Page 56 - ทฤษฎีและการวิจารณ์ภาพยนตร์
P. 56
1-46 ทฤษฎีและการวิจารณ์ภาพยนตร์
เครือ่ งฉาย) เป็นสือ่ กลางระหว่างภาพยนตรก์ ับผู้ชม พัฒนาการทางเทคโนโลยขี องภาพยนตรเ์ กิดขนึ้ เพ่อื
สรา้ งสนุ ทรยี ภาพแหง่ ความสมจรงิ (aesthetics of realism) อนั หมายถงึ การสรา้ งโลกจำ� ลองในภาพยนตร์
ใหด้ นู า่ เชอื่ มากทส่ี ดุ ทง้ั ๆ ทใี่ นโลกของความเปน็ จรงิ นน้ั อาจไมม่ อี ยจู่ รงิ หรอื ไมอ่ าจเปน็ จรงิ ไปได้ เชน่ การ
ถ่ายภาพแบบชัดลึก (deep-focus photography) พัฒนาข้ึนมาเพื่อให้เห็นภาพที่มีมิติใกล้เคียงสายตา
มนุษย์ ระบบภาพยนตร์จอกว้าง (cinema scope) เกิดขึ้นเพ่ือลดข้อจ�ำกัดของกรอบจอภาพยนตร์
ขนาดด้ังเดิม เนื่องจากสายตามนษุ ย์มกั จะมองเห็นภาพในทางกว้าง (panoramic view) มากกวา่ ทางสูง
ขณะที่ภาพยนตร์สีก็ให้ความรู้สึกใกล้เคียงกับโลกที่แท้จริงมากกว่าภาพยนตร์ขาว-ด�ำ และเสียงในระบบ
สเตอรโิ อกม็ คี วามสมจรงิ กวา่ เนอื่ งจากในความเปน็ จรงิ นนั้ หขู องมนษุ ยไ์ ดย้ นิ เสยี งตา่ งๆ ในระบบสเตอรโิ อ
(stereo) ไม่ใชร่ ะบบโมโน (mono) เปน็ ต้น
เร่ืองท่ี 1.3.2
พัฒนาการของสุนทรียศาสตร์ทางด้านเสียง
เสียงได้เข้ามามีบทบาทส�ำคัญต่อภาพยนตร์มาต้ังแต่ยุคก่อนท่ีจะมีการผลิตภาพยนตร์เสียงเร่ือง
แรกเสียอกี โดยวิธีการที่ใช้กันทวั่ ไปในการ “ใส่เสียง” ใหก้ ับภาพยนตร์เงียบยคุ แรกก็คือ การใชน้ ักพากย์
นกั ดนตรี หรอื อปุ กรณส์ รา้ งเสยี งประกอบตา่ งๆ ซงึ่ อยดู่ า้ นหลงั ของจอภาพยนตร์ บรรเลงเพลงหรอื ใสเ่ สยี ง
สดขณะทฉ่ี ายภาพยนตร์ โรงภาพยนตรท์ ใี่ หญโ่ ตหรหู ราบางแหง่ ถงึ กบั วา่ จา้ งวงออรเ์ คสตรามาบรรเลงเพลง
ประกอบภาพยนตรก์ นั สดๆ
นอกจากผลด้านการสร้างอารมณ์และบรรยากาศให้กลมกลืนไปกับเรื่องราวแล้ว เสียงที่ใส่เข้ามา
น้ียังช่วยเสริมแต่งให้การชมภาพยนตร์เป็นประสบการณ์ทางสัมผัสที่สมบูรณ์แบบย่ิงข้ึน ดังที่ผู้ก�ำกับ
Sergei Eisenstein เรยี กวา่ “การสร้างสัมผัสทสี่ อดคลอ้ ง” อนั หมายถงึ การผสานภาพและเสียงเพอื่ สรา้ ง
จังหวะและอารมณ์ที่มีพลงั สูงสดุ ใหก้ บั ภาพยนตร์ (Bordwell & Thompson, 1993, p. 293)
เสียงยังมีอิทธิพลต่อการรับรู้และตีความหมายทางด้านภาพด้วย ดังในฉากหนึ่งจากภาพยนตร์
เร่อื ง Letter from Siberia (Chris Marker, 1958) ทแี่ สดงฉากๆ หนง่ึ ซาํ้ กนั 3 ครงั้ แตด่ ว้ ยคำ� บรรยายท่ี
ตา่ งกนั ท�ำให้ผู้ชมมีความรู้สึกต่อฉากฉากเดียวกันน้ันแตกต่างกันออกไปตามเสียงบรรยาย (Bordwell
& Thompson, 1993, pp. 293-294)
ในทางกลบั กนั เสยี งอาจชว่ ยสรา้ งความหมายใหมใ่ หก้ บั ความเงยี บ เชน่ เดยี วกบั ทภ่ี าพยนตรส์ ที ำ� ให้
การใชภ้ าพขาว-ด�ำกลายเปน็ ทางเลือกของผูก้ ำ� กบั เพ่อื ผลลพั ธใ์ นเชิงศลิ ปะ น่ันคือการทำ� ใหค้ วามเงียบใน
ภาพยนตรม์ ผี ลในเชงิ การสรา้ งอารมณบ์ างอยา่ งใหก้ บั ฉาก (Perkins, 1972, p. 54) เชน่ ความนา่ สะพรงึ กลวั
