Page 228 - ความรู้ทั่วไปเกี่ียวกับบรรจุภัณฑ์
P. 228
10-6 ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับบรรจุภัณฑ์
ความนำ
ในก ารผ ลติ ส นิ คา้ อ ปุ โภคแ ละบ รโิ ภคเพือ่ ก ารจ ดั จ ำหนา่ ย ไมว่ า่ เพือ่ ภ ายในป ระเทศห รอื ส ง่ อ อกก ต็ าม บรรจภุ ณั ฑ์
ได้กลายเป็นองค์ประกอบของสินค้าที่ขาดมิได้ เพราะบรรจุภัณฑ์ทำหน้าที่ป้องกันรักษาคุณภาพของสินค้าจาก
แหล่งผลิตถึงปลายทางที่จำหน่ายสินค้าและจนถึงมือผู้บริโภค นอกจากนี้ บรรจุภัณฑ์ยังเป็นกลยุทธ์ทางการตลาด
ในก ารแ จ้งส รรพคุณแ ละข ้อมูลข องส ินค้า ตลอดจ นช ่วยส ่งเสริมก ารข ายอ ีกด ้วย เช่น การใหค้ วามส ะดวกในก ารใช้สอย
การขายเป็นช ุด เป็นต้น
ธุรกิจห รือโรงงานอ ุตสาหกรรมท ี่ผ ลิตส ินค้าอ ุปโภคแ ละบ ริโภค จำเป็นต ้องม ีบ ุคลากรท ี่ร ับผ ิดช อบด ้านพ ัฒนา
และออกแบบบ รรจุภัณฑ์ เพื่อให้ม ั่นใจว ่าบรรจุภัณฑ์ท ี่เลือกใช้ในการบ รรจุม ีสมบัติตามที่ต้องการ บุคลากรด ้านนี้ควร
เป็นผู้ท ี่มีค วามร ู้ด้านเทคโนโลยีการบรรจุภัณฑ์ ซึ่งค รอบคลุมถึงว ัสดุบรรจุภัณฑ์ป ระเภทต ่าง ๆ การขึ้นรูปบรรจุภ ัณฑ์
การพ ิมพ์บ รรจุภ ัณฑ์ สมบัติแ ละก ารทดสอบบ รรจุภัณฑ์ เครื่องบรรจุผ ลิตภัณฑ์ รวมทั้งค วามรู้พื้นฐานด ้านก ารตลาด
และเศรษฐศาสตร์
เรอื่ งท ี่ 10.1.1
ความห มายแ ละล ักษณะงานข องก ารพ ัฒนาแ ละอ อกแบบบ รรจุภ ณั ฑ์
1. ความหมายข องก ารพฒั นาบ รรจุภ ณั ฑ์
การพัฒนาบรรจุภัณฑ์ หมายถึง การนำความรู้ทางวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และ ศิลปะมาประยุกต์ใช้กับ
บรรจุภัณฑ์ที่ใช้บรรจุสินค้า ซึ่งส่วนใหญ่เป็นสินค้าอุปโภคและบริโภค เพื่อให้สามารถทำหน้าที่หลักของบรรจุภัณฑ์
ซึ่งได้แก่ การคุ้มครองสินค้า ป้องกันค วามเสียห าย แ ละร ักษาค ุณภาพข องส ินค้าจ ากแ หล่งผ ลิตจ นถึงจ ุดข าย รวมท ั้งท ำ
หน้าที่เสริมเชิงการต ลาด ได้แก่ ให้ค วามสะดวกในการใช้แ ละมีความส วยงาม และส่งเสริมการข ายได้อย่างส มบูรณ์
2. ลักษณะงานออกแบบบรรจภุ ณั ฑ์
ในการพัฒนาบรรจุภัณฑ์จำเป็นต้องอาศัยการออกแบบบรรจุภัณฑ์ที่ประกอบด้วยการออกแบบโครงสร้าง
(structural design) และการอ อกแบบกราฟิก (graphic design) ซึ่งมีความห มายต ่างก ัน ดังนี้
2.1 การอ อกแบบโครงสร้าง หมายถึง การก ำหนดแ บบข องบ รรจุภัณฑ์ที่เกี่ยวก ับวัสดุ รูปแบบ รูปท รง ขนาด
สมบัติ วิธีการบรรจุ การปิดและเปิดใช้ใหม่ (ถ้ามี) เป็นการออกแบบที่อาศัยความรู้ทางวิทยาศาสตร์ และวิศวกรรม
ซึ่งม ีก ระบวนการว ิจัย พัฒนา แ ละท ดสอบเป็นข ั้นต อน เพื่อให้โครงสร้างข องบ รรจุภ ัณฑ์ท ำห น้าที่ห ลักได้อ ย่างส มบูรณ์
สามารถแปรรูปและข ึ้นรูปในเชิงอ ุตสาหกรรมได้อ ย่างม ีประสิทธิภาพ และในราคาต ้นทุนท ี่เหมาะส ม
2.2 การออกแบบกราฟิก หมายถึง การออกแบบเพื่อสื่อความหมายด้วยการสร้างสรรค์ความคิด การนำ
องคป์ ระกอบข องร ปู ภาพ ลวดลาย สญั ลกั ษณ์ ตวั อ กั ษร สี และร ปู ท รงพ เิ ศษ มาสร า้ งภ าพล กั ษณภ์ ายนอกข องบ รรจภุ ณั ฑ์
โดยอาศัยความรู้ทางศิลปะ นำมาถ่ายทอดให้เกิดความเข้าใจในอันที่จะส่งผลทางด้านจิตวิทยาต่อผู้อุปโภคบริโภค
ลขิ สทิ ธิข์ องมหาวทิ ยาลัยสโุ ขทัยธรรมาธิราช
