Page 12 - คำแปลจามเทวีวงศ์ พงศาวดารเมืองหริปุญชัย
P. 12
J(10)
ก�รศกึ ษ�ท�งโบร�ณคดใี นบรเิ วณแอง่ ทรี่ �บเชยี งใหม่ ล�ำ พนู พบ
รอ่ งรอยก�รอยอู่ �ศยั ของคนโบร�ณม�ตงั้ แตส่ มยั กอ่ นประวตั ศิ �สตร์ สงั คม
ระยะแรกเป็นกลุ่มเล็กๆ พึ่งพ�อ�ห�รจ�กธรรมช�ติ และใช้เทคโนโลยี
ง่�ยๆ ในก�รดำ�รงชวี ิต จนร�วพุทธศตวรรษท่ี ๑๔ - ๑๕ จึงพัฒน�เปน็
สงั คมระดบั เมอื ง กลมุ่ ชนทเี่ จรญิ พวกแรกในทร่ี �บลมุ่ นค้ี อื พวกเมงคบตุ รซง่ึ
ตัง้ หลักแหลง่ อยู่บรเิ วณท่รี �บเชิงดอยสุเทพ เป็นสังคมแบบเผ่� แบง่ ออก
เปน็ หล�ยกลมุ่ อยใู่ นบรเิ วณใกลเ้ คยี งกนั แตล่ ะกลมุ่ ใชส้ ตั วเ์ ปน็ สญั ลกั ษณ์
ไดแ้ ก่ แรด ช�้ ง ววั และเนอื้ ตอ่ ม�มชี นต�่ งถนิ่ ทไี่ ดร้ บั อทิ ธพิ ลวฒั นธรรม
อนิ เดยี เข�้ ม�แตง่ ง�นกบั ชนพน้ื เมอื งกลมุ่ ทม่ี เี นอื้ เปน็ สญั ลกั ษณ์ สร้�งบ�้ น
เมอื งมลี กู หล�นปกครองสบื ตอ่ ม�เปน็ สงั คมเมอื ง ตอ่ ม�เมอื งร�้ งจงึ ไดส้ ร�้ ง
เมอื งขนึ้ ใหมค่ อื เมอื งหรปิ ญุ ไชย หรอื เมอื งหรภิ ญุ ชยั และมพี ฒั น�ก�รสบื
ม�จนปัจจบุ ัน
หลักฐ�นล�ยลักษณ์อักษรท่ีบันทึกเรื่องร�วดังกล่�วนี้มีปร�กฏ
ในจ�รึกและตำ�น�นซ่ึงเกิดข้ึน ในช่วงเวล�ท่ีพุทธศ�สน�แบบลังก�วงศ์
กำ�ลังขย�ยตัวเข้�ม�มีบทบ�ทในดินแดนภ�คเหนือ จึงทำ�ขึ้นด้วยศรัทธ�
และคว�มเช่ือในพระพุทธศ�สน�เป็นหลักใหญ่ ก�รจ�รึกข้อคว�มลงบน
แผน่ ศลิ �หรอื โลหะท�ำ ไดย้ �กและมพี น้ื ทจี่ �ำ กดั เรอ่ื งร�วทจี่ �รกึ จงึ ตอ้ งสกดั
เฉพ�ะเหตุก�รณ์ที่สำ�คัญ ข้อคว�มท่ีจ�รึกแล้วไม่ส�ม�รถเปลี่ยนแปลง
แกไ้ ขหรอื ตอ่ เตมิ ไดเ้ มอื่ เวล�ผ�่ นไป จงึ อ�จกล�่ วไดว้ �่ จ�รกึ เปน็ หลกั ฐ�น
ท่ีมีคว�มใกล้เคียงกบั เหตกุ �รณ์ทีเ่ กิดข้ึนจรงิ อยมู่ �ก
สว่ นต�ำ น�นแบ่งอย่�งกว้�งๆ ได้ ๒ ลักษณะ คือ ตำ�น�นท่ีเกิด
จ�กก�รรวบรวมเรื่องร�วต่�งๆ เล�่ ตอ่ ๆ กันม� มีทั้งนิท�น นิย�ย คติ
คว�มเช่ือของช�วบ้�น นำ�ม�เขียนและคัดลอกกันสืบม� ได้แก่ ตำ�น�น
เมือง ต�ำ น�นปูชนียสถ�นและปชู นียวัตถุท่ีส�ำ คัญ เช่น ตำ�น�นสิงหนวตั ิ