Page 32 - ความรู้ทั่วไปเกี่ียวกับบรรจุภัณฑ์
P. 32
1-30 ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับบรรจุภัณฑ์
3. หน้าทบี่ รรจุภณั ฑ์เชงิ ธรุ กิจ
หน้าที่บรรจุภ ัณฑ์เชิงธุรกิจเกี่ยวข้องก ับธุรกิจห รืออุตสาหกรรมห ลัก 2 ประเภท คือ ธุรกิจห รืออ ุตสาหกรรม
ผู้ผ ลิตว ัตถุดิบ เช่น กระดาษ พลาสติก แ ละอ ุตสาหกรรมแปรรูปบ รรจุภ ัณฑ์ที่แปรรูปกระดาษเป็นกล่อง ขวด หรือฟิล์ม
แล้วจำหน่ายให้แก่ธุรกิจ หรืออ ุตสาหกรรมที่น ำบรรจุภัณฑ์ไปใช้งาน อาทิ การบ รรจุสินค้า ดังรายล ะเอียดต่อไปน ี้
3.1 ธุรกิจหรืออุตสาหกรรมผู้ผลิตวัตถุดิบและแปรรูปบรรจุภัณฑ์ อุตสาหกรรมของธุรกิจส่วนนี้เริ่มจาก
การผลิตวัตถุดิบที่จะนำไปแปรรูปเป็นบรรจุภัณฑ์ เช่น โรงงานผลิตเยื่อและกระดาษ โรงงานผลิตเม็ดพลาสติก
โรงงานถลุงเหล็กและอะลูมิเนียมเพื่อผลิตแผ่นเหล็กและแผ่นอะลูมิเนียม เป็นต้น อุตสาหกรรมเหล่านี้อาจเรียกได้
ว่าเป็นอุตสาหกรรมต้นน้ำ ผลิตวัสดุป้อนให้แก่อุตสาหกรรมปลายน้ำเพื่อนำแปรรูปเป็นบรรจุภัณฑ์ ดังนั้น จึงมีชื่อ
เรียกอ ุตสาหกรรมป ลายน้ำน ี้ว ่า ผู้แปรรูป (converter) เช่น โรงงานท ี่นำก ระดาษไปแปรรูปเป็นกล ่อง แผ่นโลหะเป็น
กร ะป๋อง และพลาสติกเป็นข วด ลัง และฝา เป็นต้น บรรจุภ ัณฑ์แต่ละประเภทต้องม ีโรงงานผ ลิตวัตถุดิบเพื่อแปรรูป
เป็นว ัสดบุ รรจภุ ัณฑ์ก ่อน แล้วจ ึงส ่งต ่อไปย ังอ ีกโรงงานห นึ่งเพื่อแ ปรรูปเป็นบ รรจุภ ัณฑอ์ ีกท หี นึ่ง แต่ส ำหรับบ รรจุภ ัณฑ์
แก้วมีกระบวนการแปรรูปที่แตกต่างจากบรรจุภัณฑ์อื่นเพราะมีความเป็นเอกลักษณ์ตรงที่โรงงานผลิตขวดแก้วจาก
ทราย โซดาไฟ และวัตถุดิบอื่น ๆ แล้วทำการแปรรูปเป็นขวดแก้วอย่างเบ็ดเสร็จภายในโรงงานเดียว เมื่อได้แปรรูป
เป็นบรรจุภัณฑ์จากวัสดุต่าง ๆ เหล่านี้แล้ว จึงนำบรรจุภัณฑ์ไปบรรจุสินค้า นั่นคือเข้าสู่ธุรกิจหรืออุตสาหกรรมที่
นำบรรจุภัณฑ์ไปใช้ง าน
ทางด้านธุรกิจหรืออุตสาหกรรมที่เป็นผู้ขาย นอกจากธุรกิจหรืออุตสาหกรรมผู้ผลิตวัตถุดิบและแปรรูป
บรรจุภ ัณฑ์แ ล้ว ยังมีอุตสาหกรรมอื่น ๆ ที่เสริมให้อุตสาหกรรมบ รรจุภัณฑ์สมบูรณ์ ได้แก่
1) อตุ สาหกรรมผ ผู้ ลิตเคร่อื งจักร ซึ่งประกอบด้วย 2 ส่วน คือ
(1) อุตสาหกรรมผู้ผ ลิตเครื่องจักรที่ใช้แปรรูปเป็นบ รรจุภัณฑ์ (converting machine) สำหรับ
