Page 27 - ลักษณะภาษาไทย
P. 27
การเปลี่ยนแปลงของภาษา 7-17
ตีนนอน
คาวา่ ตีนนอน หมายถึง “ทศิ เหนือ” ปรากฏในไตรภูมพิ ระร่วง ดังขอ้ ความท่ีวา่
“แผน่ ดนิ เบอ้ื งตีนนอนพระสเิ นรุน้ัน ชอื่ ว่าอุดรกรุ ทุ วีป โดยกว้างได้ 8,000 โยชน์”
จากตัวอย่างคาข้างต้นจะเห็นได้ว่า พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554 ไม่ปรากฏ
คาว่า ตีนนอน แต่ปรากฏในพจนานุกรมภาษาถ่ินใต้ ซึ่งให้ความหมายว่า “ทิศเหนือ, ปละตีน ท่าตีน
กว็ ่า” และภาษาถ่นิ อีสานยังปรากฏคาว่า ปะ้ ตี๋น, ปะตนี ซึ่งหมายถงึ “ทิศเหนอื , ปลายตนี ก็เรยี ก” ดงั นัน้
ศพั ทค์ าวา่ ตนี นอน จงึ มีใชใ้ นภาษาถ่นิ และถือเป็นการสญู คาศัพทท์ ่ีพอสนั นษิ ฐานคาได้
2.3 การสูญคาศัพท์ไปบางส่วน เป็นคาศัพท์ท่ีไม่ปรากฏในพจนานุกรมราชบณั ฑิตยสถาน พ.ศ.
2554 และไม่สามารถปรากฏเป็นคาอิสระ โดยจะปรากฏเป็นคาท่ีเกิดจากการประกอบกัน หรือเป็นคาที่
ใช้คู่กันกับคาอื่น หรือคาบางคาก็ไปปรากฏในภาษาถิ่นโดยจะวงเล็บว่า (ถ่ิน), (ถ่ิน-อีสาน), (ถิ่น-
พายพั ), (ถิน่ -ปกั ษ์ใต)้ กไ็ ด้ ตวั อยา่ งเชน่
เคยี ด
คาว่า เคยี ด หมายถึง “เคือง, โกรธ” ปรากฏในไตรภูมิพระร่วง ดังขอ้ ความท่วี ่า
“นางก็คดิ ในใจวา่ ชะรอยพระบาทพระราชสวามนี ี้เคียดแก่กแู ลว้ มิอาจจงิ กล่าวดัง่ นี้แกก่ ู”
จากตัวอย่างคาขา้ งต้นจะเห็นไดว้ า่ พจนานุกรมฉบบั ราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554 ปรากฏคาวา่
เคียด หมายความว่า “โกรธ, เคือง” และปรากฏเป็นคาท่ีใช้คู่กับคาว่า แค้น เป็น เคียดแค้น หมายถึง
“โกรธแค้น, เคืองแค้น” นอกจากน้ีคาว่า เคียด ยังปรากฏในภาษาถ่ินเหนือ ถิ่นอีสาน และถ่ินใต้ ซ่ึง
หมายถึง “โกรธเคือง, ไม่พอใจ, อาฆาต, พยาบาท, แค้นเคือง” ดังนั้น ศัพท์คาว่า เคียด ต้องปรากฏใช้
เปน็ คาคู่กับคาอน่ื และถอื เป็นการสูญคาศพั ท์ไปบางส่วน
งา
คาว่า งา หมายถงึ “ครอบ, คลมุ , บดบัง, ปิด” ปรากฏในไตรภูมพิ ระร่วง ดังขอ้ ความท่ีวา่
“คร้ังเถิง 15 ค่า พระอาทิตย์จิงทันพระจันทร์ รัศมีพระอาทิตย์งาพระจันทร์แลบ่มิได้เห็น
พระจนั ทร์เลย”
