Page 53 - การศึกษาชีวิตครอบครัวและชุมชน
P. 53
การสรา้ งเสริมความเข้มแข็งของครอบครวั และชุมชน 12-41
เทคนคิ การระดมพลังสรา้ งสรรค์ชุมชนเป็นกระบวนการท่ีช่วยใหเ้ กิดการระดมสมองในการศึกษาวิเคราะห์
การคน้ หาทางเลอื กในการแกไ้ ขปญั หาหรอื การพฒั นา และการตดั สนิ ใจรว่ มกนั ซง่ึ กอ่ ใหเ้ กดิ พลงั สรา้ งสรรค์
และสำ� นกึ รบั ผิดชอบตอ่ ชมุ ชนทอ้ งถ่ินของตน (ประชาสรรณ์ แสนภักดี, 2554)
สินธ์ุ สโรบล (2552) อธิบายความหมายขององค์ประกอบทงั้ 3 ประการ ของเทคนิคการระดม
พลงั สร้างสรรค์ชุมชน หรือที่นิยมเรียกย่อๆ ว่า เทคนิค A-I-C ไว้ว่า
A หรือ appreciation หมายถงึ การยอมรับชื่นชมความคิดเหน็ และความรสู้ ึกของเพอื่ นสมาชกิ
ทรี่ ่วมประชมุ ด้วยความเขา้ ใจในประสบการณ์ สภาพ และขดี จำ� กัดของเพอื่ นสมาชกิ แตล่ ะคน ซ่งึ จะท�ำให้
ไมม่ คี วามรสู้ ึกตอ่ ตา้ นหรอื วิจารณ์เชงิ ลบในความคิดเหน็ ของเพื่อนสมาชิก ทกุ คนทีร่ ่วมประชมุ จะมโี อกาส
ใหข้ ้อมลู ขอ้ เทจ็ จรงิ เหตผุ ล ความรู้สกึ และการแสดงออกตามทเี่ ปน็ จรงิ จนเกดิ การยอมรับซง่ึ กันและกนั
และมคี วามรูส้ กึ ที่ดี มเี มตตาตอ่ กัน ซง่ึ จะก่อใหเ้ กิดพลงั รว่ มและความรสู้ ึกเปน็ เครือข่ายข้นึ มา
I หรือ influence หมายถงึ การใชป้ ระสบการณแ์ ละความคิดริเร่มิ สรา้ งสรรคท์ ีแ่ ตล่ ะคนมอี ยู่ เพื่อ
ชว่ ยกนั กำ� หนดวธิ กี ารหรอื ยทุ ธศาสตรเ์ พอื่ ใหบ้ รรลวุ สิ ยั ทศั นแ์ ละอดุ มการณร์ ว่ มกนั โดยเปดิ โอกาสใหส้ มาชกิ
ท่ีร่วมประชุมมีปฏิสัมพันธ์และถกเถียงด้วยเหตุผล ท้ังในประเด็นที่เห็นด้วยและขัดแย้งจนได้วิธีการท่ีเป็น
ความเห็นของทีป่ ระชมุ
C หรอื control หมายถงึ การนำ� วธิ กี ารหรอื ยทุ ธศาสตรท์ ไ่ี ดจ้ ากความเหน็ ของทป่ี ระชมุ มากำ� หนด
แผนปฏบิ ตั กิ ารโดยละเอยี ด โดยใหส้ มาชกิ เปน็ ผเู้ ลอื กวา่ ตนเองสามารถรบั ผดิ ชอบในเรอ่ื งใดดว้ ยความสมคั รใจ
ทำ� ใหเ้ กดิ พนั ธะสัญญาขอ้ ผกู พนั แก่ตนเอง เพือ่ ควบคมุ ตนเองใหป้ ฏิบัตใิ นสง่ิ ทีร่ บั ผิดชอบจนบรรลผุ ล
ในการพฒั นาชมุ ชนใหเ้ กดิ ความยงั่ ยนื นน้ั จะตอ้ งเปดิ โอกาสใหป้ ระชาชนและผแู้ ทนของกลมุ่ /องคก์ ร
ต่างๆ ในชุมชน มีส่วนร่วมในการก�ำหนดทิศทางการพัฒนา ร่วมตัดสินใจเก่ียวกับอนาคตของชุมชน
ร่วมด�ำเนินกิจกรรมการพัฒนา และร่วมรับประโยชน์จากการพัฒนาที่เกิดข้ึน เทคนิคการระดมพลัง
สร้างสรรค์ชุมชนจะช่วยให้การมีส่วนร่วมของชุมชนเกิดขึ้นด้วยความเข้าใจและความรับผิดชอบในฐานะที่
เป็นสมาชิกส่วนหนึ่งของชุมชน ซ่ึงจะน�ำไปสู่ความรู้สึกเป็นเจ้าของและความภาคภูมิใจในผลงานที่ตนมี
ส่วนร่วม ซ่ึงจะมีผลให้กระบวนการพัฒนาชุมชนมีความต่อเนื่องและประสบผลส�ำเร็จเป็นอย่างดี ข้ันตอน
ส�ำคัญของเทคนิคการระดมพลงั สรา้ งสรรค์ชุมชน มีดงั นี้
2.1 การสร้างความรู้ (appreciation: A) เปน็ ขนั้ ตอนการเรยี นรแู้ ละการแลกเปลยี่ นประสบการณ์
ซ่ึงกันและกัน โดยเปิดโอกาสให้ผู้ร่วมประชุมทุกคนได้แสดงความคิดเห็น รับฟัง และหาข้อสรุปร่วมกัน
อย่างสร้างสรรค์ เป็นประชาธิปไตย และยอมรบั ความคดิ เหน็ ของกันและกัน เทคนิควิธีที่เป็นประโยชน์ใน
ข้นั ตอนน้ี ไดแ้ ก่ การวาดรปู เพือ่ เปน็ สื่อในการแสดงความคิดเห็น โดยแบ่งการดำ� เนนิ งานเป็น 2 ชว่ ง คอื
A1 เป็นการวิเคราะหส์ ภาพของชมุ ชนในปจั จบุ ัน
A2 เป็นการก�ำหนดอนาคตหรือวสิ ัยทศั น์ อนั เป็นภาพพึงประสงค์ในการพฒั นาว่าต้องการ
อยา่ งไร
ในขนั้ ตอนน้ี อาจนำ� เทคนคิ การวาดภาพมาใชช้ ว่ ยใหผ้ ทู้ ไี่ มถ่ นดั ในการเขยี นสามารถสอ่ื สาร
ความคิดของตนได้