Page 18 - ไทยศึกษา
P. 18
๕-8 ไทยศกึ ษา
ตำ� แหน่งเลก็ ๆ ไปจนถึงขุนนางชนั้ ผู้ใหญ่ ฉะนนั้ สงั คมของพวกขุนนางจงึ เปน็ สงั คมคอ่ นขา้ งปิด และพวก
ขนุ นางมีวธิ รี ักษาอำ� นาจและตำ� แหนง่ ใหส้ ืบทอดจากคนรุ่นหน่ึงไปยังอกี รุ่นหนง่ึ ได้หลายวธิ ี คอื
๑) ถวายลกู ชายให้เป็นมหาดเลก็ ซง่ึ เป็นข้ันแรกทจี่ ะกา้ วเข้าไปรบั ราชการ
๒) ถวายสตรใี นตระกูลให้เป็นบาทบรจิ ารกิ าของพระมหากษตั ริย์
๓) จดั ใหม้ กี ารสมรสระหวา่ งบตุ รธดิ าของตระกลู ขนุ นางดว้ ยกนั เพอื่ ใหเ้ ปน็ พวกเดยี วกนั ถา้
เปน็ ขนุ นางทไ่ี มถ่ กู กนั แกง่ แยง่ อำ� นาจกนั กจ็ ะใหแ้ ตง่ งานกนั เพอื่ สบื ความลบั หรอื เพอื่ เปน็ ตวั ประกนั ตลอด
จนเป็นการถ่วงดุลอำ� นาจซ่งึ กันและกันดว้ ย
อำ� นาจ อภสิ ทิ ธ์ิ และเกยี รตยิ ศทขี่ นุ นางไดร้ บั ไดม้ าเพราะตำ� แหนง่ ราชการ เมอื่ ออกจากตำ� แหนง่
กจ็ ะหมดทงั้ อำ� นาจ อภสิ ทิ ธิ์ และเกยี รตยิ ศ ดว้ ยเหตนุ จี้ งึ ไมม่ ขี นุ นางคนใดตอ้ งการจะออกจากตำ� แหนง่ โดย
ปกติใครเป็นขุนนาง ส่วนมากจะพยายามอยู่ในต�ำแหน่งต่อไปเร่ือยๆ จนกว่าจะตาย ขุนนางจะออกจาก
ต�ำแหน่งก็ต่อเม่ือท�ำความผิดร้ายแรงจนพระมหากษัตริย์ทรงถอดออกจากต�ำแหน่ง ถึงแม้ว่าพวกขุนนาง
จะอยใู่ นราชการตลอดชวี ติ แตก่ ารแทนตำ� แหนง่ กนั กเ็ ปน็ ไปอยา่ งคลอ่ งตวั เพราะคนในสมยั กอ่ นมกั จะอายสุ น้ั
แหลง่ ทม่ี าของอำ� นาจขนุ นาง คอื ก�ำลงั คนท่อี ยู่ในความควบคมุ ซง่ึ เรยี กกนั วา่ ไพรห่ ลวง ขนุ นาง
ได้คมุ ไพรห่ ลวง เพราะไดร้ บั มอบหมายจากพระเจ้าแผ่นดนิ ไพร่หลวงเป็นสมบัติของหลวง ไมไ่ ด้เป็นของ
ขนุ นาง แตเ่ นอ่ื งจากขนุ นางเปน็ ผคู้ มุ้ ครองพวกไพร่ พวกไพรจ่ งึ มคี วามเกรงใจ มอบแรงงานใหโ้ ดยไปชว่ ย
ทำ� นาในทด่ี นิ ของพวกขนุ นาง รวมทง้ั ชว่ ยทำ� งานโยธาอน่ื ๆ ดว้ ย เชน่ ซอ่ มบา้ นใหข้ นุ นาง ขดุ สระนำ�้ เปน็ ตน้
ตลอดจนใหข้ า้ วของต่างๆ เปน็ ของกำ� นลั
๔. พระสงฆ์ แม้วา่ คณะสงฆจ์ ะมจี ำ� นวนสมาชกิ ไม่มาก แต่กเ็ ปน็ คนอกี กลมุ่ หนึ่งท่ีมคี วามสำ� คัญ
ตอ่ สงั คมศกั ดนิ าในสมยั จารตี ทงั้ ในดา้ นการอบรมศลิ ปวทิ ยาการ และการเขา้ มาทำ� หนา้ ทเี่ ปน็ คนกลางเชอ่ื ม
ระหวา่ งชนชน้ั ปกครอง (พระมหากษัตรยิ ์ เจ้านาย ขุนนาง) กบั พวกไพร่หรอื สามญั ชน
ภาพที่ ๕.๒ วาดพระภิกษสุ งฆส์ มัยอยุธยาในจดหมายเหตลุ าลูแบร์
ที่มา: http://historytactic.blogspot.com/2015/08/blog-post_27.html สืบคน้ เมอ่ื ๑๙ กันยายน ๒๕๖๑.