Page 25 - ประวัติศาสตร์ไทย
P. 25
ก กระบวนการเรียนรู้และการใชห้ ลกั ฐานทางประวัตศิ าสตร์ไทย 1-15
สมมตวิ า่ ข ค
เส้นเวลามลี กั ษณะ
เปน็ เสน้ ตรง
อดตี ปัจจบุ ัน อนาคต
ภาพที่ 1.1 การแบ่งช่วงเวลา อดีต ปัจจุบัน อนาคต
- เส้นเวลาได้เคล่ือนจากจุด ก มาถึงจุด ข แล้วเคล่ือนมาที่จุด ค คืออดีต ปัจจุบัน และ
อนาคต
- จากจดุ ก สมมตไิ ปจนถงึ ก่อนจดุ ข เปน็ ชว่ งเวลาในอดีต และจากจดุ ข สมมตไิ ปจนถงึ
จุด ค เป็นชว่ งเวลาในอนาคต ดงั นั้นอดีตและอนาคตจงึ เป็นช่วงเวลา แต่จดุ ข ซง่ึ เปน็ ปจั จุบนั มีแต่เวลาแต่
ไม่มีชว่ งเวลา
- จุด ข ซง่ึ เป็นเวลาปัจจบุ นั มีความส�ำคญั เพราะถา้ ไมม่ ีจุดเวลาน้ี จะไมส่ ามารถระบุจุด
เวลาในอดตี หรอื อนาคต และในความเปน็ จรงิ มนษุ ยใ์ ชช้ วี ติ อยู่ ณ จดุ เวลาปจั จบุ นั เทา่ นนั้ จดุ ข จงึ เรยี กวา่
จุดอ้างอิงพนื้ ฐาน
- จุดอ้างอิงพื้นฐาน หรือเวลาอ้างอิงพื้นฐาน โดยทั่วไปมักเป็นเวลาปัจจุบัน แต่ในทาง
ประวัติศาสตร์ ผู้เขียนประยุกต์ใช้จุดอ้างอิงพ้ืนฐานเป็นเวลาหรือช่วงเวลาเร่ิมต้นของเหตุการณ์ เรื่องราว
หรือส่ิงส�ำคัญทางประวัติศาสตร์ที่ต้องการศึกษา เช่น การศึกษาเร่ืองการเปล่ียนแปลงการปกครองเป็น
ระบอบประชาธิปไตยของไทยอาจใช้ พ.ศ. 2475 เปน็ จุดเวลาอ้างอิงพน้ื ฐานได้
แนวความคิดเร่ืองเวลาดังกล่าว แสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างประวัติศาสตร์และเวลา ซ่ึง
ท�ำใหต้ ง้ั คำ� ถามทางประวตั ิศาสตรไ์ ดว้ า่ เหตกุ ารณ์ เรอื่ งราว หรือส่ิงส�ำคญั ในอดตี เกิดขึน้ เมื่อไร
3. การนบั และเทยี บศกั ราช ศกั ราช คอื เวลาทก่ี ำ� หนดขนึ้ อยา่ งเปน็ ทางการ โดยกำ� หนดจดุ เรมิ่ ตน้
จากเหตกุ ารณท์ คี่ นในสงั คมเขา้ ใจตรงกนั ไดง้ า่ ยทส่ี ดุ การกำ� หนดศกั ราช จงึ เปน็ การตง้ั เกณฑเ์ พอ่ื ทำ� ความ
เขา้ ใจชว่ งเวลาทตี่ รงกนั ของคนในแตล่ ะสงั คม ดว้ ยเหตนุ แ้ี ตล่ ะสงั คมจงึ มกี ารตงั้ ศกั ราชโดยกำ� หนดจดุ อา้ งองิ
พน้ื ฐาน จากเหตกุ ารณท์ แี่ ตกตา่ งกนั แตส่ ว่ นใหญม่ กั จะใชศ้ าสนศกั ราช ซง่ึ มที ม่ี าจากเหตกุ ารณท์ เ่ี กยี่ วขอ้ ง
กบั ศาสดาของแต่ละศาสนา อาทิ พทุ ธศาสนา คริสตศ์ าสนา และศาสนาอสิ ลาม เป็นตน้
การศกึ ษาประวตั ศิ าสตร์ ความรู้ ความเขา้ ใจเกย่ี วกบั ศกั ราช การนบั ศกั ราช และการเทยี บศกั ราช
เปน็ เร่ืองสำ� คัญ เพราะเหตกุ ารณใ์ นประวตั ิศาสตรเ์ กิดขน้ึ หลายเหตกุ ารณ์ เปน็ ชว่ งเวลาทีต่ อ่ เน่ืองยาวนาน
เกินกวา่ ขวบปี หรือร้อยปี หรือพันปี เชน่ เรือ่ งการตั้งถิน่ ฐานในดนิ แดนไทยทีม่ ีมานับพนั ปี การนับศักราช
จะชว่ ยใหส้ ามารถลำ� ดบั เหตกุ ารณท์ เ่ี กดิ ขนึ้ กอ่ นและหลงั ไดอ้ ยา่ งไมส่ บั สน ดว้ ยเหตนุ ส้ี งั คมทม่ี รี ากฐานจาก
อดตี อนั ยาวนาน ไดม้ ศี กั ราชทใี่ ชใ้ นสงั คมสบื เนอื่ งกนั มา และยงั คงใชอ้ ยตู่ อ่ ไป เชน่ สงั คมไทยใชพ้ ทุ ธศกั ราช
