Page 23 - การศึกษาชีวิตครอบครัวและชุมชน
P. 23
การสร้างเสรมิ ความเข้มแข็งของครอบครวั และชมุ ชน 12-11
เรื่องที่ 12.1.2
องคป์ ระกอบของการสรา้ งเสรมิ ความเขม้ แขง็ ของครอบครวั และชมุ ชน
การสร้างเสริมความเข้มแข็งของครอบครัวและชุมชนน้ัน มีองค์ประกอบท่ีต้องพิจารณาในหลาย
ด้าน โดยจะตอ้ งพฒั นาทุกดา้ นใหส้ ัมพนั ธส์ อดคล้อง เพอื่ ให้เก้ือกลู ซึง่ กันและกนั
1. องค์ประกอบของการสร้างเสริมความเข้มแข็งของครอบครัว
การสรา้ งเสรมิ ความเขม้ แขง็ ของครอบครวั มอี งคป์ ระกอบ 5 ดา้ น ไดแ้ ก่ (1) การทำ� ใหส้ มั พนั ธภาพ
ครอบครวั ดขี นึ้ (2) การทำ� ใหค้ รอบครวั รบั ผดิ ชอบบทบาทหนา้ ทข่ี องตนอยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ (3) การทำ� ให้
ครอบครวั สามารถพง่ึ ตนเองได้ (เศรษฐกจิ สขุ ภาพ ขอ้ มลู ขา่ วสารและการเรยี นร)ู้ (4) การทำ� ใหค้ รอบครวั
เปน็ ทนุ ทางสงั คม และ (5) การทำ� ใหค้ รอบครวั สามารถหลกี เลย่ี งภาวะเสยี่ งและการปรบั ตวั ไดใ้ นภาวะยาก
ล�ำบาก (จรรจา สวุ รรณทตั , 2554, น. 2) มรี ายละเอยี ด ดงั นี้
1.1 การท�ำให้สัมพันธภาพในครอบครัวดีข้ึน ความสัมพันธ์ระหว่างสมาชิกในครอบครัว ซ่ึง
ครอบคลมุ ทงั้ สมั พนั ธภาพระหวา่ งพอ่ กบั แม่ แมก่ บั ลกู พอ่ กบั ลกู ลกู กบั พน่ี อ้ ง และขยายไปสพู่ อ่ แมล่ กู และ
สมาชิกอื่นท่ีมีความส�ำคัญในครอบครัว อาทิ ปู่ ย่า ตา ยาย การมีสัมพันธภาพที่ดีในครอบครัวที่ส�ำคัญ
ไดแ้ ก่ การมคี วามผกู พนั รกั ใคร่ มคี วามปรารถนาดแี ละเออ้ื อาทรตอ่ กนั หว่ งใยกนั ความสมั พนั ธล์ กั ษณะนี้
สามารถตอบสนองความต้องการพนื้ ฐานของมนุษย์ โดยเร่ิมจากการสอ่ื สารท่ีดีท้ังดา้ นอารมณ์ ความรูส้ ึก
และความคดิ เปน็ การสอื่ สารทสี่ รา้ งสรรคต์ อ่ กนั ทำ� ใหส้ มั พนั ธภาพระหวา่ งสมาชกิ ในครอบครวั เปน็ ไปดว้ ย
ความราบร่ืน น�ำไปสู่พื้นฐานการวางความเข้มแข็งของครอบครัว เพราะเม่ือครอบครัวมีความสัมพันธ์ที่ดี
ตอ่ กนั และกนั แลว้ ความปรองดองสามคั คกี จ็ ะเกดิ ขน้ึ ทำ� ใหเ้ กดิ สขุ ภาพจติ ทดี่ ี และการมรี ากฐานทดี่ ใี นการ
พฒั นาทางจรยิ ธรรมและคณุ ธรรมต่อไป
1.2 การท�ำให้ครอบครัวรับผิดชอบบทบาทหน้าท่ีของตนอย่างมีประสิทธิภาพ การดแู ลทกุ ขส์ ขุ
ของสมาชิกในครอบครัว การอบรมเลี้ยงดูลูก การสร้างความเป็นปึกแผ่นของครอบครัว เป็นหน้าที่ของ
สมาชกิ ทกุ คนในครอบครวั ซง่ึ ตา่ งกม็ บี ทบาทหนา้ ทต่ี ามอตั ภาพและความคาดหวงั ของครอบครวั ตลอดจน
ตามความคาดหวังจากสังคมแตกต่างกันไป ข้ึนกับวัย เพศ และประสบการณ์ของสมาชิกในครอบครัว
เริ่มจากการตระหนักรู้หน้าท่ีและบทบาทของตน ต้ังแต่หัวหน้าครอบครัวรับผิดชอบในการดูแลครอบครัว
พอ่ แมเ่ ปน็ บคุ คลหลกั ในการอบรมเลย้ี งดเู ดก็ ใหเ้ ปน็ ผมู้ ที กั ษะทางสงั คมทจี่ ะสามารถอยรู่ ว่ มกบั ผอู้ น่ื ไดอ้ ยา่ ง
ราบร่ืนโดยไม่ก่อปัญหาใดๆ สมาชิกท่ีเป็นบุตรหลานจะต้องร่วมกันปฏิบัติตนให้สอดประสานกับบทบาท
หน้าที่ตามสถานภาพท่ีครอบครัวมอบหมายให้และคาดหวัง โดยเฉพาะในบทบาทหน้าที่ของการศึกษา
เลา่ เรยี น สว่ นสมาชกิ สำ� คญั คนอนื่ ๆ ของครอบครวั เชน่ ปู่ ยา่ ตา ยาย พ่ี ปา้ นา้ อา ตลอดจนญาตฝิ า่ ยสามี
หรือภรรยา ก็จะต้องมีบทบาทเกื้อหนุนให้เกิดความสมานฉันท์ในครอบครัว ซ่ึงการท�ำบทบาทหน้าที่
ในครอบครวั ทเ่ี ขม้ แขง็ จะมที ง้ั ลกั ษณะความเปน็ เอกภาพ ความยดื หยนุ่ ความสมดลุ และการเรยี นรรู้ ว่ มกนั
