Page 7 - การผลิตสัตว์
P. 7
การผลิตโคเนื้อและกระบือ 8-5
เรอ่ื งท่ี 8.1.1
พนั ธุโ์ คเนอ้ื แ ละการค ดั เลอื ก
1. พันธ์ุโคเนอื้
โคเป็นส ัตว์กระเพาะรวม (เคี้ยวเอื้อง) ซึ่งสามารถจ ำแนกได้เป็น 2 ตระกูลค ือ “ตระกูลเอเชีย” หรือเรียกว ่า
โคเมืองร ้อน” (Bos indicus) และต ระกูลยุโรป หรือเรียกว่า “โคเมืองหนาว” (Bos taurus) ซึ่งได้ก ล่าวถึงลักษณะ
ทั่วไปของโคทั้งสองตระกูลแล้วในหน่วยที่ 7 ตอนที่ 7.1 เรื่องพันธุ์ การคัดเลือกและการประเมินรูปร่างของโคนม
ในท ี่นี้จะกล่าวถึงพ ันธุ์โคเนื้อที่ส ำคัญที่น ิยมเลี้ยงในป ระเทศไทย ดังต ่อไปนี้
1.1 โคตระกูลเอเชีย หรือ โคเมืองร ้อน พันธุ์ที่สำคัญที่นิยมเลี้ยงในประเทศไทย ได้แก่
1.1.1 โคพื้นเมือง โคพื้นเมืองของไทยมีลักษณะรูปร่างกะทัดรัด ลำตัวเล็ก ขาเรียวเล็กยาว เพศผู้มี
ตะโหนก ซึ่งเป็นก ้อนเนื้ออยู่บริเวณต ้นคอ บ้างครั้งเรียกว ่า “โหนก” หรือ “หนอก” ขนาดเล็ก มีเหนียงคอเล็กน้อย
หูเล็ก หนังใต้ท ้องเรียบ มีส ีไม่แ น่นอน คือ ขาวนวล น้ำตาลอ่อน น้ำตาลเข้ม เหลืองอ่อน ดำ และมีส ีประห รือจุดด่าง
กระจายตามล ำตัว เพศผ ู้ห นักประมาณ 300-350 กิโลกรัม เพศเมียหนัก 200-250 กิโลกรัม
1) ขอ้ ดีข องโคพ นื้ เมอื ง คือ ให้เนื้อที่ม ีเส้นใยละเอียด มีไขม ันแทรกในเนื้อน ้อย และเนื่องจากได้
ผ่านก ารค ัดเลือกแ บบธ รรมชาตใินก ารเลีย้ งแ บบไลต่ อ้ นโดยเกษตรกรม าเป็นร ะยะเวลาน าน ทำใหส้ ามารถป รับต วั ใหเ้ ขา้
กับการเลี้ยงโดยใช้ทรัพยากรที่มีอยู่อย่างจำกัดในพื้นที่ได้เป็นอย่างดี เลี้ยงง่าย หากินเก่ง ทนทานต่อโรค แมลงและ
สภาพอากาศร้อนชื้นของประเทศไทย ให้ลูกดก โดยส่วนใหญ่จะให้ลูกปีละตัว ตลอดจนสามารถใช้แรงงานงานได้ดี
2) ข้อด้อยของโคพื้นเมือง คือ เป็นโคขนาดเล็ก เพราะถูกคัดเลือกมาในสภาพการเลี้ยงแบบ
ไล่ต้อนแ ละม ีอ าหารจ ำกัด ไม่เหมาะที่จ ะนำมาเลี้ยงข ุนเพื่อก ารค้า เพราะม ีขนาดเล็กแ ละเนื้อมีไขมันแ ทรกน้อยไม่เป็น
ที่ต ้องการของต ลาดโคขุนหรือต ลาดเนื้อค ุณภาพส ูงที่ต้องการไขมันแทรกในเนื้อสูง
อย่างไรก็ตามโคพื้นเมืองส่วนใหญ่นิยมนำมาปรับปรุงพันธุ์โดยนำแม่โคพื้นเมืองผสมพันธุ์กับ
พ่อพันธุ์หรือผสมเทียมกับพันธุ์ที่มีโครงร่างใหญ่ที่ให้เนื้อมาก เช่น พันธุ์บราห์มัน แต่ควรระวังไม่ใช้พ่อพันธุ์ที่มี
ขนาดใหญ่เกินไปห รือพ ่อพ ันธุ์ท ี่ให้ลูกแ รกเกิดมีข นาดตัวใหญ่เกินไปเพราะอาจทำให้คลอดยากได้
ลิขสทิ ธข์ิ องมหาวทิ ยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช
