Page 130 - สังคมโลก
P. 130
7-24 สังคมโลก
2. สงครามนอกแบบ
สงครามนอกแบบคือสงครามที่มีการดำ�เนินการทุกวิถีทางเพื่อที่จะให้ได้รับชัยชนะ ซึ่งอาจเป็นการผสมผสาน
ระหว่างการสู้รบตามแบบที่ดำ�เนินตามระเบียบแบบแผนการรบทางทหาร และการปฏิบัติการนอกระบบ อาทิ การ
แทรกซึมเข้าไปในแนวหลังของข้าศึก การโฆษณาชวนเชื่อเพื่อทำ�ลายศัตรู การให้การสนับสนุนฝ่ายต่อต้านรัฐบาล
ของข้าศึก การก่อวินาศกรรมหรือลอบสังหารบุคคลสำ�คัญเพื่อสร้างบรรยากาศแห่งความสับสนและความกลัว การ
บ่อนทำ�ลายโครงสร้างพื้นฐานทางเศรษฐกิจและคมนาคมของรัฐศัตรู ปิดกั้นการขนส่งเครื่องอุปโภคบริโภคของศัตรู
เพื่อทำ�ลายขวัญของพลเรือนซึ่งจะมีผลทำ�ให้แนวหน้าของข้าศึกขาดแคลนเสบียงสิ่งของไปด้วย เป้าหมายสูงสุดของ
สงครามนอกแบบอยู่ที่ประชากรและองค์กรการเมืองของศัตรู การทำ�ลายฐานทางสังคม เศรษฐกิจ และการเมืองจะ
เป็นการตัดกำ�ลังสมรรถภาพทางทหารของศัตรู อาจเป็นการเหนี่ยวรั้งกองทัพของศัตรูให้หยุดการโจมตีหรือต่อต้าน
แม้จะยังสามารถดำ�เนินการทางทหารได้อยู่ อาวุธที่ใช้ในการทำ�สงครามมีทุกรูปแบบ ทั้งอาวุธที่มีอำ�นาจทำ�ลายล้างสูง
และอาวุธที่มีเทคโนโลยีทันสมัย ตัวอย่างของสงครามนอกแบบ ได้แก่
2.1 สงครามเบด็ เสรจ็ (Total war) หรอื สงครามเตม็ รปู แบบ เปน็ สงครามทีไ่ มจ่ ำ�กดั ขอบเขตซึง่ คูก่ รณจี ะระดม
สรรพก�ำ ลงั ทีม่ อี ยูท่ ัง้ ก�ำ ลงั พล อาวธุ ยทุ ธภณั ฑแ์ ละทรพั ยากรตา่ งๆ เพือ่ ใชใ้ นการสูร้ บกนั ในสงครามแบบนีท้ กุ คนมกั จะ
เกี่ยวข้องในการต่อสู้ไม่ว่าจะเป็นทหาร นักรบกึ่งทหาร (Para-military) หรือพลเรือนทั่วไป และไม่มีการจ�ำ กัดขอบเขต
ของสนามรบ การสู้รบสามารถเกิดขึ้นทั่วไปทุกบริเวณทั้งในแนวรบของทหาร เขตชุมชนเมือง แหล่งอุตสาหกรรม และ
ชนบทที่เป็นเขตกสิกรรม จุดมุ่งหมายของสงครามมุ่งทำ�ลายกองทัพ สถาบันทางการเมือง และระบบเศรษฐกิจของ
ศัตรู ซึ่งมีผลกระทบต่อพลเรือนด้วย สงครามประเภทนี้มีมาตั้งแต่สมัยโบราณ ซึ่งกองทัพของแต่ละฝ่ายมักจะสังหาร
และทำ�ลายล้างทุกสิ่งทุกอย่างของศัตรูไม่ว่าจะเป็นทหาร พลเรือน ชาย หญิง เด็ก คนชรา ค่ายทหาร หรือบ้านเรือน
ราษฎร ตัวอย่างเช่น การรบในยุคสงครามระหว่างแคว้นของจีน (จ้านกว๋อ: ) ปีที่ 476-221 ก่อนคริสตกาล ก่อน
