Page 24 - การวิจัยทางการวัดและประเมินผลการศึกษา

9-14 การวิจัยทางการวัดและประเมินผลการศึกษา

ลกั ษณะท่ี 5 ลกั ษณะขอ้ มลู ทต่ี อ้ งการหาต�ำ แหนง่ ของขอ้ มลู สถติ ทิ ใ่ี ช้ ไดแ้ ก่ เปอรเ์ ซน็ ตไ์ ทล์ ควอไทล์
และเดไซล์

ก่อนที่จะวิเคราะห์ข้อมูล นักวิจัยควรต้องมีการเก็บรวบรวมข้อมูลและทราบประเภทของข้อมูลที่
แบ่งตามมาตรวัด ซึ่งในเรื่องนี้จะแบ่งมาตรวัดข้อมูลเป็น 4 แบบ ได้แก่ มาตรวัดนามบัญญัติ มาตรวัดเรียง
ลำ�ดบั มาตรวัดอนั ตรภาค และมาตรวัดอตั ราส่วน โดยการวัดคา่ ขอ้ มลู เป็นตัวเลขวดั ไดต้ ัง้ แตร่ ะดับตํา่ สดุ คือ
ตัวเลขเป็นเพียงสัญลักษณ์แทนแต่ละกลุ่ม จนถึงระดับการวัดที่ได้ตัวเลขเป็นปริมาณที่สามารถหาสัดส่วน
และมีศูนย์ที่แท้จริง โดยมาตรวัดมีรายละเอียดดังนี้

ระดับที่ 1 มาตรวัดแบบนามบัญญัติ (nominal scale) เป็นการแบ่งข้อมูลเป็นกลุ่ม ๆ ตัวเลขที่ใช้
แทนกลุ่มเป็นเพียงสัญลักษณ์แทนแต่ละกลุ่ม เช่น เพศ (ชาย-หญิง) เหรียญ (หัว-ก้อย) อาจกำ�หนด 1 แทน
ชาย 2 แทนหญิง ตัวเลขที่สมมตินี้มิได้สื่อความหมายว่า 2 ต้องมากกว่า 1 จึงนำ�มาคำ�นวณไม่ได้ แต่ใช้นับ
ความถี่แยกเป็นกลุ่ม ๆ ได้ โดยใช้สถิติคือ ความถี่ และร้อยละเท่านั้น

ระดับที่ 2 มาตรวัดแบบเรียงลำ�ดับ (ordinal scale) เป็นการวัดที่มีการจัดลำ�ดับข้อมูลโดยใช้เกณฑ์
ท่ีชัดเจน แต่ละลำ�ดับที่เรียงลดหลั่นกันมีช่วงห่างไม่เท่ากัน หรือไม่สามารถบอกความแตกต่างเชิงปริมาณได้
เช่น วุฒิการศึกษา เรียงลำ�ดับข้อมูลได้เป็นประถมศึกษา มัธยมศึกษา ปริญญาตรี และสูงกว่าปริญญาตรี
ข้อมูลประเภทนี้จำ�แนกได้เป็นกลุ่ม ๆ เรียงลำ�ดับคุณภาพของกลุ่มได้ เช่น 1 แทนประถมศึกษา 2 แทน
มัธยมศึกษา 3 แทนปริญญาตรี 4 แทนสูงกว่าปริญญาตรี แต่ไม่สามารถนำ�มาคำ�นวณได้ จึงใช้นับความถี่
แยกเป็นกลุ่ม ๆ ค่าสถิติที่ใช้คือ ความถี่ และร้อยละเท่านั้น

ระดับที่ 3 มาตรวัดแบบอันตรภาคหรือระดับช่วง (interval scale) เป็นการวัดที่จำ�แนกได้เป็นกลุ่ม
สามารถเรียงลำ�ดับได้ และช่วงห่างของแต่ละมาตรวัดเท่ากัน แต่ค่าอาจไม่เท่ากัน ดังนั้น จึงบอกปริมาณ
ความแตกต่างสัญลักษณ์แทนแต่ละกลุ่มได้ แต่ปริมาณ 0 ไม่ใช่ค่าศูนย์แท้ หรือไม่ใช่จุดเริ่มต้นที่คงที่สำ�หรับ
ทุกหน่วยการวัด ข้อมูลประเภทนี้ ได้แก่ คะแนน อุณหภูมิ เป็นต้น เนื่องจากคนที่ได้ 0 (ศูนย์) คะแนนไม่ได้
แปลวา่ ไม่มีความร้เู ลย และอณุ หภมู ทิ ี่ 0 (ศนู ย์) องศาเซลเซียส กย็ ังมีความรอ้ น สำ�หรับชว่ งหา่ ง เช่น อณุ หภูมิ
10-20oC กับ 90-100oC มีช่วงห่าง 10oC แต่ความร้อนตามอุณหภูมิทั้งสองช่วงไม่เท่ากัน

ระดับที่ 4 มาตรวัดแบบอัตราส่วน (ratio scale) เป็นการวัดที่เทียบสิ่งที่วัดกับมาตรฐานที่มีจุดเริ่ม
เท่ากับ 0 (ศูนย์) หมายความว่าไม่มีค่าใด ๆ ข้อมูลประเภทนี้จึงจำ�แนกได้เป็นกลุ่ม สามารถเรียงลำ�ดับได้
มีช่วงหา่ งของแต่ละมาตรวดั เทา่ กนั และมี 0 (ศูนย์) เปน็ ศนู ย์แท้ เปน็ จดุ เริ่มตน้ ทีค่ งทีส่ �ำ หรบั ทกุ หน่วยการวัด
ดงั นัน้ จงึ สามารถน�ำ คา่ มาเปรยี บเทยี บกนั ไดใ้ นรปู ของอตั ราสว่ น มาตรวดั ประเภทนี้ ไดแ้ ก่ ระยะทาง ความสงู
นํ้าหนัก เป็นต้น

สำ�หรับสถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลเกี่ยวกับการวิจัยและข้อมูลทางการศึกษา เช่น ข้อมูลด้านการ
วัดผล และการวัดผลการศึกษา จะเป็นข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับนักเรียน นักศึกษาหลายด้าน เช่น ข้อมูลด้าน
สุขภาพอนามัย สติปัญญา ความสนใจ บุคลิกภาพ สภาพครอบครัว คะแนน สัมฤทธิผลการเรียน ความ
ประพฤติ การร่วมทำ�กิจกรรม เกียรติบัตร ข้อมูลเหล่านี้จะถูกรวบรวมมาด้วยวิธีต่าง ๆ และนำ�มาแจกแจง
เปน็ ข้อมูลในรปู ความถี่ รอ้ ยละ สดั ส่วน อตั ราส่วน ความถสี่ ะสม คา่ เฉล่ยี สว่ นเบ่ียงเบนมาตรฐาน ความโดง่