Page 72 - วิทยาศาสตร์เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อมเพื่อชีวิต
P. 72
5-62 วิทยาศาสตรเ์ ทคโนโลยีและสิ่งแวดล้อมเพื่อชวี ติ
กลุ่มสารเคมีหลายร้อยชนิดเกิดจากการสันดาปไม่สมบูรณ์จากแหล่งอุตสาหกรรมและเชื้อเพลิงรถยนต์
มีสารก่อมะเร็ง 15 ชนิด ท่ีเป็นอันตรายต่อสุขภาพ โดยเฉพาะสารเบนโซเอไพรีนจากผลการวิจัยพบว่า
สารก่อมะเร็งมาจากการลอยตัวข้ึนของมวลอากาศด้านล่าง หมายความว่าผู้ท่ีอาศัยอยู่บริเวณชั้นล่างของ
อาคารจะมีโอกาสไดร้ บั อันตรายจากสารพิษมากกว่าคนท่ีอย่ใู นชั้นสูงกว่า
2.2 ฝนกรด สารเคมใี นอตุ สาหกรรมบางอยา่ งเปน็ ของเหลวหรอื ของแขง็ ทส่ี ามารถเปลยี่ นสถานะ
กลายเปน็ ไอได้ เชน่ สารละลายทผ่ี สมอยใู่ นสแี หง้ เรว็ หรอื กาว ไอระเหยบางอยา่ งทเี่ กดิ ขนึ้ เปน็ ตวั การสำ� คญั
ของการเกิดฝนกรด ฝนกรดคือนา้ํ ฝนท่มี ีความเป็นกรด คือมคี ่า pH ตาํ่ กวา่ นาํ้ ฝนตามธรรมชาติ เกิดจาก
การละลายกับสารกรดในบรรยากาศ เช่น แก๊สซัลเฟอรไ์ ดออกไซด์ (Sulfur dioxide) เมือ่ ตกลงมาบนดนิ
และแหล่งน้ําตา่ งๆ ทำ� ใหด้ นิ และน้ํานั้นมีความเป็นกรดเพ่ิมข้นึ เกิดผลเสียหายตอ่ สิ่งมชี วี ติ และส่งิ แวดลอ้ ม
หลายประการ คือ
(1) เกดิ การกัดกรอ่ นของโลหะและวัตถกุ อ่ สรา้ งตา่ งๆ เช่น ปนู ซีเมนต์ หนิ ปนู และหินอ่อน
(2) เกดิ ผลเสียหายโดยตรงต่อพชื และการสังเคราะห์แสง
(3) มผี ลตอ่ การแลกเปลย่ี นไอออนของแรธ่ าตใุ นดนิ ทำ� ใหค้ วามอดุ มสมบรู ณข์ องดนิ ลดนอ้ ย
ลงเพราะสญู เสียธาตแุ คลเซียม แมกนีเซียม โพแทสเซียม ฟอสฟอรัส และไนโตรเจน ซงึ่ เปน็ แรธ่ าตุท่พี ชื
ตอ้ งการในการเจริญเตบิ โต
(4) สภาวะความเป็นกรดในดินท�ำให้ธาตุอะลูมิเนียมและโลหะหนักในดินซ่ึงเป็นธาตุที่
เป็นพิษต่อพืชละลายออกมาทำ� อันตรายตอ่ รากฝอยของพชื
(5) สัตว์นํ้าไม่เจริญเติบโตและมีปริมาณลดลง และแก๊สซัลเฟอร์ไดออกไซด์ยังมีผลต่อ
สุขภาพของมนษุ ยโ์ ดยตรง คือเกดิ การระคายเคืองตอ่ ระบบทางเดินหายใจและเย่ือบตุ ่างๆ ของรา่ งกาย
2.3 ตัวท�ำละลาย สารเคมีอีกประเภทหนึ่งจากโรงงานอุตสาหกรรมท่ีไมค่ วรมองข้ามคอื สารเคมี
ท่ีใช้เป็นตัวท�ำละลายในกระบวนการทางอุตสาหกรรม ตัวท�ำละลายโดยท่ัวไปอยู่ในรูปของเหลว มีความ
เป็นพิษสูงสามารถซึมผ่านเข้าในร่างกายมนุษย์ได้ทางผิวหนังและการหายใจ ตัวท�ำละลายมักระเหยง่าย
และการปฏิบัติงานที่เกี่ยวข้องกับตัวท�ำละลายบ่อยๆ เป็นสาเหตุให้ร่างกายสัมผัสและได้รับสารเคมีเข้า
รา่ งกายผา่ นทางผวิ หนงั ได้ สารเคมเี หลา่ นม้ี กั มผี ลตอ่ ระบบประสาทสว่ นกลางของมนษุ ย์ ทำ� ใหเ้ กดิ อาการ
มึนงง ปวดหวั จติ ใจสบั สนสญู เสียการรับรู้ คลืน่ เหียน อาเจียน จนรนุ แรงถงึ ข้นั เสียชีวติ ได้
2.4 โลหะหนกั นอกจากสารทเ่ี ปน็ ฝนุ่ หรอื แกส๊ ปะปนในอากาศแลว้ ยงั มสี ารเคมที เี่ ปน็ มลพษิ ในนาํ้
จากโรงงานอตุ สาหกรรม ไดแ้ ก่ สารอนิ ทรยี ท์ ถ่ี กู ยอ่ ยสลายไดโ้ ดยจลุ นิ ทรยี ใ์ นนา้ํ และสารทเี่ ปน็ ผลพลอยได้
จากกระบวนการเทคโนโลยอี กี หลายชนดิ ทจี่ ลุ นิ ทรยี ไ์ มส่ ามารถกำ� จดั ได้ เปน็ สง่ิ ทมี่ อี นั ตรายตอ่ สง่ิ แวดลอ้ ม
ยิ่งกว่าสารอินทรีย์เสียอีก สารเหล่านี้เรียกว่าสารพิษ ได้แก่ ตะก่ัว ปรอท แคดเมียม สารฆ่าแมลง และ
อ่นื ๆ
2.5 กากกัมมันตรังสี สารเคมที เี่ ปน็ มลพษิ ในดนิ จากโรงงานอตุ สาหกรรมหรอื จากหอ้ งปฏบิ ตั กิ าร
ทดลองทเ่ี ปน็ สารกมั มนั ตรงั สี ไมอ่ าจกำ� จดั ไดด้ ว้ ยวธิ กี ารธรรมดา จงึ มกั ใชว้ ธิ ขี ดุ หลมุ ฝงั พน้ื ทด่ี นิ ในบรเิ วณ
นั้นจะกลายเป็นพิษ เช่น การก�ำจัดกากกัมมนั ตรงั สจี ากโรงงานทใี่ ช้พลงั งานนวิ เคลยี ร์ โดยการบรรจุลงใน
