Page 9 - พฤติกรรมมนุษย์และจริยธรรมทางเศรษฐกิจและธุรกิจ
P. 9
จริยธรรมของอ งค์กรธุรกิจ 8-7
ขณะเดียวกันในป ระเทศส หร าชอ าณาจักร ไดอ้ อกร ายงานข อง Higges&Smith ในเดือนม กราคม พ.ศ. 2546
เพื่อว างระบบก ารป รับปรุงก ารดูแลกำกับกิจการด้วยเช่นกัน
ความเคลื่อนไหวในการปรับปรุงระบบการกำกับดูแลกิจการของทั้งสองประเทศนับเป็นจุดเริ่มต้นสำคัญที่
นำไปสู่การเคลื่อนไหวปรับปรุงระบบการกำกับดูแลกิจการทั้งในระดับประเทศของประเทศอื่นๆ และระดับองค์การ
ระหว่างป ระเทศต ามม า
2. ความหมายข องก ารกำกบั ด ูแลกิจการ
ได้ม ีผู้ให้ค วามหมายของก ารกำกับดูแลกิจการไว้ในลักษณะที่แตกต ่างก ันหลายค วามหมาย เช่น
เวสท์ฟาล์แ ละซ าจ าค (Westphal & Zajac, 1997) ได้ให้ค วามห มายข องการกำกับด ูแลกิจการว ่าหมายถ ึง
“ระบบที่ธุรกิจใช้ในก ารบริหารแ ละควบคุมกิจการ”
คราคอฟสกี (Krakovsky, 2002) ได้ให้ค วามหมายที่เฉพาะเจาะจงลงไปก ว่าน ั้นว่าคือ หมายความถ ึง คณะ-
กรรมการบริหารซึ่งเป็นผู้แทนผู้ถือหุ้นหรือผู้เป็นเจ้าของโดยได้กล่าวถึงบทบาทของผู้จัดการว่ามีบทบาทในการดึงดูด
เงินและทุนมนุษย์แล้วนำมาสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจให้แก่ผู้เป็นเจ้าของทุนหรือผู้ถือหุ้นในระยะยาว ขณะเดียวกันก็
เคารพในผ ลประโยชน์ของผ ู้ม ีส่วนได้ส ่วนเสียอื่นๆ ตลอดจ นสังคมส่วนรวม
เปโตร วคิ และล าซ าเรว คิ (Petrovic&Lazarevic, 2003) ไดใ้ หค้ วามห มายข องก ารก ำกบั ด แู ลก จิ การว า่ ห มายถ งึ
“การวางกฎเกณฑ์ภายในเพื่อเป็นตัวชี้ถึงการกระจายสิทธิและความรับผิดชอบในการบริหารจัดการ ได้แก่ คณะ-
กรรมการบริหาร ผู้เป็นเจ้าของทุน และผู้ม ีส ่วนได้ส่วนเสียอื่นๆ”
พารก์ ินส ัน (Parkinson, 1994) ไดใ้หค้ วามห มายข องก ารก ำกับด ูแลก ิจการว ่าห มายถ ึง “กระบวนการด ูแลแ ละ
ควบคุมเพื่อป ระกันว ่าการด ำเนินงานข องบริษัทจ ะเป็นไปในทิศทางท ี่สอดคล้องกับผ ลป ระโยชน์ของผู้ถือห ุ้น”
คีเซย์ และไรท์ (Keasey&Wright, 1993) ได้ให้ค วามห มายข องก ารก ำกับด ูแลก ิจการว ่าห มายถ ึง “โครงสร้าง
กระบวนการ วัฒนธรรม และระบบที่ท ำให้ก ารประกอบการของอ งค์กรประสบผ ลส ำเร็จ”
จิลล์ โซโลมอน (Jill Solomon, 2007) อธิบายคำว่า “governance” ว่ามาจากคำภาษาละตินคำว่า
“gubernare” หมายถึง “to steer” หรือ การคัดท้ายหรือถือหางเสือ ซึ่งปกติจะใช้กับการขับรถ ขณะที่คำว่า
“corporate” หมายถ งึ การป ระกอบก จิ การในล กั ษณะข องน ติ บิ คุ คลโดยห วงั ก ำไร ดงั น ัน้ ค ำว า่ corporate governance
จึงม คี วามห มายเกีย่ วขอ้ งก ับก ารช ีน้ ำ (direct) มากกว่าก ารค วบคมุ (control) และค วามห มายข องก ารก ำกับด ูแลก จิ การ
อาจแ บง่ อ อกไดเ้ ปน็ ค วามห มายอ ยา่ งแ คบซ ึง่ ค รอบคลมุ เฉพาะค วามส มั พนั ธร์ ะหวา่ งบ รษิ ทั แ ละผ ถู้ อื ห ุน้ (shareholders)
ขณะท คี่ วามห มายอ ย่างก ว้างจ ะค รอบคลมุ ถ ึงค วามร บั ผ ดิ ช อบข องบ ริษัทท มี่ ตี อ่ ก ลุ่มอ ืน่ ๆ ดว้ ย หรอื ท ีเ่รยี กว า่ ผ ูม้ สี ่วนได้
ส่วนเสีย (stakeholders) ซึ่งได้แก่ พนักงาน ผู้บริโภค ผู้ขายสินค้า ตลอดจนประชาชนทั่วไป ซึ่งตามความหมายนี้
จะทำให้การกำกับดูแลกิจการครอบคลุมไปถึงเรื่องของความรับผิดชอบขององค์กรธุรกิจที่มีต่อสังคม (Corporate
Social Responsibility: CSR) ด้วย
สมาคมผู้ตรวจสอบภายในแห่งประเทศไทย ได้ให้ความหมายของการกำกับดูแลกิจการที่ดีว่าคือ หลักใน
การบริหารจ ัดการธ ุรกิจทุกประเภท ทุกขน าด ให้เจริญเติบโตอ ย่างมั่นคง ด้วยก ารสร้างกลไกค วบคุมการดำเนินง าน
ขององค์กรให้เป็นไปอย่างโปร่งใส และเกิดความเป็นธรรมต ่อผู้ถือหุ้น คณะกรรมการ ผู้บริหาร พนักงาน คู่ค ้า ลูกค้า
ตลอดจ นรับผ ิดชอบต่อช ุมชนและสิ่งแ วดล้อม
ตลาดหลักทรัพย์แห่งป ระเทศไทย ได้ให้คำจำกัดความข องค ำว ่า “การก ำกับด ูแลก ิจการ” ว่าค ือ “ระบบที่จัด
ให้มีโครงสร้างและกระบวนการของความสัมพันธ์ระหว่าง คณะกรรมการ ฝ่ายจัดการ และผู้ถือหุ้น เพื่อสร้างความ
ลิขสิทธ์ิของมหาวทิ ยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช