Page 177 - องค์การและการจัดการและการจัดการทรัพยากรมนุษย์
P. 177
การจัดองค์การ 4-49
จริงใจต่อกัน ซึ่งจ ะต้องผ ูกพันกันด ้วยส ัญญาท ั้งที่เป็นท างการแ ละไม่เป็นท างการท ี่จะต้องมีการร ะบุถึงค วามคาดหวัง
และค วามต อ้ งการในก ารต อบแทนซ ึง่ ก นั แ ละก นั ข องท ัง้ ส องฝ า่ ยอ ยา่ งช ดั เจน นอกจากน แี้ ลว้ ในก ารจ า้ งอ งคก์ ารภ ายนอก
นั้นองค์การควรเน้นการจ้างองค์การที่เป็นมืออาชีพหรือเชี่ยวชาญในเรื่องนั้นๆ อย่างแท้จริง เพื่อให้งานขององค์การ
ประสบความส ำเร็จตามกลยุทธ์ข องอ งค์การโดยเกิดป ระสิทธิภาพสูงสุด
(3) กลุ่มพนักงานช่ัวคราว เป็นกลุ่มบุคคลที่องค์การว่าจ้างเพื่อให้เข้ามาปฏิบัติงานบางอย่างแก่องค์การ
โดยมากมักเป็นงานด้านการบริการต่างๆ ซึ่งผู้ปฏิบัติงานประเภทนี้องค์การจะมีกำหนดระยะเวลาการจ้างในรูปของ
สัญญาไว้อย่างชัดเจน และสามารถเพิ่มขึ้นหรือลดลงได้ตามความจำเป็นหรือความต้องการขององค์การหรือของงาน
แต่ละงาน การจ้างพนักงานชั่วคราวนี้องค์การควรให้ค่าตอบแทนอย่างเป็นธรรม ตลอดจนให้โอกาสและสวัสดิการ
อื่นๆ ประกอบด้วย ไม่ว่าจะสิทธิการลาหยุด การรักษาพยาบาล โบนัส เบี้ยเลี้ยง ค่าทำงานล่วงเวลา ทุนและโอกาส
ในก ารศึกษา ฝึกอบรม ฯลฯ ซึ่งก ารให้ค ่าต อบแทนที่เป็นธ รรมนั้นก็เพื่อสร้างแ รงจ ูงใจให้บ ุคลากรเหล่าน ี้ทำงานให้กับ
องค์การอ ย่างม ีค วามผูกพันซ ึ่งกันและก ัน ตลอดจ นพร้อมที่จ ะท ำงานให้ก ับองค์การอ ย่างเต็มศ ักยภาพเพื่อก ารบ รรลุ
ผลตามวัตถุประสงค์และกลยุทธ์ข ององค์การต่อไป
องค์การแ บบแ ชม รอค มีขอ้ ดที ีส่ ำคัญค ือ ช่วยในก ารล ดข นาดอ งค์การ ช่วยให้การป ฏิบัตงิ านเกิดป ระสิทธิภาพ
ในการทำงานภ ายใต้ทรัพยากรจ ำกัดได้ และช่วยให้มีการใช้ทรัพยากรม นุษย์อ ย่างเกิดประโยชน์ส ูงสุด ส่วนข้อเสียที่
สำคัญข องอ งค์การแบบน ี้คือ หากบุคลากรทั้งส ามก ลุ่มไม่มีการประสานงานท ี่ดีแ ละไม่มีความจ ริงใจต ่อกันย่อมจะส่ง
ผลเสียต ่อก ารป ฏิบัติง านข องอ งค์การโดยร วม ตลอดจ นเกิดค วามข ัดแ ย้งร ะหว่างก ันได้ง ่าย และห ากอ งค์การภ ายนอก
ที่จ้างมาขาดความเชี่ยวชาญและความเป็นมืออาชีพย่อมส่งผลเสียแก่องค์การ หรืออาจทำให้ความลับทางธุรกิจของ
องค์การรั่วไ หลได้
นอกเหนือจากรูปแบบการจัดองค์การสมัยใหม่ข้างต้นแล้ว ยังมีแนวคิดเกี่ยวกับองค์การสมัยใหม่อีกหลาก
