Page 159 - การส่งเสริมสุขภาพและการป้องกันโรค
P. 159
การเสริมพ ลังในการส ่งเสริมสุขภาพและก ารป้องกันโรค 5-47
2) การช่วยพัฒนาศักยภาพให้แก่ผู้อื่นในเรื่องการเรียนรู้ การคิดอย่างมีวิจารณญาณ และการวิเคราะห์
การสนบั สนุนให้เกดิ ก ารสนทนาแ ลกเปลยี่ นม ุมมองท่ีน ำไปส ู่การเปลยี่ นแปลง
3) การสนับสนุนให้สมาชิกชุมชนสามารถระบุปัญหาที่สำคัญของกลุ่ม/ชุมชน การกำหนดกลยุทธ์
เพ่ือการแก้ไขปัญหา การเสริมพลังให้สมาชิกชุมชนเข้าใจสถานการณ์ท่ีแท้จริงและลงมือปฏิบัติเพื่อให้เกิด
การเปลี่ยนแปลงท ีด่ ขี น้ึ
4) การสนับสนุนให้เกิดการพัฒนากลวิธีการร่วมมือกันขององค์กรต่างๆ ในชุมชน และช้ีให้เห็น
ประโยชนจ์ ากการรว่ มม อื ก ัน
เรื่องท ่ี 5.3.3
แนวทางการส รา้ งส มรรถนะบ ุคลากรในก ารเสรมิ พลัง
การสร้างสมรรถนะบุคลากรและทีมในการเสริมพลังมีจุดมุ่งหมายเพื่อเปลี่ยนแปลงวิธีการทำงาน ความรู้
ความสามารถ ทักษะและทัศนคติของบุคลากรให้เป็นไปทางที่พึงประสงค์ เพื่อให้บุคลากรที่ได้รับการพัฒนาแล้วนั้น
สามารถป ฏิบัติง านต ามแ นวคิดก ารเสริมพ ลังให้แ ก่บ ุคคล องค์กรแ ละช ุมชนได้ผ ลต ามว ัตถุประสงค์ข องอ งค์การอ ย่าง
มีป ระสิทธิภาพ แนะนำพ าองค์กรให้ผ ่านพ้นอุปสรรคแ ละนำไปสู่ว ิสัยท ัศน์ข ององค์การได้ตามที่มุ่งหวังไว้
การที่บุคลากรสาธารณสุขจะเสริมพลังกลุ่มหรือชุมชนเป้าหมายในการส่งเสริมสุขภาพและป้องกันโรคให้
ประสบความสำเร็จ จำเป็นต้องมีการพัฒนาความรู้ ทักษะ และจำเป็นต้องมีค่านิยมและทัศนคติที่สอดคล้องกับ
ก ารส ร้างเสริมสุขภ าพช ุมชน (Ewles and Simnett, 2003: 309) ดังนี้
ในเรื่องข องส มรรถนะท ีจ่ ำเป็นไดก้ ล่าวไวแ้ ล้วในเรื่องท ี่ 5.3.2 ในท ีน่ ีจ้ ะเน้นเฉพาะป ระเด็นค ่าน ิยมแ ละท ัศนคติ
ทีส่ อดคล้องก ับก ารท ำงานเสริมพ ลังช ุมชน ซึ่งจ ำเป็นต ้องเน้นย ้ำใหบ้ ุคลากรย ึดม ั่นในห ลักก ารแ ละม อี ุดมการณเ์กี่ยวก ับ
การท ำงานส ร้างเสริมสุขภ าพแ ละป ้องกันโรคโดยใช้ช ุมชนเป็นฐ าน และร ะลึกเสมอว ่า บทบาทข องต นค ือ ผู้ส นับสนุนให้
ชุมชนมีความส ามารถในการจ ัดการปัญหาส ุขภาพข องต น ไม่ใช่เป็นผ ู้ท ำงานห ลัก ทั้งนี้ต้องให้ความสำคัญก ับมุมมอง
เรื่องสุขภาพ ที่ไม่ใช่เฉพาะเพียงเรื่องการเจ็บป่วยแต่เป็นเรื่องของสุขภาวะซึ่งเกี่ยวข้องกับปัจจัยหลายด้านที่สัมพันธ์
กับค วามเป็นอ ยู่ที่ดีของช ุมชน เช่น อาชีพ การศ ึกษา เป็นต้น และพยายามแ ก้ไขความไม่เท่าเทียมก ันในด ้านส ุขภาพ
เช่น ผู้ด ้อยโอกาสที่เข้าไม่ถึงบ ริการ เป็นต้น
การท ีจ่ ะพ ัฒนาค ่าน ิยมแ ละท ัศนคตดิ ังก ล่าวในเชิงล ึกแ ละข ยายภ าพช ัดใหก้ ับบ ุคลากร จำเป็นต ้องใหบ้ ุคลากร
มีความร ู้ในประเด็นส ำคัญ เช่น สาเหตุและสภาพข องค วามไม่เท่าเทียมก ันด้านส ุขภาพ อิทธิพลข องปัจจัยด ้านเชื้อชาติ
เพศท แี่ ตกต า่ งก นั เปน็ ตน้ และป จั จยั อ ืน่ ๆ ทสี่ ง่ ผ ลใหเ้ กดิ ค วามไมเ่ ทา่ เทยี มด งั ก ลา่ ว การต ระหนกั ถ งึ ป จั จยั ด า้ นโครงสรา้ ง
ทางส ังคม นโยบาย และอ ำนาจท ี่กระทบต ่อความเป็นอยู่และสุขภาพข องค นในชุมชน เช่น การที่เด็กในช ุมชนขาดสาร
อาหาร เกิดจ ากค รอบครัวในช ุมชนข าดโอกาสในก ารเข้าถ ึงท รัพยากรแ ละแ หล่งอ าหารท ี่ม ีค ุณค่า การท ี่เกษตรกรถ ูกเอา
รดั เอาเปรยี บในเรือ่ งร าคาผ ลผลติ ระบบก ารส ง่ เสรมิ ก ารเกษตรแ ละก ารต ลาดข องร ฐั ท ลี่ ม้ เหลว แทนทจี่ ะม องว า่ เกดิ จ าก
พ่อแ ม่เด็กไม่ส นใจ ไม่มีค วามร ู้ เป็นต้น การท ี่บ ุคลากรม ีม ุมม องด ังก ล่าวจ ะน ำไปส ู่ก ารม องก ลวิธีก ารส ร้างเสริมสุขภ าพ
ลิขสิทธิข์ องมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธริ าช