Page 41 - โลกทัศน์ไทย

ศาสนาคริสตใ์ นสังคมไทย 9-31
2) มคี วามแตกต่างทางดา้ นวัฒนธรรม ประกอบกบั การประสบความส�ำเร็จในหลายๆ ด้าน
ของชาติตะวันตก ท�ำให้ธรรมทูตที่เป็นชาวตะวันตกพอใจในความเหนือกว่าของวัฒนธรรมตะวันตก จึง
รักษา “ความเปน็ ตะวันตก” ไว้ ไมม่ กี ารปรบั ใหเ้ ข้ากับสังคมไทย
วฒั นธรรมไทยไมไ่ ดถ้ กู ประเมนิ คา่ ในฐานะของการเปน็ “สารแหง่ ความรอด” (Element of
Salvation)* ดงั นั้น คนท่ีจะเปลย่ี นศาสนาซ่ึงมีความยากล�ำบากในการเขา้ ใจมากเพราะปญั หาเร่ืองภาษา
ต้องประสบปัญหามากขึ้นเพราะต้องเปล่ียนวัฒนธรรมทั้งชุดไปเป็นแบบตะวันตก เมื่อมีเหตุการณ์ด้าน
การเมอื งภายในประเทศ ศาสนาครสิ ตม์ กั จะไดร้ บั ผลกระทบจากลกั ษณะการเมอื งแบบชาตนิ ยิ ม ทำ� ใหก้ าร
เผยแผ่ศาสนาต้องหยดุ ชะงักไปเสมอ
3) เป็นปัญหาการเมืองภายในของไทยเอง เพราะสังคมในขณะนั้นมีความสัมพันธ์เเบบ
ศกั ดนิ า (feudalism) ซ่ึงการผลติ วางอย่บู นพื้นฐานของการคุมไพร่ (serf) การเปล่ียนศาสนาของคนซึง่
ท�ำใหเ้ ขาหลดุ จากชุมชนและวฒั นธรรมเดิม จงึ เป็นอุปสรรคตอ่ การจัดระบบเศรษฐกจิ ของไทย เม่อื มีความ
ขัดแย้งของการเมืองภายในระหว่างกษัตริย์และขุนนาง จึงเป็นปัจจัยหนึ่งที่ส�ำคัญในการพยายามกีดกัน
ไม่ให้คนเปล่ยี นศาสนา
4) ศาสนาครสิ ตไ์ มส่ ามารถเปน็ อนั หนงึ่ อนั เดยี วกบั สงั คมไทยได้ (ดว้ ยเหตผุ ลดงั ทกี่ ลา่ วมา)
ดงั นัน้ ผลกระทบจากการเมืองระหวา่ งประเทศ จึงมอี ทิ ธพิ ลตอ่ การเผยแผศ่ าสนามาก เพราะความขดั แย้ง
ระหวา่ งรฐั ตอ่ รฐั ถกู ถา่ ยทอดไปสกู่ ารทำ� งานของธรรมทตู ดว้ ย เชน่ เหตกุ ารณใ์ นสมยั พระเพทราชา หรอื ใน
สมยั รัชกาลที่ 3 แห่งกรุงรัตนโกสนิ ทร์
5) สาเหตุด้านเชื้อชาติ เพราะในยุคท่ีกล่าวมา คริสตชนโดยมากเป็นชาวต่างชาติ เช่น
โปรตุเกส จีน ญวน ญ่ปี ุ่น ดงั น้ันการเปล่ียนศาสนาตอ้ งคำ� นงึ ถึงเรอ่ื งเช้ือชาตดิ ว้ ย
6) เม่ือไม่มีคริสตชนไทย ผลที่ติดตามมาคือ ไม่มีพระสงฆ์ท่ีเป็นคนไทย ท�ำให้ขาดความ
เข้าใจวัฒนธรรมไทย และผลอ่ืนๆ ตดิ ตามมาอกี
7) อีกสาเหตุหนึ่งคือ การพิพาทกันของธรรมทูตโปรตุเกสและฝรั่งเศส ส่งผลให้เกิดความ
ขดั แยง้ ข้ึนในหมู่ครสิ ตชนไทยดว้ ย
แมจ้ ะกลา่ ววา่ ยคุ บกุ เบกิ นเี้ ปน็ ยคุ สมยั แหง่ ความยากลำ� บากและภาวะชะงกั งนั ในการเผยแผศ่ าสนา
อยา่ งไรกด็ ใี นตอนปลายของยคุ นี้ (คอื ในรชั สมยั ของรชั กาลท่ี 3) มเี หตกุ ารณส์ ำ� คญั และความเปลยี่ นแปลง
ท่คี วรทราบ
มิสซังสยามในเวลานั้นได้ครอบคลุมดินแดนไทย มาเลเซียด้านตะวันตก ไม่รวมสิงคโปร์ มอญ
สมุ าตรา หมเู่ กาะนโิ คบาร์ และเกาะปเู ลา วดั ท่มี ีอยเู่ ดิมมเี พยี ง 3 วัด คอื วัดคอนเซ็ปชัญ วดั ซางตาครสู้
และวดั ทจี่ นั ทบรุ ี ตอ่ มาไดซ้ อ่ มแซมวดั นกั บญุ ยอแซฟทอ่ี ยธุ ยา (เคยรา้ งไปชวั่ คราว) และไดส้ รา้ งวดั ใหมอ่ กี
ดงั นี้ คือ วดั อัสสมั ชญั วดั นักบุญฟรังซสิ เซเวยี ร์ วดั แมพ่ ระลูกประคำ� (คนทว่ั ไปเรียก วดั กาลหว่าร์)

* คอื ความเชื่อท่ีว่า พระเจ้าทรงสถิตในทกุ หนแหง่ ดงั นั้นทกุ วฒั นธรรมจะมีแงท่ ด่ี ที �ำให้มนุษยส์ ามารถไดร้ ับความรอดได้
ไมว่ า่ จะมีความเชื่อแบบไหน หรือถือศาสนาอะไรก็ตาม ดงั นั้นทกุ วัฒนธรรมควรไดร้ ับการประเมินค่าวา่ มี “สารแหง่ ความรอด” มาก
นอ้ ยเพียงใด เพอ่ื ปรับปรุงแกไ้ ขสารนนั้ ให้สมบูรณ์