Page 21 - วิถีไทย
P. 21
วถิ ีไทยกับความหลากหลายทางสงั คมและวฒั นธรรม 2-11
วัฒนธรรม อันกลายเป็นมรดกตกทอดมาสู่ยุคสมัยใหม่ มีนักคิดคนส�ำคัญท่ีเด่นๆ ได้แก่ แอนโทนี รีด
(Anthony Reid)10 เคนเนธ อาร์ ฮอลล์ (Kenneth R. Hall)11 เจมส์ ฟรานซสิ วอรเ์ รน (James Francis
Warren)12 และศาสตราจารยห์ วงั กงั วู่ (Wang Gungwu)13 แนวคดิ นม้ี มี มุ มองพน้ื ฐานทเ่ี นน้ ความสมั พนั ธ์
ระหวา่ งการค้ากบั สภาพสังคมวฒั นธรรม จึงไม่ได้มองรฐั กอ่ นคริสตศ์ ตวรรษที่ 19 ในลกั ษณะเป็นรัฐจารีต
แต่มองว่ามีความเคลือ่ นไหวเปลย่ี นแปลงทางสงั คมวัฒนธรรมในขอบเขตโลกสากล
การติดต่อการค้าและการแลกเปล่ียนวัฒนธรรม ท�ำให้เกิดพัฒนาการความเจริญก้าวหน้าทาง
เทคโนโลยแี ละวทิ ยาการ งานในแนวคดิ นเี้ ผยใหเ้ หน็ บทบาทของประชาคมตา่ งชาตทิ ม่ี อี ยใู่ นบา้ นเมอื งตา่ งๆ
ของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ว่ามีความส�ำคัญมากกว่าท่ีเราเคยเข้าใจ รัฐและชนชั้นน�ำในอดีตก็ให้ความ
ส�ำคญั กบั ประชาคมต่างชาติ ราชสำ� นกั มักรับเอาพ่อค้าต่างชาติ เข้ามาเปน็ ขนุ นาง เพราะเป็นกล่มุ คนท่มี ี
ความรคู้ วามเชย่ี วชาญเฉพาะดา้ น และยงั มเี ทคโนโลยวี ทิ ยาการกา้ วหนา้ ลำ้� สมยั อยา่ งเชน่ ปนื ไฟ เรอื เดนิ
ทะเล กล้องส่องทางไกล แผนที่ ฯลฯ
จากจุดนี้ความหลากหลายทางชาติพันธุ์ ไม่เพียงแต่เคยเป็นสิ่งที่เกิดข้ึนเองตามธรรมชาติของรัฐ
ก่อนสมัยใหม่เท่านั้น หากแต่ยังเป็นสิ่งที่ได้รับการส่งเสริมสนับสนุนให้เกิดข้ึนโดยชนชั้นปกครองอีกด้วย
เพราะสอดคล้องกับอุดมการณ์พื้นเมือง ไม่ว่าจะในรูปของจักรพรรดิราชและหรือพระโพธิสัตว์ การมีชาว
ต่างชาติอยู่ในบ้านเมืองภายใต้การปกครองของพระมหากษัตริย์ ได้รับการอธิบายเฉลิมพระเกียรติเป็น
เรื่องบุญญาธิการบารมี ในขณะท่ีรัฐสมัยใหม่ในช่วงหลังมาน้ีต้องการรวมศูนย์อ�ำนาจและเป็นรัฐชาติของ
ชาตใิ ดชาติหนึ่ง ท�ำใหก้ ลุ่มชาติพันธท์ุ ่ีมีประวตั ศิ าสตรค์ วามเป็นมาสัมพนั ธ์กับรฐั ในอดีตถกู กดี กนั ออกไป
กิจกรรม 2.1.1
แนวคิดเกี่ยวกับภูมิวัฒนธรรมเป็นแนวคิดที่เน้นเกี่ยวกับอะไร และมีความเก่ียวข้องกับความ
หลากหลายทางสังคมและวัฒนธรรมอยา่ งไร
10 Reid, Anthony. (1993). Southeast Asia in the Age of Commerce, 1450-1680. New Haven: Yale Uni-
versity Press.; Reid, Anthony. (2015). A History of Southeast Asia. West Sussex: John Wiley & Sons Inc.
11 Hall, Kenneth R. (2011). A History of Early Southeast Asia: Maritime Trade and Societal Development,
100-1500. Anham, MD: Rowman & Littlefield.
12 Warren, James Francis. (2004). The Sulu zone 1768-1898: the Dynamics of External Trade, Slavery,
and Ethnicity in the Transformation of a Southeast Asian Maritime State. Singapore: Singapore University Press.
13 Gungwu, Wang. (ed.). (2004). Maritime China in Transition, 1750–1850. Wiesbaden: Harrassowitz
Verlag.
