Page 46 - ภาษาไทยเพื่อการสื่อสาร
P. 46
๓-36 ภาษาไทยเพ่อื การสื่อสาร
ตัวอย่างค�ำทีม่ คี วามหมายรวมและค�ำท่มี ีความหมายเจาะจง
ค�ำความหมายรวม ค�ำความหมายเจาะจง
ผลไม้ เงาะ ทุเรียน ส้ม มงั คุด ฯลฯ
ดอกไม้ ดอกกหุ ลาบ ดอกแกว้ ดอกมะลิ ฯลฯ
หนงั สอื หนังสอื พมิ พ์ วารสาร นวนิยาย ฯลฯ
ลูก ลูกสาว ลูกชาย
เส้อื เส้อื ชน้ั ใน เสอื้ กล้าม เสื้อยืด เสอื้ สทู ฯลฯ
สัตว์ สุนัข แมว นก ปลา ฯลฯ
ในการใช้ค�ำให้ตรงตามความหมายนี้ ผูส้ ่ือสารยงั ตอ้ งคำ� นึงถึงคำ� ท่มี ีความหมายคลา้ ยกนั แต่แทน
กันไม่ได้วา่ ควรจะเลอื กใชค้ ำ� ใดจึงจะตรงตามความหมายท่ีผู้สอ่ื สารต้องการ เช่น
๑) ระบบการปกครองแบบประชาธปิ ไตยใหอ้ สิ ระแกป่ ระชาชนในการคดิ ตดั สนิ ใจเลอื กผนู้ ำ�
ประเทศ
๒) โทรศพั ท์ของสำ� นกั งานนเี้ ปน็ ระบบอตั โนมัติ
จากตวั อยา่ งขา้ งตน้ ในประโยคแรก จะใชค้ ำ� วา่ ระบบไมไ่ ด้ ตอ้ งใชค้ ำ� วา่ ระบอบ สว่ นประโยค
ท่ี ๒ ใชค้ �ำว่าระบบถูกตอ้ งแลว้
ค�ำที่มีเสียงคล้ายกันแต่ความหมายแตกต่างกัน ผู้สื่อสารจะต้องเข้าใจความหมายที่แท้จริงของ
ค�ำนัน้ จงึ จะเลอื กใชไ้ ดถ้ กู ตอ้ ง เช่น คำ� วา่ ภาพพจน์ และภาพลกั ษณ์ คำ� วา่ กำ� จดั และ จ�ำกัด ดงั ตัวอย่าง
๑) เธอเล่าเหตกุ ารณ์วนั ท่เี กิดอุบัติเหตุใหเ้ พ่ือนๆ ฟัง ทุกคนเห็นภาพพจน์ชัดเจน
๒) ปัจจุบันภาพพจน์ของวยั ร่นุ เปล่ียนไปมาก ต่างจากวยั รนุ่ ในอดีตจนนา่ เป็นห่วง
๓) เขาพยายามก�ำจัดขอบเขตของขอ้ มูลทจ่ี ะน�ำมาวจิ ยั
๔) เขาพยายามจ�ำกัดหน้าท่ีของพนักงานแต่ละคนไม่ให้คาบเกี่ยวกัน เพื่อการท�ำงานท่ีมี
ประสทิ ธภิ าพ
จากตัวอย่างข้างต้น ประโยคท่ี ๑ ใช้ค�ำว่า ภาพพจน์ได้ถูกต้อง ส่วนประโยคท่ี ๒ ต้องใช้ค�ำว่า
ภาพลกั ษณ์ ประโยคที่ ๓ จะใช้ค�ำว่า กำ� จดั ไมไ่ ด้ ตอ้ งใช้คำ� วา่ จ�ำกดั สว่ นประโยคที่ ๔ ใชค้ ำ� วา่ จำ� กดั
ได้ถูกต้องแลว้
เรอื่ งการใชค้ ำ� ใหต้ รงตามความหมายนี้ ขอใหน้ กั ศกึ ษานำ� ความรเู้ รอื่ งความหมายของคำ� ในตอนตน้
มาใชด้ ้วยเพอ่ื การสือ่ สารทถี่ กู ต้องตรงตามเจตนาของผสู้ ่งสาร
ในเรอ่ื งการใช้คำ� ให้ตรงตามความหมายนี้ ผสู้ อ่ื สารควรเลอื กใชค้ ำ� ใหส้ มั พนั ธก์ ับพลงั ของคำ� หรือ
อำ� นาจของค�ำด้วย
อ�ำนาจหรอื พลงั ของค�ำ จะท�ำให้ความหมายของคำ� ทใี่ ช้สือ่ สารเขม้ ขน้ ข้ึน หรอื อ่อนโยนลงได้ เชน่
๑) รถคันนีถ้ กู ชนบบุ
๒) รถคันน้นั ถูกชนบู้บี้
