Page 102 - การส่งเสริมสุขภาพและการป้องกันโรค
P. 102
3-48 การส่งเสริมสุขภาพแ ละก ารป ้องกันโรค
กจิ กรรม 3.3.4
เศรษฐกจิ มผี ลกระท บต ่อสขุ ภาพ และความต้องการทางส ุขภาพข องป ระชาชนอยา่ งไร
แนวต อบกจิ กรรม 3.3.4
เศรษฐกิจเป็นพื้นฐานของสังคมที่มีผลกระทบต่อสุขภาพและความต้องการทางสุขภาพของประชาชน
โดยการพัฒนาทางเศรษฐกิจมหภาคจะต้องคำนึงถึงการพัฒนาสังคมโดยส่วนรวมควบคู่กันด้วย โดยมีเป้าหมาย
สำคัญในการสร้างคนและคุณภาพของคนที่มีสุขภาวะ รวมทั้งการพัฒนาเศรษฐกิจชุมชนให้เข้มแข็งเพ่ือสร้าง
เศรษฐกิจส่วนบุคคลให้สามารถมีสถานภาพท่ีเสมอภาคกันของการอยู่ร่วมกันในสังคม สุขภาพของประชาชน
จะด ีข้นึ ถา้ ก ารบ รหิ ารจัดการท างการเงนิ ก ารคลังภาครัฐเป็นไปอย่างเหมาะส มทีท่ ำใหร้ ะบบสุขภาพมีความเสมอ
ภาคแ ละม ปี ระสทิ ธภิ าพม ากข น้ึ ซงึ่ จ ะต อ้ งเนน้ เพอื่ ก ารส รา้ งส ขุ ภาพท ดี่ ี มโี ครงสรา้ งพ น้ื ฐ านเพอื่ ก ารเขา้ ถ งึ บ รกิ าร
สขุ ภาพข องป ระชาชนได้ หากม อี ตั ราก ารว า่ งง านท ส่ี งู แ ละค วามไมม่ เี สถยี รภาพท างเศรษฐกจิ ในส งั คมเปน็ ส าเหตุ
สำคญั ต อ่ ป ญั หาส ขุ ภาพจ ติ แ ละส ขุ ภาพข องต นเอง ครอบครวั แ ละช มุ ชน นอกจากน พี้ ฤตกิ รรมก ารเลอื กใชบ้ รกิ าร
สขุ ภาพเมอื่ เจ็บป ว่ ยข้นึ อยูก่ ับฐานะท างเศรษฐกจิ หรือก ำลงั ซ้ือข องประชาชนด ว้ ย
เร่ืองท ี่ 3.3.5
การเปล่ียนแปลงส งิ่ แ วดลอ้ มท ่ีมผี ลต่อภาวะสขุ ภาพ
ความเจ็บป ่วยข องม นุษยใ์นป ัจจุบันจ ำแนกต ามส าเหตอุ อกเป็น 3 กลุ่มค ือ เกิดจ ากส ภาพแ วดล้อมห รือม ลพิษ
จากส ิ่งแ วดล้อม เกิดจ ากก ารท ำงาน รวมท ั้งก ารเกิดอ ุบัติเหตุ และเกิดจ ากว ิถีด ำเนินช ีวิต จะเห็นได้ว ่า การเปลี่ยนแปลง
ของสิ่งแวดล้อมเป็นสาเหตุหนึ่งที่มีผลกระทบต่อประชากร กล่าวคือ ทำให้มนุษย์เกิดภาวะการเจ็บป่วยและการตาย
และเป็นผลกระทบที่เห็นได้อ ย่างชัดเจน
ปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อมเป็นองค์ประกอบพื้นฐานของการเกิดโรค โดยเฉพาะโรคติดต่อ ที่ประกอบด้วยสิ่งที่
ให้เกิดโรค (Agent) บุคคลที่ได้รับเชื้อ หรือโฮสต์ (Host) และสิ่งแวดล้อม (Environment) จะเห็นได้ว่า สิ่งแ วดล้อม
นั้นไม่ได้เป็นส ิ่งท ี่ทำให้เกิดโรคแ ต่เป็นปัจจัยส นับสนุนหรือยับยั้งก ารเกิดโรค หากส ิ่งแวดล้อมเอื้อต่อการเกิดโรค เช่น
การมีแหล่งปฏิกูล การมีน้ำขัง หรืออากาศที่ร้อนเกินไป อย่างไรก็ดีสิ่งแวดล้อมในมิติที่มีผลกระทบต่อสุขภาพนั้น
หมายถ ึง การท ี่ม ีส ิ่งท ี่ท ำให้เกิดผ ลกร ะท บต ่อส ุขภาพน ั้นป นเปื้อนม าก ับส ิ่งแ วดล้อม หรือส ิ่งแ วดล้อมเป็นส ื่อก ลางท ำให้
มนุษย์สัมผัสกับสิ่งที่ก่อให้เกิดโรคเหล่านั้น นอกจากนี้มลพิษต่างๆ อาจเกิดขึ้นจากการประกอบอาชีพเกษตรกรรม
เช่น สารเคมีกำจัดศ ัตรูพ ืช มลพิษจ ากภ าคอุตสาหกรรม เช่น สารพิษจ ากก ระบวนการผลิต เป็นต้น รวมถ ึงมลพิษจาก
การคมนาคม เช่น เสียงดัง ควันพ ิษจากรถยนต์ เป็นต้น จากท ี่อ ยู่อ าศัย เช่น ขยะมูลฝอย สิ่งปฏิกูล น ้ำเสีย เป็นต้น
(สุว ิทย์ วิบุลผลประเสริฐ 2545) โดยส ิ่งแวดล้อมท ี่ม ีอิทธิพลต่อสุขภาพที่สำคัญมีด ังนี้
1. มลพิษทางอากาศ หมายถึง ภาวะอากาศที่มีสารเจือปนอยู่ในปริมาณที่สูงกว่าระดับปกติเป็นเวลา นาน
พอที่จ ะท ำให้เกิดอ ันตรายแ ก่มนุษย์ สัตว์ พืช หรือท รัพย์สินต ่างๆ อาจเกิดข ึ้นเองต ามธ รรมชาติ เช่น ฝุ่นละอองจ ากล ม
ลขิ สทิ ธขิ์ องมหาวิทยาลยั สุโขทัยธรรมาธิราช
