Page 55 - ทฤษฎีและการวิจารณ์ภาพยนตร์
P. 55
สนุ ทรยี ศาสตร์ของภาพยนตร์ 1-45
ภาพยนตร์เร่ือง River of No Return (Otto Preminger, 1954) ใชส้ ดั ส่วนจอภาพแบบซเี นมา
สโคปในการสร้างความสมจริงทางสุนทรียศาสตร์ (aesthetic realism) และในการให้ข้อมูลรายละเอียด
เช่น ในฉากที่แฮร่ีดึงตัวเคย์ขึ้นมาจากแพ และเคย์ท�ำกระเป๋าถือหล่นลงไปในแม่น้ํานั้น เราจะเห็นภาพ
กระเป๋าถือลอยห่างออกไป ขณะท่ีตัวละครขึ้นจากแพและเดินไปที่เคบิน โดยภาพกระเป๋าถือท่ีลอยน้ําไป
นั้นจะถูกถ่ายทอดผ่านหลายมุมมอง ซ่ึงเพอร์กินส์ได้แสดงความเห็นตามทฤษฎีสัจนิยมว่า กรอบภาพ
แบบจอกว้างน้ีท�ำให้ผู้ก�ำกับสามารถน�ำเสนอมุมมองภาพได้กว้างและเก็บความเคลื่อนไหวในฉากได้มาก
จงึ ทำ� ใหก้ ารแสดงดเู ปน็ ธรรมชาตแิ ละภาพมลี กั ษณะใกลเ้ คยี งความจรงิ โดยไมถ่ กู รบกวนจากการปรงุ แตง่
หรือบิดเบือนของเทคนิคกล้องอื่นๆ นัยส�ำคัญจึงแฝงอยู่ในภาพเหตุการณ์โดยรวม ท�ำให้ผู้ชมมีอิสระ
มากขึ้นในการตีความหมาย (Perkins, 1962, p. 18) ขณะทบี่ อรด์ เวลล์ก็ตคี วามตามแนวทางของ รูปแบบ
นิยมว่าสัดส่วนภาพท่ีกว้างข้ึนนั้น ท�ำให้มีพื้นที่ในภาพเพิ่มขึ้น ส่งผลให้ผู้ชมได้รับรู้ข้อมูลรายละเอียดใน
แต่ละฉากเพ่ิมขึ้น ซง่ึ หมายความวา่ ผกู้ �ำกับสามารถท่ีจะสอดแทรกเร่อื งราวและอารมณไ์ ว้ในองค์ประกอบ
ภาพของฉากหนงึ่ ๆ ไดซ้ บั ซอ้ นมากขน้ึ ดว้ ย (Bordwell, Staiger & Thompson, 1985, p. 363)
ภาพจอกวา้ งทเี่ กดิ ขนึ้ ในยคุ หลงั นอ้ี ยา่ งเชน่ โรงภาพยนตร์ IMAX8 และ OMNIMAX9 ไดข้ ยาย
ขอบเขตการรับรู้ของผู้ชมออกไปอีก และสร้างความรู้สึกให้ผู้ชมเหมือนกับเข้าไปเป็นส่วนหน่ึงของภาพ
อย่างไรก็ดี ขนาดภาพท่ีกว้างใหญ่ของโรงภาพยนตร์ทั้งสองประเภทนี้ ได้จ�ำกัดลักษณะของภาพยนตร์ที่
น�ำมาฉายให้อยู่แต่ในประเภทของสารคดี โดยเฉพาะอย่างย่ิงภาพยนตร์ท่ีแสดงให้เห็นถึงภาพทิวทัศน์
ธรรมชาติอันยิ่งใหญ่ ท้ังนี้เพราะขนาดท่ีใหญ่มหึมาของจอภาพทำ� ให้ผู้ชมใช้เวลานานในการรับชมภาพ
ทงั้ หมด การตดั ตอ่ ภาพยนตรจ์ อกวา้ งประเภทนจ้ี งึ มจี งั หวะทเี่ ชอ่ื งชา้ กวา่ ภาพยนตรป์ กตทิ วั่ ไป เพอ่ื ใหผ้ ชู้ ม
ไดม้ ีโอกาสได้ซึมซาบกับอรรถรสของภาพและเสยี งได้อยา่ งเตม็ ที่
กระนัน้ ภาพยนตรจ์ อกว้างมากแบบ IMAX และ OMNIMAX ก็ถอื ได้วา่ เปิดศกั ราชใหมข่ อง
โรงภาพยนตร์ ท่ีมอบสุนทรยี ภาพในการชมภาพยนตรอ์ ย่างทไ่ี ม่เคยปรากฏมาก่อน
กิจกรรม 1.3.1
เทคโนโลยมี บี ทบาทส�ำคญั อย่างไรตอ่ สุนทรียศาสตร์ภาพยนตร์
แนวตอบกิจกรรม 1.3.1
ภาพยนตร์ คือ ศิลปะที่มีรูปแบบเป็นเทคโนโลยีมากท่ีสุด อันเป็นผลลัพธ์มาจากการผสมผสาน
ระหว่าง 2 สาขาวชิ า คอื วิทยาศาสตร์ (เคมี ฟิสิกส์ วิศวกรรม จักษุกรรม) และมนุษยศาสตร์ (การเขียน
ศิลปกรรม ถ่ายภาพ การละคร) เข้าด้วยกัน โดยมีเคร่ืองจักร (กล้อง เคร่ืองบันทึกเสียง เครื่องตัดต่อ
8 IMAX หมายถึง ภาพยนตรจ์ อกวา้ งมากขนาด 360 องศา เกดิ จากการฉายภาพขนาด 70 มม. หลายภาพพร้อมๆ กนั
9 OMNIMAX หมายถึง ภาพยนตร์ท่ีถ่ายทำ� โดยใชเ้ ลนสต์ าปลา (fish-eye lens) และฉายภาพลงไปบนจอทัง้ ด้านบน
และดา้ นลา่ งของระดับสายตาผูช้ ม จงึ เป็นการขยายมมุ มองใหก้ วา้ งไกลเกนิ ขอบเขตของสายตามนุษย์