อุตสาหกรรมต้นน้ำ เช่น เครื่องผ ลิตแผ่นก ระดาษลูกฟูก เครื่องตัดแ ผ่นโลหะและข ึ้นรูปเป็นกระป๋อง เป็นต้น
(2) อตุ สาหกรรมผ ผู้ ลติ เครือ่ งจกั รท ใี่ ชบ้ รรจสุ นิ คา้ ล งในบ รรจภุ ณั ฑแ์ ยกต ามป ระเภทอตุ สาหกรรม
ต่าง ๆ เพื่อจำหน่ายให้แก่ผู้บ ริโภค หรือจำหน่ายให้สถาบันต่าง ๆ
2) หน่วยงานหรือองค์กรให้บริการต่าง ๆ ประกอบด้วยองค์กรออกแบบบรรจุภัณฑ์ให้สถาบันต่าง ๆ
ด้วยก ารเสน ออ าร์ตเวิร์กเพื่อน ำไปพ ิมพ์บ นบ รรจภุ ัณฑ์ นอกจากน ีย้ ังม กี ิจการบ ริการอ ื่น ๆ ทีจ่ ำเป็นต ้องใช้ เช่น องค์กร
ใหบ้ ริการด ้านก ารต ลาด สำนักงานก ฎหมาย องคก์ รอ ิสระห รอื ห น่วยง านข องร ฐั บาลท ีร่ บั จา้ งท ดสอบบ รรจภุ ณั ฑ์ สำหรบั
การทดสอบใด ๆ จำต้องอ้างอิงถึงมาตรฐานในการทดสอบ สถาบันมาตรฐานในประเทศไทยที่เป็นที่รู้จักและนิยม
อ้างอิง คือ สมอ. หรือสำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมของไทย นอกจากนี้ยังมีสถาบันมาตรฐานใน
ตา่ งป ระเทศ เชน่ American Society for Testing and Materials (ASTM), Technical Association of the Pulp
and Paper Industry (TAPPI) และ International Safe Transit Association (ISTA) ของป ระเทศสหรัฐอเมริกา
Japan Industrial Standard (JIS) ของประเทศญี่ปุ่น และ British Industrial Standard (BIS) ของประเทศอังกฤษ
เป็นต้น ในกรณีที่ทำธุรกิจกับประเทศต่างๆ ต้องค้นคว้าศึกษามาตรฐานบรรจุภัณฑ์ของแต่ละประเทศ นอกจาก
สำนกั งานม าตรฐานในแ ตล่ ะป ระเทศดงั กลา่ วแลว้ ยงั ม สี มาคมว ชิ าชพี ในร ะดบั ป ระเทศท ีม่ าจ ากอ ตุ สาหกรรมบ รรจภุ ณั ฑ์
เดียวกัน หรือส มาคมว ิชาชีพเดียวกันในร ะดับท วีป เช่น สหพันธ์บ รรจุภ ัณฑ์เอเชีย (Asian Packaging Federation:
APF) และสมาคมวิชาชีพบรรจุภัณฑ์ร ะดับโลก (World Packaging Organization: WPO)
3.2 ธุรกิจหรืออุตสาหกรรมท่ีนำบรรจุภัณฑ์ไปใช้งาน อุตสาหกรรมและองค์กรหรือโรงงานจำนวนมาก
จะสั่งผลิตและรับบรรจุภัณฑ์ไปใช้ประโยชน์ในการบรรจุสินค้าของตนเพื่อจำหน่าย โดยเฉพาะอุตสาหกรรมอาหาร
น ับเปน็ อ ุตสาหกรรมท ใี่ชบ้ รรจภุ ัณฑม์ ากท ีส่ ดุ ในท กุ ๆ ประเทศป ระเมนิ ไดว้ ่าอ ตุ สาหกรรมอ าหารใชบ้ รรจภุ ณั ฑม์ ากกว่า
ครึ่งห นึ่งของบ รรจุภัณฑ์ท ั้งหมดที่ใช้ในประเทศน ั้น ๆ
ลิขสทิ ธข์ิ องมหาวทิ ยาลยั สโุ ขทยั ธรรมาธิราช
