Page 25 - สารสนเทศศาสตร์เบื้องต้น
P. 25
กฎหมายและจริยธรรมสารสนเทศ 15-15
3.3 ให้ค�ำแนะน�ำในการยื่นขอข้อมูลข่าวสาร ไม่ว่าข้อมูลข่าวสารน้ันจะอยู่ในความควบคุม
ดแู ลของหน่วยงานรัฐส่วนใดก็ตาม
3.4 ออกคำ� สง่ั ไมใ่ หเ้ ปดิ เผยขอ้ มลู ได้ หากขอ้ มลู ขา่ วสารทเี่ ปดิ เผยไปแลว้ อาจกระทบตอ่ ความ
ม่ันคงของประเทศ หรอื ความปลอดภัยของประชาชน
4. ระบบงานสารบรรณ หมายถงึ งานทีเ่ กย่ี วกบั การบริหารงานเอกสาร ตั้งแตก่ ารจัดท�ำ การรับ
การสง่ การเกบ็ รกั ษา การยมื จนถงึ การทำ� ลายเอกสาร ระบบงานสารบรรณมคี วามสมั พนั ธก์ บั สารสนเทศ
โดยตรง เนอ่ื งจากงานสารบรรณเปน็ งานทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การเกบ็ รกั ษา ตลอดจนการรบั และการสง่ ขอ้ มลู ซง่ึ
ก็คอื หนังสือราชการ หนงั สอื ที่มีทมี่ าท่ีไประหวา่ งส่วนราชการ นอกจากน้ี ยังกำ� หนดหลักเกณฑเ์ ก่ียวกับ
การเกบ็ การยมื และการทำ� ลายหนงั สอื ราชการประเภทตา่ งๆ ไวด้ ว้ ย เพอ่ื ประโยชนใ์ นการจดั เกบ็ รวมรวม
และการนำ� ไปใช้งาน
เร่ืองท่ี 15.1.2
กฎหมายเกี่ยวกับทรัพย์สินทางปัญญา
การด�ำเนินงานของหน่วยงานในภาครัฐและภาคเอกชน ล้วนมีความเกี่ยวข้องกับการจัดการ
สารสนเทศอย่างใกล้ชิด เริ่มตั้งแต่การจัดเก็บรวมรวม การประมวลผล ตลอดจนการน�ำข้อมูลเหล่านั้น
ไปใช้ ซงึ่ อาจนำ� ไปสปู่ ญั หาการละเมดิ ทรพั ยส์ นิ ทางปญั ญา เนอื่ งจากขอ้ มลู ทน่ี ำ� มาใชเ้ หลา่ นน้ั อาจเกยี่ วขอ้ ง
กับงานอันมีลิขสิทธิ์ หรือได้รับความคุ้มครองในฐานะท่ีเป็นทรัพย์สินทางปัญญา ซ่ึงในส่วนน้ีจะศึกษาถึง
กฎหมายทรัพย์สินทางปัญญาท่ีเก่ียวข้องกับข้อมูลและสารสนเทศ ประกอบด้วย กฎหมายลิขสิทธ์ิ
เครอ่ื งหมายการค้า และสิทธบิ ัตร เนอ่ื งจากกฎหมายดงั กลา่ วมคี วามสมั พนั ธก์ บั ข้อมูลและสารสนเทศเป็น
อย่างมาก
1. ความเป็นมาและความส�ำคัญของกฎหมายเก่ียวกับทรัพย์สินทางปัญญา
ทรพั ย์สนิ ทางปัญญา (intellectual property) เป็นสงิ่ ทีเ่ กิดจากการสร้างสรรค์โดยความคดิ และ
ปญั ญาของมนุษย์ ทั้งงานวรรณกรรม งานศลิ ปกรรม งานนาฏกรรม งานดนตรกี รรม งานภาพยนตร์ และ
โปรแกรมคอมพิวเตอร์ ซึ่งได้รับการคุ้มครองลิขสิทธ์ิ การประดิษฐ์หรือการออกแบบผลิตภัณฑ์ ซ่ึงผู้เป็น
เจา้ ของสทิ ธบิ ตั รจะไดร้ บั ความคมุ้ ครองและมสี ทิ ธแิ ตเ่ พยี งผเู้ ดยี วในการแสวงหาประโยชนจ์ ากการประดษิ ฐ์
หรือการออกแบบผลิตภัณฑ์ ตลอดจนเคร่ืองหมายการค้าและบริการท่ีจะใช้เป็นเคร่ืองหมายแสดงความ
แตกตา่ งของสินคา้
