Page 103 - การส่งเสริมสุขภาพและการป้องกันโรค
P. 103
ปัจจัยที่มีอิทธิพลต ่อภ าวะสุขภาพของประชากร 3-49
พายุ ภูเขาไฟร ะเบิด แผ่นด ินไหว ไฟไหม้ป ่า ก๊าซธรรมชาติ เป็นต้น อากาศเสียท ี่เกิดขึ้นโดยธ รรมชาติเป็นอ ันตรายต่อ
มนุษยน์ ้อยม ากเพราะแ หล่งก ำเนิดอ ยูไ่กลแ ละป ริมาณท ีเ่ข้าส ูส่ ิ่งแ วดล้อมข องม นุษยแ์ ละส ัตวม์ นี ้อย กรณที ีเ่กิดจ ากก าร
กระทำของมนุษย์ ได้แก่ มลพิษจากท่อไอเสียของรถยนต์ โรงงานอุตสาหกรรม กระบวนการผลิต กิจกรรมด้าน
การเกษตร การระเหยข องก ๊าซบางชนิด ซึ่งเกิดจากข ยะม ูลฝอยและข องเสีย
ปญั หาส ิง่ แ วดลอ้ มโดยเฉพาะม ลพิษท างอ ากาศ เปน็ ป ญั หาค ุกคามส ุขภาพท ีส่ ำคญั ป ัญหาห นึ่ง จาก การต ิดตาม
ตรวจสอบค ุณภาพอากาศในประเทศไทย ทั้งในกรุงเทพมหานคร ป ริมณฑลและพื้นที่ต่างจ ังหวัด พบว่า ฝุ่นละอองยัง
เป็นปัญหาสำคัญ โดยเฉพาะปริมาณของก๊าซคาร์บอนมอนอกไซด์และก๊าซโอโซนที่เกินมาตรฐาน ปัญหามลพิษทาง
อากาศท ำให้ค รัวเรือนได้ร ับผลกร ะท บถึง 3.28 ล้านค รัวเรือนหรือคิดเป็น ร้อยล ะ 20.9 ของค รัวเรือนทั่วป ระเทศ โดย
ได้ร ับมลพิษจาก กลิ่น ฝุ่น ควันจ ากสถานป ระกอบก ารมากท ี่สุด รองลงม าเป็นควันพ ิษจากย านพ าหนะซ ึ่งพบว่า ครัว
เรือนท ีอ่ ยูใ่นก รุงเทพมหานครแ ละภ าคก ลางไดร้ ับผ ลกร ะท บจ ากม ลพิษท างอ ากาศม ากกว่าท ีอ่ ื่นๆ และค รัวเรือนในเขต
เทศบาลได้ร ับผ ลกระท บม ากกว่าค รัวเรือนนอกเขตเทศบาลเกิน 2 เท่า นอกจากน ี้ ยังท ำให้ประชาชนเป็นโรคท ี่เกิดจาก
มลพิษสิ่งแวดล้อมม ากขึ้นรวมทั้งก ารได้รับสารเคมีอันตราย เช่น ตะกั่ว เป็นต้น
2. มลพิษทางน้ำ น้ำเป็นปัจจัยที่สำคัญในการดำรงชีวิตมนุษย์ รวมถึงการอุปโภคบริโภคในชีวิตประจำวัน
แต่ในปัจจุบันปัญหาการขาดแคลนน้ำ และการเกิดมลพิษทางน้ำ ยิ่งทวีความรุนแรงขึ้นทุกขณะ เนื่องจากผู้ใช้น้ำ
ส่วนใหญ่ข าดก ารรับรู้และจิตสำนึกร ับผิดช อบต่อปัญหาท ี่เกิดขึ้น ในอนาคตอ ันใกล้สถานการณ์ของทรัพยากรน้ำอ าจ
เกิดปัญหาใหญ่ถ ึงข ั้นวิกฤต โดยเฉพาะในด ้านก ารข าดแคลนน ้ำ ทั้งนี้เนื่องจากแ นวโน้มที่จะเกิดภ ัยแล้งม ากข ึ้น น้ำใน
แหล่งน้ำต ่างๆ มีค ุณภาพลดลง และการใช้น ้ำฟ ุ่มเฟือยในก ิจการต่างๆ เช่น เกษตรกรรม อุตสาหกรรม พาณิชย กรรม
การใช้น้ำในค รัวเรือนแ ละธุรกิจ บริการต่าง ๆ เป็นต้น
