Page 49 - การศึกษาชีวิตครอบครัวและชุมชน
P. 49
การสรา้ งเสรมิ ความเข้มแขง็ ของครอบครวั และชุมชน 12-37
ส�ำหรับการสร้างเสริมทุนทางสังคมของครอบครัวน้ันขึ้นอยู่กับลักษณะของชุมชนที่อาศัยด้วย
ดังผลจากการวิจัยพบว่า การท่ีสังคมหรือชุมชนจะเข้ามามีบทบาทสนับสนุนเก้ือกูลครอบครัวท้ังด้าน
เศรษฐกจิ และทางดา้ นอารมณ์ จติ ใจ นน้ั จะขน้ึ อยกู่ บั ความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งคณุ ลกั ษณะของละแวกเพอ่ื นบา้ น
กับการประพฤติปฏิบัติของผู้ปกครองหรือพ่อแม่ของเด็ก กล่าวคือ คุณลักษณะของละแวกเพ่ือนบ้านจะ
สัมพันธ์กับการสนับสนุนเกื้อกูลหรือการจ�ำกัดในการเข้าถึงความช่วยเหลือประเภทต่างๆ ขณะเดียวกัน
ความช่วยเหลือทางสังคมจะสัมพันธ์กับการประพฤติปฏิบัติของผู้ปกครอง โดยท่ีถ้าผู้ปกครองในละแวก
เพื่อนบ้านมีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกัน ประพฤติปฏิบัติตามบรรทัดฐานของสังคมเช่นเดียวกับเพื่อนบ้าน
ครอบครวั จะไดร้ บั การสนบั สนนุ เกอ้ื กลู จากสงั คมเมอื่ ตอ้ งการ (Byrnes & Miller, 2012, pp. 1674-1675)
5. แ นวทางการสร้างเสริมความเข้มแข็งของครอบครัวด้านการหลีกเล่ียงภาวะเส่ียงและการ
ปรับตัวได้ในภาวะยากล�ำบาก
ภาวะเสี่ยงที่ส�ำคัญของครอบครัว คือ ภาวะการด�ำเนินชีวิตครอบครัวอย่างไม่เป็นสุขและไม่มี
คุณภาพ ซ่ึงต้นเหตุส่วนใหญ่มาจากปัจจัยเสี่ยงที่สะสมมานาน เช่น การนอกใจของคู่สมรส การขาดการ
ส่ือสารท่ีดีระหวา่ งพอ่ แม่และลูก วยั รนุ่ การหยา่ ร้าง การเปน็ ตวั อยา่ งที่ไมด่ ขี องพ่อหรือแม่ ความกา้ วร้าว
รุนแรง การใช้ยาเสพตดิ เป็นต้น และภาวะเสี่ยงดา้ นเศรษฐกจิ ครอบครัว ซง่ึ เกดิ จากการใชจ้ า่ ยฟมุ่ เฟือย
ตามอิทธพิ ลโฆษณาทำ� ให้มหี น้ีสิน ภาวะเสี่ยงทัง้ สองเรือ่ งนค้ี รอบครัวยงั อาจพอควบคุมได้ แต่ก็ยังมีภาวะ
เสี่ยงอีกอย่างหน่ึงที่อาจเกิดข้ึนโดยท่ีครอบครัวไม่สามารถควบคุมได้ ก็คือ ภาวะเสี่ยงอันเกิดจาก
ภัยธรรมชาติ ซึ่งความรุนแรงแต่ละครั้งสามารถก่อให้เกิดความสูญเสียอย่างใหญ่หลวงต่อครอบครัวได้
โดยอาจจะเป็นชีวติ และทรัพยส์ นิ ส�ำหรับแนวทางปฏิบัติท่ีช่วยให้แตล่ ะครอบครัวรบั มอื กับภาวะเสยี่ งและ
ภาวะยากลำ� บากไดอ้ ย่างมีประสิทธภิ าพมากข้ึน มดี งั นี้
5.1 สรา้ งและรกั ษาสมั พนั ธภาพในครอบครวั ใหร้ าบรนื่ เปน็ อนั หนง่ึ อนั เดยี วกนั ทะนบุ ำ� รงุ ความ
ผูกพันรักใคร่กลมเกลียวในครอบครัวให้ยั่งยืน มั่นคง อีกทั้งมีอาชีพและที่พักอาศัยที่มั่นคง รู้จักใช้จ่าย
พอประมาณ มเี งนิ ออม ตลอดจนแสวงหาขอ้ มลู ความรใู้ นเรอ่ื งสภาพแวดลอ้ มรอบตวั อาทิ ถา้ เปน็ สถานทอี่ ยู่
ในเขตอนั ตรายตอ่ การเกดิ ภยั ธรรมชาตกิ ต็ อ้ งแสวงหาขอ้ มลู ในการปฏบิ ตั ติ วั เพอ่ื การปอ้ งกนั กอ่ นเกดิ เหตขุ น้ึ
ซงึ่ ขอ้ มลู ความรแู้ ตล่ ะดา้ นทแ่ี สวงหาและไดม้ าสามารถใชเ้ ปน็ ภมู คิ มุ้ กนั ตอ่ การปอ้ งกนั และจดั การความเสย่ี ง
ไดท้ กุ ประเภททอ่ี าจเกดิ ขนึ้ ไดท้ กุ เวลา ขณะเดยี วกนั มกี ารรวมพลงั กายจติ ของสมาชกิ ในครอบครวั ทกุ คน
ให้สามารถจัดการกบั ภาวะยากล�ำบากได้
5.2 ยอมรับการช่วยเหลือจากภายนอก ถา้ ภาวะเสยี่ งและภาวะยากลำ� บากมคี วามรนุ แรงเกนิ กวา่
ทคี่ รอบครวั และสมาชกิ ในครอบครวั จะรบั ไวไ้ ดโ้ ดยลำ� พงั ควรศกึ ษาขอ้ มลู แหลง่ ชว่ ยเหลอื ทม่ี อี ยใู่ นชมุ ชนไว้
เพื่อขอความช่วยเหลอื ซง่ึ อาจจะเปน็ องคก์ ร หรอื บุคคลที่มีทกั ษะและประสบการณใ์ นเรอื่ งนนั้ ๆ โดยทันที
5.3 พยายามเลี่ยงหรือลดปัจจัยเสี่ยงให้เหลือน้อยท่ีสุด พร้อมกับพยายามเพิ่มการสร้างปัจจัย
ปกปอ้ งเพือ่ ลดหรอื ป้องกนั ภาวะเสีย่ งและภาวะยากลำ� บาก อาทิ พอ่ แม่มีการเอาใจใสอ่ บรมขดั เกลาลูกให้
เปน็ คนดขี องสงั คม พอ่ แมป่ ระพฤตติ นเปน็ ตวั อยา่ งทดี่ ี มกี ารดำ� เนนิ ชวี ติ ตามหลกั ปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพยี ง
ไม่ใชช้ ีวิตอยา่ งประมาท มกี ารท�ำประกนั อบุ ตั เิ หตจุ ากรถยนต์ มีการทำ� ประกันชีวิต เปน็ ตน้
