/ สืบค้นเมื่อ 24 ตุลาคม 2558.
69 เรื่องเดยี วกัน. น. 143–147.
70 เรอ่ื งเดยี วกนั . น. 163.