3. มลพิษทางดิน ดินที่เสื่อมค่าไปจากเดิมและ/หรือมีสารมลพิษเกินขีดจำกัดจนเป็นอันตรายต่อสุขภาพ
ตลอดจนการเจริญเติบโตของพ ืช และส ัตว์ ทั้งโดยท างต รงและทางอ ้อม
ปญั หาม ลพษิ ข องด นิ เกดิ ข ึน้ จ ากก ารท ำลาย หรอื การเกดิ ก ารถ ดถอยข องค ณุ ภาพห รอื ค ณุ ลกั ษณะข องส ภาวะใด
สภาวะห นึ่งที่เกิดจ ากม ลส าร (Pollutant) ที่ก ่อให้เกิดมลภาวะ ดินเป็นอนุภาคที่มีข นาดเล็กส ามารถฟ ุ้งกระจายไปใน
อากาศ ก่อให้เกิดปัญหาม ลพิษท างอ ากาศ ซึ่งค วามร ุนแรงนั้นข ึ้นอยู่กับว ่า อนุภาคดินนั้นมีองค์ประกอบอ ย่างไร และ
สภาพทางอุตุนิยมวิทยาสภาพพื้นที่ ในกรณีที่คล้ายคลึงกัน หากอนุภาคดินถูกพัดพาไปยังแหล่งน้ำ ดินที่เป็นมลพิษ
จะก่อให้เกิดปัญหามลพิษทางน้ำโดยตรงทั้งทางคุณภาพและปริมาณ อีกทั้งยังก่อให้เกิดปัญหาโดยอ้อมเมื่ออนุภาค
ดินน ั้นมีธ าตุอาหารท ี่ส ่งเสริมการเจริญเติบโตของพ ืชน ้ำ ก่อให้เกิดภาวะขาดออกซิเจนในแ หล่งน้ำ สัตว์น ้ำในแ หล่งน้ำ
นั้นได้ร ับผ4.ล กมรละพทบิษทเกาิดงเกสลียิ่นงเหเสมีย็นงขดอังงก(L๊าoซuไขd่เนN่าo(iHsyed) rหoรgือeเnสียSuงรlfบidกeว;นH2(SN)oise) สภาวะที่มีเสียงดังเกินปกติหรือ
เสียงดังต่อเนื่องยาวนานจนก่อให้เกิดความรำคาญ หรือเกิดอันตรายต่อระบบการได้ยินของมนุษย์และหมายรวมถึง
สิ่งแวดล้อมที่มีเสียงสร้างความรบกวน ทำให้เกิดความเครียดทั้งทางร่างกายและจิตใจ ทำให้ตกใจ หรือกระทบต่อ
การได้ยินได้ เช่น เสียงด ังมาก เสียงต ่อเนื่องยาวนานไม่จ บส ิ้น เป็นต้น มลพิษทางเสียงเป็นห นึ่งในปัญหาส ิ่งแวดล้อม
ของเมืองใหญ่ที่เกิดพร้อมกับการเปลี่ยนแปลงทางวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและวัฒนธรรมรวมถึงการเติบโตทาง
เศรษฐกิจไม่ว่า จะเป็นเสียงดังจากยานพาหนะที่ใช้เครื่องยนต์เสียงดังจากเครื่องจักร เสียงดังจากการก่อสร้าง เสียง
ดังจากเครื่อง ขยายเสียง โทรทัศน์ วิทยุ และอุปกรณ์ส ื่อสาร เสียงเรียกเข้าโทรศัพท์มือถือ รวมทั้งเสียงสนทนาท ี่ด ัง
เกินควรแ ละไม่ถูกก าลเทศะ
จากปัญหาเสียงท ี่เกิดข ึ้นท ำให้ครัวเรือนได้ร ับผ ลกร ะท บค ิดเป็น ร้อยละ 15.6 ของค รัวเรือนท ั้งประเทศ โดย
ไดร้ ับม ลพิษท างเสียงจ ากก ารจ ราจรท างบ กม ากท ี่สุด รองล งม าเป็นส ถานป ระกอบก ารแ ละจ ากช ุมชนท ีอ่ าศัย หรือธ ุรกิจ
ลิขสิทธิข์ องมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช
