Page 40 - ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับสื่อมวลชน
P. 40
3-30 ความรู้เบอ้ื งต้นเกย่ี วกบั สอื่ มวลชน
เมอ่ื ประเทศไทยเขา้ สยู่ คุ การใชแ้ ผนพฒั นาเศรษฐกจิ และสงั คมแหง่ ชาติ ทำ� ใหส้ งั คมและเศรษฐกจิ
เติบโตขึน้ ธุรกจิ นติ ยสารขยายตวั กว้างขนึ้ โดยเฉพาะนิตยสารกลมุ่ ผหู้ ญิงทเ่ี ติบโตสงู สดุ ในปี 2547 จนมี
การซ้ือลิขสิทธิ์นิตยสารจากต่างประเทศมาท�ำในฉบับภาษาไทย หรือที่เรียกว่า “นิตยสารหัวนอก” เช่น
ELLE, CLEO, Marie Claire Cosmopolitan, SEVENTEEN, HELLO เป็นต้น นอกจากนี้ ยงั มี
นิตยสารที่ให้ความรู้เฉพาะเรื่อง เช่น เดอะ กีตาร์ บ้านและสวน และมติชนรายสัปดาห์ กล่าวได้ว่าใน
ช่วงปี 2545-2555 วงการนิตยสารไทยเติบโตต่อเน่ือง ประมาณว่ามีนิตยสารรวมกันมากกว่า 400 หัว
(Positioning, 2004)
เม่ือสังคมไทยก้าวสู่ยุคดิจิทัล คนส่วนใหญ่หันไปใช้สื่อออนไลน์มากข้ึน เสพข่าวสารเน้ือหาผ่าน
เวบ็ ไซตห์ รือส่อื โซเชยี ล เชน่ Facebook Twitter หรือ Youtube ในขณะเดยี วกนั กอ็ ่านนติ ยสารเล่มนอ้ ย
ลง จำ� นวนคนอา่ นทลี่ ดลงทำ� ใหเ้ มด็ เงนิ โฆษณาซง่ึ เปน็ แหลง่ รายไดใ้ หญข่ องนติ ยสารลดลงอยา่ งมาก ตวั เลข
งบโฆษณาที่รวบรวมโดยบริษัทนลี เสน (Nielsen Thailand) เผยว่า เมด็ เงนิ โฆษณาของนิตยสารลดลง
จาก 4,268 ล้านบาท ในปี 2558 เหลือเพยี ง 2,929 ล้านบาท ในปี 2559 เท่ากับลดลงกว่า 31.37% ใน
ขณะทงี่ บโฆษณาบนสอ่ื ออนไลนข์ ยายตัวเพ่ิมข้นึ จาก 1,058 ล้านบาท ในปี 2558 เป็น 1,731 ลา้ นบาท
ในปี 2559 หรอื เพม่ิ ขน้ึ กวา่ 63.61% ซงึ่ เปน็ การเตบิ โตมากทสี่ ดุ เมอ่ื เทยี บกบั สอื่ อนื่ ๆ (Thaipublica, 2560)
ผลกระทบดังกล่าวท�ำให้ธุรกิจนิตยสารประสบภาวะวิกฤติ นับแต่ปี 2558-2560 นิตยสารหลาย
ฉบบั ประกาศปดิ ตัวลง เช่น ปี 2558 นิตยสารเปรยี ว, OHO, Oops! ปี 2559 สกุลไทย, พลอยแกมเพชร,
IMAGE, VOLUME, Seventeen, I LIKE และ Cosmopolitan ปี 2560 เนชน่ั สุดสปั ดาห,์ Marie
Claire, Men’s Health, Giraffe Magazine, ครวั , Health & Cuisine, มาดามฟกิ าโร, ขวญั เรอื น, ดฉิ นั ,
ค่สู รา้ งค่สู ม รวมท้งั Starpics, Secret ท่ยี ตุ กิ ารผลิตฉบับพิมพ์ไปเม่อื ปี 2561
จากวิกฤติดังกล่าว ท�ำให้นิตยสารหลายฉบับต้องปรับตัวให้ทันกับกระแสการเปลี่ยนแปลง เช่น
เปลี่ยนจากรายเดือนมาเป็นราย 2 เดือน เปลี่ยนมาเป็นนิตยสารแจกฟรี เพื่อลดต้นทุน บางรายหันไป
พฒั นาเนอื้ หาใหข้ ้อมูลเชิงลกึ ทเ่ี ข้มข้นขนึ้ รวมถึงการขยับขยายมานำ� เสนอเนือ้ หาบนสอื่ ออนไลน์ควบค่ไู ป
กบั นติ ยสารเลม่ เช่น CLEO Thailand, Way Magazine และ GM live นอกจากน้ี ยงั มีบางส่วนเลือก
ใช้กลยทุ ธ์การสร้าง “แบรนด”์ บนโลกจริงคูข่ นานไปด้วย เช่น ELLE Magazine จัด ELLE Fashion
Week หรือ Happening ทมี่ ีท้ังร้าน Happening Shop และมีการจัดกิจกรรมสนกุ ๆ ใหค้ อยติดตาม
กลา่ วไดว้ า่ ธรุ กจิ นติ ยสารก�ำลงั มาถงึ จดุ เปลยี่ นแปลงครง้ั ส�ำคญั ทง้ั เพอื่ ความอยรู่ อดทางธรุ กจิ และ
เพ่ือความอยู่รอดของสื่อมวลชนประเภทหนึ่ง อนาคตของนิตยสารจึงขึ้นอยู่กับผู้ผลิตท่ีมีความสามารถใน
การปรับตัวหาช่องทางทางธุรกิจและขึ้นอยู่กับผู้อ่านว่าจะยังมีความต้องการเปิดรับนิตยสารต่อไปหรือไม่
และในรปู แบบใด
กิจกรรม 3.2.1
1. นิตยสารใดทีเ่ ริม่ ใชค้ �ำวา่ Magazine เปน็ ครัง้ แรก
2. สภาพการณข์ องธรุ กจิ นติ ยสารในปัจจบุ ันเป็นเช่นไร