หลายป ระการ โดยเฉพาะก ารม ีล ักษณะเป็นอ งค์การแ บบไร้ข อบเขต (boundaryless organization) ที่ไม่มีโครงสร้าง
ไม่มีส ายก ารบ ังคับบ ัญชา ไม่มีข อบเขตข องก ารค วบคุม การดำเนินง านจ ึงเป็นไปอ ย่างอ ิสระผ ่านท ีมง านท ีม่ อี ำนาจอ ย่าง
เต็มที่ในการบ ริหารและดำเนินงานต ่างๆ โดยสมาชิกในทีมงานห นึ่งๆ จะป รับเปลี่ยนไปตามล ักษณะงานห รือโครงการ
ที่ได้รับมอบหมาย และยังมีแนวคิดร ูปแบบองค์การท ี่เกี่ยวเนื่องก ับองค์การแ บบไร้ขอบเขตอ ีกหลายแนวคิดไม่ว่าจะ
เป็นองค์การแบบอมีบา (amoeba organization) ซึ่งมีลักษณะเป็นองค์การแบบไร้ขอบเขตที่มีความสามารถในการ
ยืดหยุ่นแ ละปรับตัวส ูงเหมือนกับต ัวอ มีบาซ ึ่งเป็นส ิ่งมีชีวิตขนาดเล็กท ี่ม ียืดหยุ่นสูงในการดำรงช ีวิต โดยองค์การแบบ
อมบี าจ ะส ามารถป รบั เปลีย่ นร ะบบก ารบ รหิ ารแ ละก ารด ำเนนิ ง านไดต้ ามส ภาพแ วดลอ้ ม ประเภทข องโครงการแ ละค วาม
ต้องการของตลาด หรือองค์การแบบสปาเก็ตตี (spaghetti organization) ที่มีลักษณะเป็นองค์การไร้ขอบเขตที่มี
ขนาดเล็กเน้นค วามส ัมพันธแ์ บบแ นวร าบ รูปแ บบก ารป ฏิบัตงิ านไมแ่ น่นอนต ายตัวโดยจ ะเปลี่ยนแปลงไปต ามล ักษณะ
ของงานห รือโครงการที่เปลี่ยนแปลงไป
แนวคิดเกีย่ วก บั อ งคก์ ารส มยั ใหมย่ ังใหค้ วามส ำคัญก ับค วามเปน็ อ งคก์ ารในล กั ษณะท เี่ป็นเครือข า่ ยท ั้งภ ายใน
องค์การเองแ ละเครือข ่ายร ะหว่างอ งค์การก ับอ งค์การภ ายนอก ดังเช่น องค์การแ บบโมด ูล ่า (modular organization)
ซึ่งเป็นองค์การแบบเครือข่ายรูปแบบหนึ่งที่เน้นการจ้างงานภายนอกโดยมีการจัดแบ่งกลุ่มงานภายในองค์การน้อย
หรืออ งค์การแ บบเซลลูล่า (cellular organization) ที่เน้นค วามเป็นเครือข ่ายการปฏิบัติง านก ลุ่มเล็กๆ เสมือนเซลล์
ในร่างกายท ี่ม ีขนาดเล็กแต่ต้องป ฏิบัติง านร ่วมก ัน หรืออ งค์การแ บบด ิจิทัล (digital organization) ที่ให้ความส ำคัญ
กับการปฏิบัติงานผ่านเครือข่ายอิเล็กทรอนิกส์ โดยมีลักษณะเป็นองค์การเน้นการใช้ประโยชน์จากคอมพิวเตอร์เพื่อ
การบริหารและการปฏิบัติงาน (computer based organization) แต่อย่างไรก็ตามไม่ว่าแนวคิดรูปแบบองค์การ
สมัยใหม่จะมีมากมายเพียงใด ทุกแนวคิดล้วนให้ความสำคัญกับการมุ่งสู่การทำให้องค์การมีชีวิตชีวาให้ได้มากที่สุด
ลิขสทิ ธขิ์ องมหาวิทยาลยั สุโขทัยธรรมาธิราช
