Page 75 - การส่งเสริมสุขภาพและการป้องกันโรค
P. 75
ปัจจัยท ี่มีอ ิทธิพลต ่อภาวะส ุขภาพข องประชากร 3-21
ปลี ะน อ้ ยก ว่า 10,000 คน ซึง่ แนวโนม้ ก ารเสียช ีวิตจ ะล ดล งเรือ่ ยๆ เนือ่ งจากรัฐจ ดั บ รกิ ารด แู ลร กั ษาท ัว่ ถ ึงม ากข ึ้น พรอ้ ม
ทั้งร ณรงค์ให้ป ระชาชนตรวจเอดส์กันม ากข ึ้น ก่อนท ี่จะป่วยข ึ้นมา
อย่างไรก ็ตาม ในระยะ 4-5 ปีที่ผ่านม า มีตัวชี้บ่งหลายตัวที่ส่งสัญญาณว่า เอดส์ก ำลังจะก ลับมาระบ าดห นัก
อีกร ะลอกห นึ่งในบ ้านเรา สัญญาณแ รกค ือ ความช ุกข องก ารต ิดเชื้อเอชไอว ี (HIV Prevalence) ในก ลุ่มช ายร ักช ายต าม
เมืองใหญ่ๆ เพิ่มสูงข ึ้นอย่างน ่าตกใจ เช่น เมื่อปี 2546 ชายร ักช ายที่เป็นน ักเที่ยวในกรุงเทพมหานครติดเอดส์ร้อยละ
18 เพิ่มข ึ้นเป็นร ้อยละ 27 ในป ี 2548 และเพิ่มขึ้นเป็นร้อยละ 32 ในการส ำรวจเมื่อปี 2550 ในขณะที่ความช ุกข องการ
ติดเชื้อเอชไอว ีในป ระชากรกลุ่มว ัยเจริญพันธุ์ท ั่วไปในป ระเทศไทยมีเพียงร ้อยล ะ 2 เท่านั้น การแ พร่ร ะบาดเพิ่มข ึ้นข อง
เชื้อเอชไอว ใีนก ลุ่มช ายร ักช ายเป็นป รากฏการณท์ ีเ่กิดข ึ้นท ั่วโลกในข ณะน ี้ ไมว่ ่า จะเป็นป ระเทศพ ัฒนา หรือก ำลังพ ัฒนา
แตส่ ถานการณ์เอดสใ์นก ลุ่มช ายร ักช ายในไทยร ุนแรงก ว่าท ุกป ระเทศท ั่วโลก ในร ะยะ 2 ปที ีผ่ ่านม า มเียาวชนอ ายตุ ่ำก ว่า
18 ปีม ารับคำปรึกษาและต รวจเอดส์ที่คลินิกนิรนามของส ภากาชาดไทยเพิ่มม ากขึ้น พบความช ุกข องการติดเชื้อเอดส์
ประมาณร ้อยละ 12 ส่วนก ารติดเชื้อในก ลุ่มติดย าเสพติดโดยก ารฉีดยังคงอ ัตราสูงมาตลอดร ะยะเวลา 18 ปีที่ผ ่านมา
กล่าวคือประมาณร้อยละ 40 ของผ ู้ติดยาเสพติดโดยก ารฉีดจะติดเชื้อเอดส์
1.4 ไข้มาลาเรีย ข้อมูลจากสำนักงานนโยบายและยุทธศาสตร์ สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข
ปี 2551 รายงานจำนวนตายด้วยไข้มาลาเรียทั้งหมด 101 ราย เพิ่มขึ้นจากปี 2550 จำนวน 4 ราย จำนวนตายเพิ่ม
ขึ้นร้อยละ 4.0 อัตราตายด้วยไข้มาลาเรียต่อป ระชากรแสนคนเพิ่มข ึ้นจาก 0.15 ในปี 2550 เป็น 0.16 ในปี 2551 ซึ่ง
เป็นไปตามเป้าหมายท ี่ก ำหนดไว้คือ สิ้นปี 2554 อัตราตายไม่เกิน 0.2 ต่อป ระชากรแสนคน ส่วนอัตราป่วยต ายด้วย
ไข้มาลาเรีย (Case Fatality Rate; CFR) เพิ่มจากร้อยละ 0.27 ในป ี 2550 เป็นร ้อยละ 0.38 ในปี 2551 อัตราป่วย
ด้วยไข้มาลาเรียต่อป ระชากรพันคน ปีงบประมาณ 2551 เท่ากับ 0.41 ซึ่งส ูงกว่าเป้าห มายท ี่กำหนดไว้เมื่อสิ้นปี 2554
