Page 14 - คำแปลจามเทวีวงศ์ พงศาวดารเมืองหริปุญชัย
P. 14
J(12)
ประวัติศ�สตร์จึงต้องผ่�นกระบวนก�รวิเคร�ะห์ สอบท�น เปรียบเทียบ
จ�กหลักฐ�นอืน่ อย่�งละเอยี ดและรอบด้�นจงึ จะไดข้ อ้ เท็จจรงิ
นอกจ�กน้ี ลกั ษณะก�รสอ่ื คว�มหม�ยในต�ำ น�นจะไมบ่ นั ทกึ อย�่ ง
ตรงไปตรงม� มกั ใชส้ ัญลักษณ์ในก�รเล�่ เรื่อง เชน่ คนทีไ่ มม่ ศี รทั ธ� ไม่
เชอ่ื ศ�สน� ไมอ่ ยใู่ นศลี ธรรม จะปร�กฏในรปู ของยกั ษ์ สง่ิ ทนี่ �่ กลวั และมี
อ�ำ น�จเหนือมนษุ ย์ ปร�กฏในรูปของผี สงิ่ ศกั ดสิ์ ิทธทิ์ ด่ี ีมีอำ�น�จพงึ กร�บ
ไหว้บูช� เซ่นสรวง ห�กเชื่อมั่นศรัทธ�ในพระพุทธศ�สน� และปฏิบัติดี
ปฏิบัติชอบจะทำ�ให้ประสบแตส่ ง่ิ ทด่ี มี ีมงคล
ก�รนำ�ตำ�น�นม�ใช้ในฐ�นะหลักฐ�นท�งประวัติศ�สตร์จึงต้อง
ตระหนักถงึ ลักษณะเฉพ�ะในก�รบันทกึ ตำ�น�นดว้ ย
เรื่องจ�มเทวีวงศ์ พงศ�วด�รเมืองหริปุญไชย
ต�ำ น�นเรอ่ื งนก้ี ล�่ วถงึ ก�รสร�้ งอ�ณ�จกั รหรปิ ญุ ไชยหรอื หรภิ ญุ ชยั
โดยมีพระพุทธศ�สน�เป็นแกนกล�ง ตำ�น�นเร่ิมเรื่องตั้งแต่คร้ังพุทธก�ล
เม่ือสมเด็จพระสัมม�สัมพุทธเจ้�เสด็จม�ในดินแดนซึ่งต่อม� คือ อ�ณ�
จักรหริภญุ ไชย จ�กนนั้ ไดก้ ล่�วถงึ ก�รสร�้ งเมืองหรภิ ุญไชย ก�รเดินท�ง
ของพระน�งจ�มเทวีม�ปกครองเมืองหริภุญไชย จนถึงก�รผนวกเมือง
หริภุญไชยเข้�กับอ�ณ�จักรล้�นน� ตำ�น�นเรื่องน้ีเขียนโดยพระโพธิรังสี
เถระ พระภิกษุ ช�วเชียงใหม่ มีชีวิตอยู่ในสมัยพระเมืองแก้ว (พ.ศ.
๒๐๓๙ – ๒๐๖๘) แตง่ เป็นภ�ษ�บ�ลเี มือ่ ประม�ณ พุทธศตวรรษที่ ๒๑
พระย�ปรยิ ตั ธิ รรมธ�ด� (แพ ต�ละลกั ษมณ)์ และพระญ�ณวจิ ติ ร (สทิ ธิ
โลจน�นนท์) แปลจ�กภ�ษ�บ�ลี พิมพ์ครั้งแรกใน พ.ศ. ๒๓๖๓ เป็น
ภ�ษ�บ�ลี พิมพ์คู่กับคำ�แปล พระร�ชช�ย�เจ้�ด�ร�รัศมี โปรดให้หอ
พระสมุดวชิรญ�ณจัดพิมพ์เผยแพร่ในง�นปลงศพเจ้�ทิพเนตร อินทวโร-
รสสรุ ิยวงศ์
