Page 51 - การศึกษาชีวิตครอบครัวและชุมชน
P. 51
การสร้างเสรมิ ความเข้มแข็งของครอบครัวและชุมชน 12-39
ยกตวั อยา่ งวา่ การพฒั นาในลกั ษณะของการสรา้ งถนนหรอื สรา้ งโครงสรา้ งพนื้ ฐานตา่ งๆ อยา่ งมากมายนน้ั
บางครั้งก็ไม่แน่ใจว่าจะประสบผลส�ำเร็จหรือเป็นการพัฒนาให้ชุมชนพึ่งตนเองได้หรือไม่ หากแต่สิ่งที่
พระองคย์ ดึ ถอื เปน็ เครอื่ งมอื สำ� คญั ในการทำ� ใหช้ มุ ชนแขง็ แรง คอื การทปี่ ระชาชนรจู้ กั รวมตวั กนั ในรปู ของ
กลมุ่ เพอ่ื พฒั นาไปสรู่ ปู แบบของสหกรณเ์ พอ่ื แกป้ ญั หาของชมุ ชนหรอื เพอื่ การทำ� มาหากนิ รว่ มกนั การพฒั นา
อาชพี และการสง่ เสรมิ การเกษตรตามแนวพระราชดำ� รขิ องพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั จะยดึ หลกั การสำ� คญั
6 ประการ ดังน้ี
1. ไม่ใช้วิธีสั่งการให้เกษตรกรปฏิบัติตาม เพราะไม่อาจช่วยให้คนเหล่านั้นพึ่งพาตนเองได้
เนอ่ื งจากเปน็ การปฏบิ ตั ิงานโดยมไิ ด้เกิดจากความพึงพอใจของตน
2. เนน้ การพงึ่ ตนเองและชว่ ยเหลอื ตนเองเปน็ สำ� คญั โดยจะทรงทำ� หนา้ ทกี่ ระตนุ้ ใหเ้ กษตรกรคดิ
หาลู่ทางท่ีจะช่วยตนเอง พึ่งตนเองโดยไม่มีการบังคับ การแสวงหาความร่วมมือจากภายนอกต้องกระท�ำ
เมอ่ื จ�ำเป็นจริงๆ
3. ใชห้ ลกั การมสี ว่ นรว่ มของประชาชน เพอ่ื ใหส้ ามารถแกไ้ ขปญั หาและพฒั นาไดต้ รงจดุ การเปดิ
โอกาสให้ประชาชนเป็นส่วนหนึ่งในกระบวนการท�ำงานและมีบทบาทร่วมกันจะก่อให้เกิดความรู้สึกเป็น
เจา้ ของทต่ี อ้ งรว่ มรบั ผดิ ชอบกระทำ� การจนบรรลเุ ป้าหมาย
4. ใช้หลักประชาธิปไตยในการด�ำเนินงาน โดยจะทรงรับฟังข้อคิดเห็นของทุกคนอย่างมีความ
เป็นกลาง และสามารถปรับเปล่ียนวิธีการด�ำเนินงานได้เสมอในลักษณะ “ทดลอง” โดยไม่ถือว่าความ
ล้มเหลวเป็นสงิ่ ผิด แต่เปน็ ส่ิงท่แี สดงวา่ การดำ� เนินงานแบบทท่ี �ำอยู่ไม่เกดิ ผล
5. ยึดสภาพของท้องถ่ินเป็นแนวทางในการด�ำเนินงาน ท้ังสภาพแวดล้อมทางภูมิศาสตร์
วัฒนธรรม และขนบธรรมเนียมประเพณีของแต่ละท้องถิ่น ในแต่ละภูมิภาคของประเทศ เพราะการ
เปลย่ี นแปลงใดทด่ี �ำเนนิ การโดยฉบั พลนั อาจกระทบตอ่ คา่ นยิ ม ความคนุ้ เคย และวถิ กี ารด�ำรงชพี ในชมุ ชน
6. การสรา้ งความแขง็ แรงใหช้ มุ ชนดว้ ยการสรา้ งโครงสรา้ งพนื้ ฐานหลกั ทจี่ ำ� เปน็ ตอ่ การผลติ เพอ่ื
เป็นรากฐานท่ีจะน�ำไปสู่การพ่ึงตนเองได้ในระยะยาว โครงสร้างพ้ืนฐานที่ส�ำคัญในความเห็นของพระองค์
ทา่ น คือ แหล่งนาํ้ เพราะเปน็ ปจั จัยสำ� คญั ทจี่ ะทำ� ใหเ้ กษตรกรซึง่ สว่ นใหญ่ตอ้ งพงึ่ พาอาศัยน้ําฝนมีโอกาส
ทจ่ี ะมผี ลติ ผลไดต้ ลอดปี อนั เปน็ ปจั จยั สำ� คญั ทจี่ ะทำ� ใหช้ มุ ชนพง่ึ ตนเองไดใ้ นเรอ่ื งอาหาร เมอ่ื ชมุ ชนแขง็ แรง
พร้อมดีแล้วก็สามารถสร้างโครงสร้างพ้ืนฐานอ่ืนๆ ที่จ�ำเป็นต่อการยกระดับรายได้ของชุมชน เช่น
เส้นทางคมนาคม ฯลฯ วิธีการพัฒนาเพื่อให้เกิดการพ่ึงตนเองได้น้ีจะต้องค่อยๆ ท�ำตามล�ำดับอย่างเป็น
ขั้นตอน ไมค่ วรทำ� ด้วยความเร่งรบี ซง่ึ อาจก่อให้เกดิ ความเสียหายได้
การนำ� หลกั การตามแนวพระราชดำ� รขิ องพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ทกี่ ลา่ วขา้ งตน้ สกู่ ารปฏบิ ตั ิ
อยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพและประสทิ ธผิ ลนน้ั ผปู้ ฏบิ ตั คิ วรมคี วามรคู้ วามเขา้ ใจเทคนคิ วธิ กี ารตา่ งๆ เพอ่ื สามารถ
เลอื กใชไ้ ดต้ ามความเหมาะสม ตวั อยา่ งเทคนคิ วธิ ใี นการสรา้ งเสรมิ ความเขม้ แขง็ ของชมุ ชนในดา้ นตา่ งๆ มี
ดงั น้ี