คือ ไม่เกิน 0.4 ต่อประชากรพันคน จำนวนผู้ป่วยใหม่ในปี 2551 พบจำนวน 26,064 ราย ลดลงจากปีงบประมาณ
2550 จำนวน 9,525 ราย หรือลดลงร ้อยล ะ 26.8 จำนวนก ารเจาะโลหิตผู้สงสัยเป็นผู้ป่วยใหม่เท่ากับ 1,971,564 ราย
ซึ่งลดล งจ ากป ีที่ผ่านม า จำนวน 121,517 ราย หรือล ดลงร ้อยละ 5.80 อุบัติการณ์ของโรคในบางพ ื้นที่ม ีแนวโน้มเพิ่ม
ขึ้นเนื่องจากเกิดเหตุการณ์ความไม่สงบภายในประเทศโดยเฉพาะอย่างยิ่งใน 3 จังหวัดภาคใต้ ได้แก่ จังหวัดยะลา
นราธิวาส และสงขลา ทำให้เจ้าหน้าที่มาลาเรียไม่สามารถดำเนินการค้นหาผู้ป่วยได้อย่างทั่วถึง นอกจากนี้ในจังหวัด
ชายแดนภาคตะวันออก ได้แก่ จังหวัดระยอง ชลบุรี และจันทบุรี มีแนวโน้มของการติดเชื้อมาลาเรียชนิดไวแวกซ์
(P. vivax) สูงขึ้นจึงจ ำเป็นต้องเพิ่มการเฝ้าระวังโรคในพื้นที่ดังก ล่าวให้มากข ึ้น
1.5 วณั โรค เป็นโรคต ิดต่อระบบทางเดินห ายใจที่เป็นสาเหตุก ารต ายของผู้ป่วยม ากกว่า 5,000 คนต่อ
วันในป ระเทศต ่างๆ ทั่วโลก หรือป ระมาณ 2 ล้านค นในแ ต่ละป ี มกี ารค าดป ระมาณว ่า ประชากรโลกจ ำนวนห นึ่งในส าม
ติดเชื้อว ัณโรค และร ้อยล ะ 5 – 10 ของผ ู้ต ิดเชื้อว ัณโรคด ังก ล่าว จะก ลายเป็นผ ู้ป ่วยในเวลาต ่อม า องค์การอ นามัยโลก
คาดว่า ระหว่าง ค.ศ. 2002 – 2020 จะม ีผู้ติดเชื้อว ัณโรคร ายใหม่ จำนวน 1,000 ล้านคน ในจ ำนวนน ี้ 150 ล้านคน
จะล้มป่วย และ 36 ล้านคน จะเสียชีวิต หากไม่มีระบบป้องกันและควบคุมโรคอย่างเข้มแข็ง และในทุกปีประชากร
จำนวน 8 ลา้ นค นต อ้ งป ว่ ยด ว้ ยว ณั โรค และร อ้ ยล ะ 95 อยใู่ นป ระเทศท กี่ ำลงั พ ฒั นา ปญั หาส ำคญั ข องว ณั โรคในป จั จบุ นั
ที่กลับเพิ่มข ึ้นมีส าเหตุจากห ลายป ระการคือ การแ พร่ระบาดข องเชื้อเอชไอวี การด ื้อยา (Multiple Drug Resistant)
ความค รอบคลุมในการร ักษาพ ยาบาล คุณภาพของแ ผนงานว ัณโรคแห่งช าติ (Quality of National Tuberculosis
Program; NTP) และก ารเคลื่อนย้ายป ระชากร โดยเฉพาะแรงงานต ่างชาติที่เข้าม าประกอบอาชีพในประเทศไทย
2. โรคไม่ติดต่อ โดยเฉพาะโรคเรื้อรังเป็นปัญหาสำคัญและมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยองค์การ
อนามัยโลกได้ระบุว่า ในปี 2548 ทั่วโลกมีผู้เสียชีวิตจากโรคเรื้อรัง 35 ล้านคน ซึ่งมีค่าประมาณ 2 เท่าของผู้ที่เสีย
ชีวิตจากโรคติดเชื้อทั้งหมด (รวมผู้ติดเชื้อเอชไอวี/โรคเอดส์ มาลาเรีย และวัณโรค) มารดาและเด็กที่อยู่ในครรภ์
ลิขสทิ ธขิ์ องมหาวทิ ยาลัยสโุ ขทยั ธรรมาธริ าช