Page 44 - การศึกษาชีวิตครอบครัวและชุมชน
P. 44
12-32 การศึกษาชีวติ ครอบครัวและชุมชน
เร่ืองที่ 12.3.1
แนวทางการสร้างเสริมความเข้มแข็งของครอบครัว
แนวทางการสร้างเสริมความเข้มแข็งของครอบครัวด้านต่างๆ ประกอบด้วย การสร้างเสริม
สมั พันธภาพในครอบครวั การสร้างเสรมิ การทำ� บทบาทหนา้ ท่ีของครอบครัว การสร้างเสริมความเขม้ แข็ง
ด้านการพึ่งพาตนเองและครอบครัว การสร้างเสริมและพัฒนาครอบครัวเข้มแข็งด้านทุนทางสังคม และ
การสรา้ งความเขม้ แขง็ ของครอบครวั ดา้ นการหลกี เลย่ี งและการปรบั ตวั ไดใ้ นภาวะยากล�ำบาก มรี ายละเอยี ด
ดังน้ี
1. แนวทางการสร้างเสริมสัมพันธภาพในครอบครัว
สมาชิกจะสร้างความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างกันได้ต้องอยู่บนพ้ืนฐานความคิดท่ีว่า “คนในครอบครัว
ตอ้ งใชค้ วามรกั และเหตผุ ล ไมใ่ ชค้ วามรนุ แรง” (สภุ าวดี หาญเมธ,ี 2556, น. 15-46) สมาชกิ มคี วามซอ่ื สตั ย์
แบง่ ปัน และสมาชกิ พ่ึงพากนั ได้ โดยมีแนวทางในการปฏิบตั ิ ดงั ต่อไปนี้
1.1 การมีการสื่อสารทางบวกระหว่างสมาชิกในครอบครัว ไม่ว่าจะเป็นการส่ือด้วยค�ำพูดหรือ
กิริยาท่าทาง ท�ำใหเ้ กดิ การตอบรบั ในทางทด่ี ี เชน่ เกดิ ความพึงพอใจ ความเขา้ ใจ ความสขุ ความเหน็ อก
เห็นใจ รวมท้ังการให้ความร่วมมือในเรื่องต่างๆ ทั้งนี้ ในการสื่อสารต้องมีสีหน้าย้ิมแย้มแจ่มใส มีการ
สบสายตาขณะสอื่ สาร มกี ริ ยิ าทา่ ทางเปน็ มติ รและแสดงความตงั้ ใจฟงั และมกี ารสมั ผสั เบาๆ เพอื่ สอื่ ความรสู้ กึ
ทดี่ หี รอื ใหก้ ำ� ลงั ใจ ตลอดจนการมรี ะยะหา่ งทพ่ี อดที ำ� ใหไ้ ดย้ นิ คำ� พดู ชดั เจนดว้ ยเสยี งปกตโิ ดยไมร่ สู้ กึ อดึ อดั
นอกจากนี้ จะตอ้ งทำ� ใหส้ มาชกิ ทเี่ ยาวว์ ยั รสู้ กึ ดี อยากคยุ อยากปรกึ ษาผอู้ าวโุ สในบา้ น พอ่ แมต่ อ้ งระลกึ เสมอ
วา่ เวลาคยุ ไมใ่ ชเ่ วลาบน่ การคยุ กนั จะกลายเปน็ สง่ิ ทไ่ี ม่สนกุ แตใ่ หค้ ยุ กนั เพอ่ื ทจี่ ะรจู้ กั กนั และกนั ใหม้ ากขน้ึ
และเพ่ือให้มีการเปิดเผยตนเอง แต่อาจสอดแทรกค�ำสอนดีๆ ในการพูดคุยได้ ซึ่งการให้เวลา
พูดคุยกับลูกจะเป็นวิธีที่ดีที่สุดท่ีจะช่วยสร้างภูมิคุ้มกันให้ลูก ไม่ว่าจะเป็นภูมิคุ้มกันต่อปัญหายาเสพติด
การพยายามฆา่ ตวั ตาย การใช้สารเสพติด การมเี พศสมั พนั ธอ์ ย่างไมเ่ หมาะสม รวมทงั้ พฤตกิ รรมเสีย่ งอีก
มาก การพูดคุยอย่างถูกวิธีจะท�ำให้สามารถสร้างสิ่งดีๆ นานัปการให้เกิดขึ้นในชีวิตลูก ส่ิงดีๆ ท่ีไม่อาจ
สรา้ งได้ด้วยวิธอี ืน่ ๆ (อุมาพร ตรงั คสมบัต,ิ 2544, น. 116)
1.2 การให้ความรักความอบอุ่น ตลอดจนความห่วงใยและรักใคร่ จะสัมพันธ์กบั พัฒนาการด้าน
อารมณแ์ ละสงั คมของเดก็ ในทางบวก จากผลการวจิ ยั พบวา่ พอ่ แมท่ เี่ ลย้ี งดเู ดก็ โดยการใชจ้ ติ วทิ ยาควบคมุ
(psychological control) จะทำ� ให้เดก็ มีพัฒนาการดา้ นอารมณ์และสงั คมเปน็ ไปในทางลบ และจะท�ำให้
มีความทุกข์อยู่ในภาวะยากล�ำบากในชีวิตประจ�ำวันมากยิ่งขึ้น พ่อแม่ที่ใช้จิตวิทยาควบคุมเด็ก โดยการ
แสดงออกถงึ ความผิดหวงั ในตวั เดก็ ท�ำให้เดก็ รู้สึกผดิ ดงั คำ� กล่าวท่วี ่า “นา่ จะท�ำไดด้ ีกวา่ นี”้ เพ่ือให้รสู้ กึ
วา่ ผดิ หวงั และเพอ่ื ใหเ้ ดก็ ไดร้ ะลกึ วา่ พอ่ แมไ่ ดพ้ ยายามทำ� ใหล้ กู มากแคไ่ หนแตล่ กู กย็ งั ทำ� ไมไ่ ดด้ ี หรอื พอ่ แม่
ที่แสดงให้ลูกเห็นว่ามีความละอายมากแค่ไหนที่ลูกท�ำตัวเหลวไหล เป็นต้น ย่ิงพ่อแม่แสดงออกในชีวิต
