Page 45 - ภาษาและทักษะเพื่อการสื่อสาร
P. 45
อวัจนภาษาในการส่ือสาร 3-35
เรื่องที่ 3.3.1
บทบาทของอวัจนภาษา
อวัจนภาษาต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นอวัจนภาษาจากบุคคล อวัจนภาษาจากบรรยากาศและสภาพ-
แวดล้อม และอวจั นภาษาจากวตั ถุ ตา่ งกม็ ีบทบาทต่างๆ ในระหว่างการส่ือสาร ซึ่งมีรายละเอยี ดดังน้ี
1. อวัจนภาษาช่วยส่งสารท่ียากล�ำบากในการส่งได้
การสอื่ สารดว้ ยวจั นภาษาแมว้ า่ จะสามารถหอ่ หมุ้ ความหมายของการสอ่ื สารทเี่ ราตอ้ งการไดช้ ดั เจน
เพียงใด บ่อยคร้ังในสถานการณ์ท่ียากล�ำบากหรือกรณีที่บรรยากาศการสื่อสารไม่เอื้ออ�ำนวยให้การใช้
ถ้อยค�ำหรือค�ำพูดท�ำได้ การใช้อวัจนภาษาก็สามารถท�ำหน้าท่ีส่ือความได้ เช่น เราอยู่ท่ามกลางเสียงที่
ดงั อกึ ทกึ คนละฝง่ั ถนน การสง่ สญั ญาณกวกั มอื หรอื ชม้ี อื ไปทศิ ทางใดทศิ ทางหนง่ึ กส็ ามารถสอื่ สารใหเ้ ขา้ ใจ
ตรงกนั ไดว้ า่ จะต้องเดนิ ไปในทางใดโดยไม่ตอ้ งใชค้ �ำพดู หรือในกรณที ี่ในบรรยากาศงานศพ เพอ่ื นของเรา
อาจจะกำ� ลงั เศรา้ โศก เสยี ใจจากการสญู เสยี บคุ คลอนั เปน็ ทรี่ กั เราอาจเพยี งเดนิ ไปนงั่ ขา้ งๆ แลว้ กมุ มอื เพอื่ น
ไวโ้ ดยท่ีไมต่ ้องใชค้ �ำพูดใดเพ่อื แสดงออกถงึ การส่งกำ� ลังใจใหใ้ นความยากลำ� บากทเี่ พื่อนกำ� ลังเผชิญอยู่ได้
2. อวัจนภาษาสร้างความประทับใจในการสื่อสารระยะแรก
การสรา้ งความประทบั ใจเปน็ กระบวนการเรมิ่ ตน้ ความสมั พนั ธอ์ ยา่ งหนงึ่ ทส่ี ำ� คญั มาก บคุ คลจะใช้
การส่ือสารในหลากหลายวิธีเพื่อสร้างความประทับใจแรกให้แก่กันโดยเฉพาะอย่างย่ิงเม่ือต้องการให้
การด�ำเนินความสัมพันธ์น้ันราบรื่นต่อไปในอนาคต ไม่ว่าจะเป็นความสัมพันธ์ในรูปแบบทางการ ไม่เป็น
ทางการ เรามักจะใหค้ วามส�ำคญั พเิ ศษกบั การแตง่ กายในวันสมั ภาษณ์งานใหม่ วนั ทีเ่ รานดั หมายกับคู่รัก
เป็นคร้ังแรก หรือในสถานการณ์เร่ิมต้นของช่วงเวลาที่เราต้องพบปะบุคคลรอบข้างเป็นครั้งแรก เช่น
วันปฐมนิเทศ วันแรกท่ีเข้าท�ำงาน เราจะส�ำรวมกิริยาอาการต่างๆ รวมไปถึงรักษาท่าทีให้เหมาะสมกับ
ความคาดหวังทีผ่ ู้อ่ืนมตี อ่ เราเป็นพเิ ศษเพอ่ื หวังใหเ้ ขาเหล่านน้ั เกดิ ความประทบั ใจ
3. อวัจนภาษาช่วยให้การวางความสัมพันธ์ชัดเจน
อวัจนภาษานอกจากจะใช้ในการส่ือสารความหมายแล้ว ความหมายของอวัจนภาษาแต่ละชนิด
แตล่ ะประเภทกบ็ ง่ บอกถงึ ความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งกนั ของคสู่ อื่ สารหรอื ผทู้ ใี่ ชร้ หสั ทางอวจั นภาษาเหลา่ นนั้ ดว้ ย
เชน่ เราอาจเคยเดนิ จบั มอื ถอื แขนกบั ครู่ กั ของเราในเวลาทเี่ รามคี วามสขุ เปน็ ปกติ แตใ่ นวนั ทเี่ ราทะเลาะเบาะแวง้
หรอื มปี ญั หากนั การเดนิ เวน้ ระยะหา่ ง ไมจ่ บั มอื ถอื แขนกนั กเ็ ปน็ การบง่ บอกถงึ ความสมั พนั ธท์ ผ่ี ดิ ปกตไิ ป
ได้ หรือการที่เราไม่หันหน้า หรือไม่สบตาพนักงานขายในห้างสรรพสินค้าท่ีพยายามเสนอขายสินค้า
ขณะท่ีเราก�ำลังเดินผ่าน ก็เป็นสัญญาณที่บ่งบอกถึงการไม่ต้องการท่ีจะปฏิสัมพันธ์กับพนักงานคนน้ันได้
ดงั น้นั อวัจนภาษาจึงบ่งบอกและกำ� หนดรูปแบบความสมั พันธร์ ะหว่างกันของคสู่ ื่อสารได้ด้วย