การสถาปนาจักรวรรดิฉิน และการทำ�สงครามขยายอำ�นาจของเจงกีสข่านแห่งมองโกลเข้าไปในเอเชียกลางและยุโรป
ตะวันออกในคริสต์ศตวรรษที่ 13 เป็นต้น
2.2 สงครามกองโจร (Guerrilla warfare) เป็นสงครามที่ทำ�การรบโดยกองกำ�ลังติดอาวุธซึ่งจัดตั้งเป็นกลุ่ม
ขนาดเล็ก ใช้ยุทธวิธีในการซุ่มโจมตีและก่อวินาศกรรมค่ายทหาร สถานที่สำ�คัญ และกองทหารขนาดใหญ่ที่เคลื่อน
ตัวได้ช้า ตลอดจนการลอบสังหารเจ้าหน้าที่ของรัฐบาล ในอดีตสงครามกองโจรใช้เรียกการต่อสู้ระหว่างกองกำ�ลัง
พลเรือนติดอาวุธ หรือกองทหารบ้าน (militia) หรือหน่วยใต้ดินที่ผิดกฎหมาย กับกองทหารประจำ�การของรัฐบาล
ไม่ว่าจะเป็นการต่อสู้ระหว่างฝ่ายต่อต้านรัฐบาลกับฝ่ายรัฐบาลภายในประเทศเดียวกัน เช่น กองกำ�ลังปลดแอกของ
พรรคคอมมวิ นสิ ตแ์ หง่ ประเทศไทยกบั ทหารกองทพั ไทย เปน็ ตน้ หรอื เปน็ การตอ่ สูร้ ะหวา่ งกองกำ�ลงั ประชาชนผูร้ กั ชาต ิ
ต่อต้านการยึดครองของต่างชาติกับกองทหารต่างประเทศผู้เข้ามายึดครอง เช่น หน่วยใต้ดินฝรั่งเศสกับกองทหารนาซี
เยอรมันในสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 เป็นต้น แต่ในปัจจุบันกองทัพประจ�ำ การในหลายประเทศได้น�ำ เอายุทธวิธีการรบ
แบบกองโจรมาใช้ในการทำ�สงครามกับกองทหารต่างชาติและกองกำ�ลังที่ต่อต้านรัฐบาลเช่นกัน โดยมีการตั้งหน่วยรบ
พเิ ศษเพือ่ การรบแบบกองโจรโดยเฉพาะ เชน่ หน่วยทหารแรงเจอร์ (Rangers) ของสหรฐั อเมริกา เป็นตน้ สงครามกอง
โจรจึงเป็นยุทธวิธีที่ใช้สำ�หรับการต่อสู้ระหว่างทหารประจำ�การในกองทัพของคู่ขัดแย้งทั้งสองฝ่ายได้
2.3 สงครามเคมี (Chemical warfare) เป็นสงครามที่ใช้สารเคมีซึ่งเป็นพิษต่อมนุษย์เป็นอาวุธในการโจมตี
ข้าศึก อาวุธเคมีเหล่านี้ไม่จำ�เป็นต้องอาศัยเครื่องยิงกระสุนหรือระเบิด ผู้ใช้สามารถปล่อยจากภาชนะที่บรรจุหรือใช ้
หัวฉีดได้โดยตรง สารเคมีที่ใช้ในสงครามให้ผลร้ายแรงตั้งแต่ทำ�ให้บาดเจ็บ หมดสติ จนถึงเสียชีวิต ตัวอย่างของสาร
เคมีเหล่านี้ได้แก่ ไฮโดรเจนไซยาไนด์ซึ่งเป็นพิษต่อโลหิต ซารินทำ�ลายระบบประสาท ไฮโดรเจนคลอไรด์ทำ�ลายปอด
ลิขสิทธข์ิ องมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช
