Page 160 - การส่งเสริมสุขภาพและการป้องกันโรค
P. 160
5-48 ก ารส ่งเสริมสุขภาพแ ละก ารป้องกันโรค
ที่ค รอบคลุมถ ึงก ารเปลี่ยนแปลงป ัจจัยแ วดล ้อม อื่นๆ ที่ไม่ใช่เฉพาะร ะดับป ัจเจก เช่น การช ี้แนะแ ละส นับสนุนน โยบาย
สาธารณะด้านส ุขภาพ ปรับเปลี่ยนสิ่งแ วดล้อมท างก ายภาพแ ละส ังคม ซึ่งต ้องอ าศัยค วามร ่วมมือและก ารทำงานแ บบ
หุ้นส ่วนจากทุกภาคเครือข ่ายมากข ึ้น เป็นต้น
การพัฒนาสมรรถนะในการเสริมพลังให้แก่บุคลากรสาธารณสุข สามารถประยุกต์จากรูปแบบกระบวนการ
ปรับปรุงการปฏิบัติงานของบุคลากร (Human Performance Improvement; HPI) ของสภาอเมริกันด้านการฝึก
อบรมแ ละพ ัฒนา (American Society for Training and Development; ASTD) ที่ม ีกระบวนการ 6 ขั้นตอน ดังนี้
(Rothwell, Hohne, and King, 2007) ดังภาพท ี่ 5.5
วิเคราะห์ วิเคราะห์ กำหนด จัดก ิจกรรม การจ ัดการ การว ัด
การ สมรรถนะ วิธีก าร พัฒนา การ และ
ปฏิบัติง าน ที่เป็น พัฒนา สมรรถนะ เปลี่ยน ประเมินผล
ส่วนข าด สมรรถนะ แปลง
ภาพท่ี 5.5 รูปแบบกระบวนการปรบั ปรุงการปฏบิ ัติง านของบ คุ ลากร
ท่มี า: ดัดแปลงจาก ASTD human performance improvement process model (Rothwell, Hohne, and King, 2007: 14)
1. วิเคราะหก์ ารปฏบิ ตั ิงาน (Performance Analysis) เป็นขั้นต อนแ รกข องก ารป รับปรุงก ารปฏิบัติง านข อง
บุคลากร ซึ่งจ ะต้องมีการว ิเคราะห์ก ารป ฏิบัติงานข องบุคลากรท ั้งในอ ดีต ปัจจุบัน และอนาคตว่า มีส่วนขาดอะไร หรือ
การปฏิบัติงานในด้านใดไม่เป็นไปตามที่คาดหวัง (Human Performance Gap) เช่น ในอดีตที่ผ่านมาการทำงาน
พฒั นาส ขุ ภาพข องป ระชาชนไมส่ ามารถล ดป ัญหาโรคต ิดตอ่ แ ละโรคไมต่ ิดตอ่ ในช มุ ชน และข าดค วามย ัง่ ยืนในก ารแ ก้ไข
ปัญหา หรือป ัจจุบันพ บว ่า บุคลากรย ังเป็นฝ ่ายชี้นำโครงการพัฒนาสุขภาพในช ุมชน การท ำงานขาดก ารมีส ่วนร่วมข อง
ชุมชนและหน่วยงานต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง และในอนาคตบุคลากรของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลต้องมีศักยภาพ
ในก ารส่งเสริมสุขภ าพและป ้องกันโรคโดยก ารเสริมพ ลังให้ชุมชนมีส่วนร่วมแ ละส่งเสริมให้ช ุมชนมีความเข้มแ ข็งเพิ่ม
ขึ้น เป็นต้น ซึ่งในข ั้นนี้จ ะท ำให้เห็นส ่วนขาดของก ารปฏิบัติงานท ี่ไม่เป็นไปต ามเป้าห มายท ี่ค าดห วัง และส ะท้อนค วาม
จำเป็นท ี่ต้องปรับปรุงให้ด ีขึ้น
2. วิเคราะหส์ มรรถนะทเี่ ปน็ ส ว่ นขาด หรอื การว เิ คราะห์หาสาเหตุ (Cause Analysis) เป็นขั้นต อนที่สองหลัง
จากก ารห าส ว่ นข าดในก ารป ฏิบตั งิ านแ ลว้ จะต อ้ งม กี ารว ิเคราะหส์ าเหตทุ ีแ่ ทจ้ ริงข องก ารป ฏิบัตงิ านข องบ คุ ลากรท ไี่มเ่ป็น
ไปตามท ี่ค าดหวัง ซึ่งในข ั้นนี้จะต้องค ้นหาว ่า สาเหตุเกิดจากอะไร ซึ่งสาเหตุส ำคัญส ่วนหนึ่งคือ การที่บุคลากรที่ท ำงาน
สาธารณสุขขาดสมรรถนะที่จำเป็นในการทำงานตามบทบาทหน้าที่ดังกล่าว ซึ่งหากมีการตั้งมาตรฐานการปฏิบัติงาน
ไว้ว่า บุคลากรสาธารณสุขจะต้องมีความสามารถในการดำเนินงานด้านการเสริมพลังประชาชนและชุมชนเป้าหมาย
และม ีก ารกำหนดส มรรถนะท ี่จำเป็นในการเสริมพ ลังที่ร ะบุไว้ในเรื่องท ี่ 5.3.2 จะต ้องค ้นหาว ่า บุคลากรข าดสมรรถนะ
ในด ้านใด ที่ควรมีก ารสร้างห รือพัฒนาให้มีเพิ่มเติมเพียงพอต ่อการปฏิบัติงานด้านก ารเสริมพ ลัง
3. กำหนดวธิ กี ารพัฒนาสมรรถนะ หรือวิธกี ารแก้ไข (Intervention) ขั้นตอนนี้เป็นการเลือกวิธีการแก้ไขท ี่
สอดคล้องและเหมาะสมกับส าเหตุของป ัญหาที่ว ิเคราะห์ได้ในขั้นตอนที่ส อง เช่น ถ้าพ บว ่า ขาดส มรรถนะด ้านการเป็น
ผู้นำการเปลี่ยนแปลง จะต้องแ ก้ไขโดยก ารฝึกอ บรมและพัฒนาที่เหมาะส มท ั้งในร ะยะสั้นและระยะย าว การวางแผน
ลิขสทิ ธข์ิ องมหาวทิ ยาลัยสโุ ขทยั ธรรมาธริ าช
